Bazı Çalı Bitkilerinin Mevsimsel (İlkbahar, Yaz, Sonbahar) Yaprak Verimleri, Besin Madde İçerikleri ve Rumende Parçalanma Düzeyinin Belirlenmesi

Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsünün sorumluluk alanı illerden toplanan 24 adet çalı bitkisi ile oluşturulan plantasyonda yapılan gözlem ve değerlendirmeler ışığında bazı çalı bitkilerinin sezonluk yem takviyelerinin belirlenmesi amacıyla ilkbahar, yaz ve sonbahar da ayrı ayrı yaprak verimleri alınmıştır. Yaş yaprak verimleri; İlkbaharda,  Rhus coriaria L, Paliurus spina-cristi Mill, Rosa pulverulenta M, Bieb, yazın Rhus coriaria L, Clematis viticella L, Salvia wiedemannii Boiss, sonbaharda ise, Salvia wiedemannii Boiss, Elaeagnus angustifolia L, Clematis viticella L. ilk üç sırayı almışlardır. Kuru yaprak verimleri ise ilkbaharda Paliurus spina-cristi Mill, Rhus coriaria L, Rosa pulverulenta M, Bieb, yaz sezonunda Rhus coriaria L, Salvia wiedemannii Boiss, Clematis viticella L.sonbahar sezonunda Salvia wiedemannii Boiss, Elaeagnus angustifolia L. ve Clematis viticella L. çalılarında olmuştur. Çalılarda yaprak/sap oranında ise; ilk sırayı Rhus coriaria L. alırkan son sırayı Globularia trichosantha Fisch, Mey almıştır. Çalıların besin madde içerikleri ve 48 saat rumen parçalanabilirliklerinin incelenmesinde ise; kuru madde oranının tüm çalılarda %90 üzerinde olduğu, ham protein oranlarının 2.94-22.06 arasında, ham kül oranlarının 3.02-19.52 arasında, organik madde oranlarının 72.54-93.54 arasında değiştiği, ham yağ oranlarının 1.20-13.50 arasında değiştiği, ADF oranının 20.81-55.54, NDF oranının 22.28-71.11 arasında ADL oranının 5.88-41.50 arasında değiştiği, selüloz oranının 5.90-44.12 arasında, hemi selüloz oranının 0.27-33.91 arasında değiştiği, 48 saat rumen parçalanabilirliğinin ise %28.89-98.33 arasında değiştiği belirlenmiştir. Elde edilen değerlere göre çalı bitkilerinin özellikle kurak sezonlarda otlatılabileceği ve ilave yemler olarak katkı sağlayabileceği belirlenmiştir.

Determination of Some Shrub Seasonal (Spring, Summer and Fall) Leaf Yields, Nutrient Content and Digestibility

The purpose of this study was to determine spring, summer and fall yield of 24 shrubs, gathered from different province of west transtitional region. In spring, the highest fresh leaf yields on in  spring Rhus coriaria L, Paliurus spina-cristi Mill, Rosa pulverulenta M, Bieb,  on in summer Rhus coriaria L, Clematis viticella L, Salvia wiedemannii Boiss. and on in fall Salvia wiedemannii Boiss, Elaeagnus angustifolia L, Clematis viticella L. were found. Rhus coriaria L. give the highest leaf/steam ration. While the lowest value was taken from Globularia trichosantha Fisch. In nutritient content and rumen digestibility 48 hours. Dry matter was over of 90 % in all shrubs. It was determined that variation in shrubs were 2.94-22.06% ın crude protein, 3.02-19.52% in ash, 72.54-93.54% in organic matter, 1.20-13.50% in oil content,  20.81-55.54% ADF, 22.28-71.11 NDF, 5.88-41.50 ADL, cellulosic content  5.90-44.12, hemicellulosic content 0.27-33.91 and 28.89-98.33% 48 hours rumen digestibility. According to the obtained values, results showed that,  they were determined that bush plants are able to grazing especially in dry seasons and can contribute as additional feed. 

