KAYSERİ’DEN SEÇİLEN CEVİZ GENOTİPLERİNDE BAZI POMOLOJİK VE BİYOKİMYASAL ÖZELLİKLERİN BELİRLENMESİ
Bu çalışmada Kayseri ilinin yoğun ceviz popülasyonları bulunan bölgelerinden yapılan seleksiyon çalışmalarında belirlenen ve tohumdan meydana gelmiş 50 ceviz genotipi kullanılmıştır. İki yıllık çalışma sonunda, incelenen özellikler yönünden genotipler arasında önemli varyasyonlar olduğu saptanmıştır. İki yıllık verilere göre, en yüksek meyve ağırlığı 13 (18.10 g) nolu genotipte saptanırken; en düşük meyve ağırlığı değeri 47 (6.14 g) nolu genotipte saptanmıştır. Meyve iç ağırlığı değerlerinde öne çıkan genotip 15 (8.41 g) nolu olurken, 30 (2.24 g) nolu genotip en düşük iç ağırlığına sahip olmuştur. Ceviz genotiplerinde randıman değerleri %55.57 (35 nolu genotip) ile %34.36 arasında değişmiştir. Yıllar ortalamasına göre en yüksek yağ oranı 2 (%72.36) nolu genotipte; en düşük yağ oranı ise 36 (%62.21) nolu genotipte belirlenmiştir. Öte yandan 36 (%20.82) nolu genotip en yüksek protein oranına, 41 (%14.18) nolu genotip ise en düşük protein oranına sahip olarak tespit edilmiştir. Çalışma, doğada tohumdan oluşmuş ceviz ağaçları arasında bazı meyve özellikleri yönünden önemli farklılıkların olduğunu ve bunların değerlendirilmesinin önemini ortaya koymuştur
DETERMINATION OF POMOLOGICAL AND BIOCHEMICAL CHARACTERISTICS OF WALNUT GENOTYPES SELECTED FROM KAYSERI PROVINCE
of Kayseri provinces were investigated. After two years of study, significant variations were determined among the genotypes. According to results significant differences were found among the genotypes. Fruit weight of genotypes ranged between 18.10 g (genotype 13)–6.14 g (genotype 47). Genotype 15 (8.41 g) was the best and genotype 30 (2.24 g) had the lowest value of kernel weight. Kernel ratio of walnut genotypes varied between 55.57% (genotype 35) and 34.36%. The highest oil content obtained from genotype 2 (72.36) and the lowest value obtained from genotype 36 (62.21%). Genotype 36 (20.82%) had the highest protein level while genotype 41 (14.18%) had the least protein level. The study revealed that hat there are significant differences among walnut trees in terms of some fruit characteristics and importance of their evaluation
___
- 1. Doğan, A., H. İ. Oğuz, A. Gün ve M. A. Askın, 2005. Bayındır (İzmir) Yöresinde Selekte Edilen Bazı Ümitvar Ceviz (Juglans regia L.) Genotiplerinde Meyve Özeliklerinin Belirlenmesi. Bahçe 34(1):117–121.
- 2. Şen, S. M., 2011. Ceviz Yetiştiriciliği, Başak Matbaacılık, Ankara, 220 s.
- 3. Akça, Y., 2005. Ceviz Yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayın Daire Başkanlığı Matbaası, Ankara, 239 s.
- 4. FAO, 2013. FAOSTAT. Statistic Database http://faostat3.fao.org/download/q/qc/e (Accessed on 24.09.2016)
- 5. Şen, S. M., 1980. Kuzey Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doçentlik Tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Erzurum, 140 s.
- 6. McGranahan, G. and C. Leslie, 1991. Walnuts. (Ed: James N. Moore & James R. Ballington Jr. Acta Horticulturae, 290: 905–953.
- 7. Yarılgaç, T., 1997. Gevaş Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, 152 s.
