Nesrin AKTEPE TANGU, Arzu ŞEN, Mehmet Ali KARGICAK, Cengiz TÜRKAY

Bazı ‘Bursa Siyahı’ İncir Klonlarının Yalova Koşullarındaki Performansları

Bu çalışmanın amacı, standart ‘Bursa Siyahı’ incir çeşidinden daha kaliteli, verimli, çatlamaya eğilimi daha az olan, üstün özellikteki klonların performanslarının belirlenerek üretime kazandırılmasıdır. Çalışma kapsamında 2002-2006 yılları arasında yapılan seleksiyon çalışmasında seçilen 8 adet klon ile Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünde deneme bahçesi kurulmuş ve 2006-2014 yılları arasında yürütülmüştür. Yalova koşullarında klonlara ait meyve ağırlığı değerleri 95-126 g arasında, SÇKM oranları ise %16.55 ile %18.38 arasında değişmiştir. Çatlama oranları açısından bütün klonlar standart çeşitten daha iyi performans göstermiştir. 2014 yılı sonunda yapılan tartılı derecelendirme yöntemi sonucunda BS-1003, BS-0021 ve BS-0022 no.lu klonlar üstün özellikli klonlar olarak belirlenmişlerdir. BS-1003 klonu 2018 yılında ‘Dürdane 1003’ olarak tescil edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İncir, Ficus carica L., Bursa siyahı, klon seleksiyonu, adaptasyon

Performance of Some ‘Bursa Siyahi’ Fig Clones in Yalova Conditions

The aim of this study is to gain to production determining the performance of clones with higher quality, more efficient and less prone to cracking compared to the standard ‘Bursa Black’ fig variety. Within the scope of this study, trial orchards were established at Atatürk Horticultural Central Research Institute-Yalova with 8 clones selected during selection between 2002-2006. This study was carried out at Atatürk Horticulture Central Research Institute between 2006-2014.The fruit weight values of clones in Yalova conditions ranged between 95-126 g and the rates of TSS from 16.55% to 18.38%. All clones performed better than the standard ‘Bursa Siyahı’ in terms of fruit cracking rates. According to the weighted ranked method made at the end of 2014, the clones BS-1003, BS-0021 and BS-0022 were identified as superior clones. The clone BS-1003 was registered as ‘Dürdane 1003’ in 2018.

Keywords:

Fig, Ficus carica L., Bursa siyahı, clonal selection, adaptation,

PDF

___

Aksoy, U., 1991. Descriptors for fig (Ficus carica L. and related Ficus sp.). Ege University Faculty of Agriculture Department of Horticulture, Izmir, Turkey.
Aksoy, U., H.Z. Can, S. Hepaksoy ve N. Şahin, 2001. İncir yetiştiriciliği. TÜBİTAK TARP (Türkiye Tarımsal Araştırmalar Projesi) Yayınları, İzmir.
Aksoy, U., G. Seferoğlu, A. Mısırlı, S. Kara, N. Şahin, S. Bülbül ve M. Düzbastılar, 1992, Ege bölgesi koşullarına uygun sofralık incir çeşit seleksiyonu. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 1:545-548.
Anonim, 2001. İncir çeşit kataloğu. TKB Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara.
Anonyms, 2003. Descriptors for fig. International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy and International Centre for Advanced Mediterranean Agronomic Studies, Paris, France.
Anonim, 2018. No:391-Menşe adı Bursa Siyah İnciri/Bursa Siyahi/Siyah Bursa İnciri, (https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/391.pdf), (Erişim Tarihi: Şubat 2021).
Arent, H.K., 1970. Fig cultivars. The State Nikita Botanical Gardens. Yalta. Proc., 56:32-91.
Bertino, M., G.K. Beauchamp and K.C. Jen, 1983. Rated taste perception in two cultural groups. Chemical Sensors 8(1):3-15.
Botti, C., N. Franck, L. Prat, D. Ioannidis and B. Morales, 2003. The effect of climatic conditions on fresh fig fruit yield, quality and type of crop. Acta Horticulturae 605:37-43.
Can, H.Z., 1993 Bazı seçilmiş sofralık incir çeşitlerinin ege bölgesi koşullarında özelliklerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, İzmir.
Condit, I.J., 1941. Fig characteristics useful in the identification of varieties. Hilgardia 14:1-69.
Çalışkan, O., 2003. Baz incir çeşit ve tiplerinin Dörtyol koşullarındaki fenolojik, morfolojik ve meyve kalite özelliklerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay.
Eroğlu, A.Ş., 1982. İncir araştırmaları projesi (ıslah): incir seleksiyonu. Erbeyli Zirai Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Aydın, 301s.
Göçmez, A. ve H.G. Seferoğlu, 2014. Sofralık ve kurutmalık incir kalite kriterleri ve kaliteyi etkileyen faktörler. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 1:98-108.
İrget, M.E., B. Okur, A.R. Ongun, M. Tepecik, H.H. Kayıkçıoğlu, Ş. Aydın, R. Özkan ve N. Şahin, 2005. Topraktan kalsiyum uygulamasının incirde bazı kalite özelliklerine etkisi. TÜBİTAK TARP 2574-7 no.lu Proje.
Kocataş, H., İ. Kösoğlu, M. Özen ve Ç. Yamaner, 2011. Çokluktan tekliğe Anadolu’nun incir hazinesi. Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim 2011, Şanlıurfa, s:687-694.
Lawless, H.T. and H. Heymann, 1999. Sensory evaluation of food. Principles and Practices (1. Edition). Chapman & Hall., USA, pp:459.
Özen, M., Çobanoğlu, F., Kocataş, H., Tan, N., Ertan, B., Şahin, B., Konak, R., Doğan, Ö., Tutmuş, E., Köseoğlu, İ., Şahin, N. ve Özkan, R., 2007. İncir yetiştiriciliği. (Ed: Mesut Özen), Erbeyli İncir Araştırma Enstitüsü, Aydın, 145s.
Polat, A.A. and O. Çalışkan, 2008. Fruit characteristics of table fig (Ficus carica) cultivars in subtropical climate conditions of the Mediterranean Region. New Zealand J. Crop Ho. Sc., 36:107-115.
Polat, A.A. and O. Çalışkan, 2017. Effect of different environments on fruit characteristics of table fig (Ficus carica L.) cultivars. Modern Agricultural Science and Technology, 3(1-2):11-14.
Şimşek, M., 2008. Diyarbakır koşullarında incir genetik materyalinin seleksiyonu ve tanımlanması (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 18(2):102.
Trichopoulou A., E. Vasilopoulou, K. Georga, S. Soukara and V. Dilis, 2006. Traditional foods: why and how to sustain them. Trends Food Sci. Tech. 17:498-504.
TÜİK, 2019. Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://tuik.gov.tr. (Erişim Tarihi: 13.11.2018).