___

  • Açıkgöz, E. (2001). Yem Bitkileri. (III. Baskı) Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakıf Yayın No: 182. VİPAŞ A Ş. Yayın No: 58. Bursa. Akyıldız, A. R. (1984). Yemler Bilgisi Laboratuvar Kılavuzu. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No. 895. Ankara.
  • Anonim, (1998). Advanced Course:1998. Fodder Shrubs: Their Role In Mediterranean arid and semi arid land development and environmental conservation Rabat (Morocco). 28 September-9 October 1998 Jointly organized by International Centre for Advanced Mediterranean Agronomic Studies (CIHEAM) and Institut Agronomique et Vétérinaire Hassan II of Morocco with the contribution of Commission of the European Union (DGI).
  • Azim, A. G., Khan, A. G., Ahmad, J., Ayaz, M., Mirza, I. H. (2002). Nutritional Evaluation of Fodder Tree Leaves with Goats. Asian. Aust. J. Animal Sci.15(1):34-37.
  • Barbero, M., Hubert, B., Lebreton, P. H., Nader, S., Quezel, P. (1991). Phenological and ecological variations in the biochemical composition of sorne Mediterranean woody species. C.R. IVth Intem. Range/and Congr. Montpellier, April 22-26 1991. Symposium 09. Selection and intake of plants by herbivores. R 266, 8 p.
  • Belyea, R. L., Ricketts, R. E. (1980). New method of determining energy content and evaluating heat damage in forages for dairy cattle. University of Missouri. Extension: EC931.
  • Chacon, E. A., Stobbs, T. H. (1976). İnfluence of progressive defoliation of a grass sward on the eating behavior of cattle. Aust. J. Agric. Res. 27: 709-727.
  • Charley, J. L., West, N. E. (1975). Plant induced soil chemical patterns in some desert shrub-dominated semi-desert dcosystems of Utah. J.Ecol.: 63: 945-964.
  • Contreras, D. (1977). Estudio di un predio en la region Mediterrania semi arido di Chile. Analisis del preidio "Corral di Julio" como unidad di produccion en el semi arido del Norte Chico'. Universidad de Chile. Facultad de Agronomia. Santiago.
  • Çomaklı, B. (2003). Çayır-Mera Islahı Atatürk Üniv. Zir. Fak. (Basılmamış Ders Notu). Erzurum.
  • Daşdemir, İ.. Tetik, M., Güven, M., Doğukan, H. (1996). Doğu Anadolu Bölgesinde erozyon önlemede kullanılabilir bitki türlerinin tespiti ve bunlarla yapılacak erozyon önleme çalışmaları. Doğu An. Orm. Arş. Müd. Yay.. Tek. Rap. No: 1. Erzurum. 56 s.
  • Gomide, J. A., Noller, C. H., Mott, C. O., Conrat, J. H., Hill, D. L. (1969). Mineral composition of six tropical grasses infulanced by plant age nitrogen fertilization. Agron. J. 61: 120-123.
  • Göhl, B. (1981). Tropical Feeds. FAO. Rome.
  • Guérin, H. (1987). Alimentation des Ruminants domestiques sur pâturages naturels sahéliens et sahélo- soudaniens: étude méthodologique de la région du Ferlo au Sénégal. Thèse. École Nationale Supérieure Agronomique de Montpellier. France. 211p.
  • Güven, M. (2004). Kargapazarı Dağı florasında bulunan çalı türlerinin tespiti ve çoğaltma teknikleri ile yem değerlerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 90 s. Erzurum.
  • Ibrahim, K. M. (1981). Shrubs for fodder production. In: Advances in food producing systems for arid and semi-arid lands. Academic press Inc. pp. 601–642.
  • Koç, A. (2000). Turkish rangelands and shrub culture. Rangelands. 22 (4): 25-26.
  • Koç, A., Gökkuş, A. (1996). Annual variation of above ground biomass vegetation height and crude protein yield on the natural rangelands of Erzurum. Tr. 5. of Agriculture and Forestry. 20: 305-308.
  • Kutlu, H. R., Görgülü, M., Çelik, L. B. (2005). Genel Hayvan Besleme. Çukurova Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Yemler ve Hayvan Besleme Anabilim Dalı, Ders notu, Adana.
  • Lay, D. W. (1967). Browse palatability and the effects of prescribed burning in southern pine. Journal of foresty 55: 342-349.
  • Le Houerou, H. N. (1998). Environmental aspects of fodder trees and shrubs plantation in the Mediterranean Basin. Fodder Shrubs: Their Role in Mediterranean and Semiarid Land Development and Environmental Conservation. Institut Agronomique Et Veterinaire Hassan II. Rabat. 51 p.
  • Lee, H. S., Lee, I. A. (1989). Studies on the improvement and utilization of pasture in the forest. III: Seasonal herbage production and utilization of pasture in forest. J. Korean Soc. Grassl. Sci.. 9: 7-14.
  • Mehrez, A. Z., Ørskov, E. R. (1977). A study of the artificial fibre technique for determining teh digestibility of feeds in the rumen. J. Agric.Sci.88: 645-650.
  • Mirreh, M. M., Al Daraan, M. S. (1991). Nutritional adequacy of native shrubs in northern Saudi Arabia. IVth International Rangeland Congress. Montpellier. France (in press).
  • Nesheim, L. (1990). Herbage quality of Elytrica repens. Agrosti capillaris and Phalaris arundinacea. Soil-Grassland. Animal Relationshipsin: Proc. 13th General Meeting of the European Grassland Federation. 2. 91-95.
  • Nitis, I. M. (1989). Fodder trees and livestock production under harsh environment. Asian Livestock. 116–120.
  • Ørskov, E. R., McDonald, I. (1979). The estimation of protein degradability in the rumen form incubation measurement weighted according to rate of passage. J. Agric. Sci. 92: 499-503.
  • Robertson, J. B., Van Soest, P. J. (1981). The detergent system of analysis. In: James, W.P.T., Theander, O. (Eds.), The Analysis of Dietary Fibre in Food. Marcel Dekker, NY, Chapter 9, pp. 123–158.
  • Tekeli, A. S., Avcıoğlu, R., Ateş, E. (2003). İran Üçgülü (Trifolium Resupinatum L.)'nde bazı morfolojik ve kimyasal özelliklerin zamana ve toprak üstü biomasına bağlı olarak değişimi. Tarım Bilimleri Dergisi 9 (3): 352-360.
  • Walker, B. H. (1980). A review of browse and its role in livestock production in Southern Africa. In: Browse in Africa. the current state of knowledge. Le Houérou. H. N. (ed.). ILCA Addis Ababa. Ethiopia.
  • Wilson, A. D. (1969). A review of browse in the nutrition of grazing animals. J Range Man 22: 23-28.
  • Wilson, A. D. (1977). The digestibility and voluntary intake of the leaves of trees and shrubs by sheep and goats. Aust J Agric Res 28: 501—508.
  • Yavuz, M. (2005). Deterjan Lif Sistemi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 22 (1): 93-96.