- 8. Atefi, A., 2001. Comparison of Some Promosing Iranian Walnut Clones and Foreign Varieties. Acta Horticulturae 544:51–59.
- 9. Akça, Y. ve E. Köroğlu, 2005. İskilip Ceviz Popülasyonu İçerisinde Üstün Özellikli Ceviz Tiplerinin Seleksiyon Yolu ile Islahı. Bahçe 34(1):41–48.
- 10. Bayazit, S., 2011. Bazı Ceviz (Juglans regia L.) Genotiplerinin Yayladağı (Hatay) Koşullarındaki Fenolojik Özellikleri ve Yan Dal Verimliliği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 42(2):95–102.
- 11. Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Merkezi Yalova.
- 12.Şen, S. M. and F. E. Tekintaş, 1992. A Study on the Selection of Adilcevaz Walnut. Acta Horticulturae 317: 171–174.
- 13.Akça, Y., 1993. Gürün Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van
- 14.Özkan, Y., 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Van, 123s.
- 15.Küden, A., N. Kaska and N. Türemiş, 1995. Walnut Selection in Middle Taurus Mountains. Acta Horticulturae 442:117–119.
- 16.Bayazit, S., 2000. Hatay Yöresi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay, 93 s.
- 17.Yaviç, A., 2000. Bahçesaray Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Y.Y.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, 85s.
- 18.Muradoğlu, F., 2005. Hakkari Merkez İlçe ve Ahlat (Bitlis) Yöresinde Tohumdan Yetişmiş Ceviz (Juglans regia L.) Popülasyonunda Genetik Değişkenlik ve Ümitvar Genotiplerin Seleksiyonu (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van, 157s.
- 19.Kaymaz, Ö., 2005. Hizan (Bitlis) Merkez İlçe Ceviz (Juglans regia L.) Popülasyonlarında Ümitvar Genotiplerin Seleksiyonu Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
- 20.Demir, Z., 2007. Siirt Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Cevizlerin (Juglans regia L.) Seleksiyonu (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
- 21.İmamoğlu, A., 2015. Nevşehir Merkez, Avanos ve Ürgüp İlçelerinde Ceviz (Juglans regia L.) Seleksiyonu (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Kayseri, 104s.
- 22.Oğuz, H. İ. ve A. Aşkın, 2007. Ermenek Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 17(1):21–28.
- 23.Karadeniz, T., 2011. Ordu Yöresinde Yetiştirilen Cevizlerin Seleksiyonu. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi 1(1):64–72.
- 24.Akça, Y. ve C. Ayhan, 1996. Adilcevaz Ceviz (Juglans regia L.) Popülasyonu İçinde Genetik Değişkenlik ve Üstün Özellikli Ceviz Tiplerinin Seleksiyonu Üzerinde Bir Araştırma. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu s:380–387.
- 25.Muradoğlu, F. ve F. Balta 2007. Hakkâri Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum. s:294–298.
- 26.Kalan, C., 2011 Bingöl Yöresinde Doğal Olarak Yetiştirilen Cevizlerin (Juglans regia L.) Seleksiyonu (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, 113 s.
- 27.Şahinbaş, T., 2001. Çatak ve Yöresi Cevizlerinin Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
- 28.Paris, K., 2013. Kayseri İlinde Ceviz (Juglans regia L.) Seleksiyonu (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- 29.Koyuncu, A. M., F. Koyuncu, A. F. Yıldırım, T. Dilmaçünal ve E. Vural, 2005. Gelincik (Isparta) Doğal Ceviz Genotiplerinin Yan Dal Verimliliği ve Meyve Özelliklerinin Belirlenmesi. Bahçe Dergisi Özel Sayısı 34(1):73–82.
- 30.Ünver, H., 2005. Ankara Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 124 s.
- 31.Çelik, F., K. M. Cimrin ve A. Kazankaya, 2011. Tavas (Denizli) Yöresinden Selekte Edilen Ceviz (Juglans regia L.) Genotiplerinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 21(1):42–48.