Yurtta yaşayan kız üniversite öğrencilerinde nikotin bağımlılığı ve yoksunluğunun 12 aylık yaygınlığı

Amaç: Bu çalışmada yurtta yaşayan kız üniversite öğrencilerinde DSM-IV tanı ölçütlerine göre nikotin bağımlılığı ve yoksunluğunun 12 aylık yaygınlığı araştırılmıştır. Yöntem: Bir kız üniversite yurdunda kalmakta olan öğrencilerden rasgele seçilen 299 öğrenci ile CIDI (Uluslararası Bileşik Tanı Çizelgesi) 2.1 12 aylık versiyonu kullanılarak görüşülmüştür. Bulgular: Öğrencilerin %28.4’ü son bir yılda düzenli (en az dört hafta süreyle günde en az bir kez) sigara kullandıklarını bildirmişlerdir. Öğrencilerin %21.1’i nikotin bağımlılığı, %5.7’si nikotin yoksunluğu tanısı almıştır. Düzenli sigara içenlerde nikotin bağımlılığı %74.1, nikotin yoksunluğu %20 bulunmuştur. Nikotin bağımlılığının başlama yaşı 18±2.3 yıl, nikotin yoksunluğunun başlama yaşı 18±2.5 yıl olup, nikotin bağımlılığının yaşla birlikte anlamlı düzeyde arttığı saptanmıştır. Düzenli sigara içenlerin %69.4’ü bırakma girişiminde bulunmuş, bunların %91.5 en az bir yoksunluk belirtisi yaşadığını bildirmiştir. Nikotin bağımlılığı ve yoksunluğu tanısı alan öğrencilerde sigara arama, huzursuzluk ve sinirlilik en sık görülen yoksunluk belirtileri olarak bulunmuştur. Sonuç: Yurtta yaşayan üniversite kız öğrencilerinde sigara kullanımı, nikotin bağımlılığı ve yoksunluğunun yaygınlığı üniversite genel örneklemi için bildirilen oranlardan daha yüksek bulunmuştur. Araştırmamız, yurt yaşamının nikotin bağımlılığı için risk oluşturduğunu, koruyucu yaklaşımlarda bunun dikkate alınmasının gerektiğini göstermiştir.

___

  • 1- Management of Substance Dependence, World Health Organization, (Erişim: 13.02.2004).2- Disease Definition, Epidemiology and Natural History, American Psychiatric Association, (Erişim: 13.02.2004).3- Ögel K, Çorapçıoğlu A, Tot Ş, ve ark. Türkiye’de ortaöğretim gençliği arasında ecstasy kullanımı. Bağımlılık Dergisi 2003; 4:67-71.4- Saatçioğlu Ö, Evren C, Çakmak D. 1998-2002 yılları arasında yatarak tedavi gören alkol ve madde kullanımı olan olguların değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2003; 4: 109-117.5- Results from the 2002 National Survey on Drug Use and Health: Detailed Tables, Prevalence Estimates, Standard Errors, and Sample Sizes. Department of Health and Human Services, Substance Abuse and Mental Health Services Administration Office of Applied Studies. Sep 2003.6- Ögel K, Tamar D, Evren C, Çakmak D. Lise gençleri arasında sigara, alkol ve madde kullanım yaygınlığını araştıran çok merkezli bir çalışma. Turk Psikiyatri Derg 2001; 12: 47-52.7- Kayır H, İpekdal İ, Evrensel A, Uzbay T. GATA Askeri Tıp Fakültesinde Gerçekleştirilen Madde Bağımlılığı Konulu Paneli Dinlemeye Gelenlerde Bağımlılık Yapıcı Madde Kullanımının Anket Yöntemi İle Sorgulanması. Bağımlılık Dergisi 2000; 2: 72-80. 8- Çorapçıoğlu A., Ögel K. Factors associated with ecstasy use in Turkish students. Addiction 2004; 99: 67-76.9- Ögel K, Tamar D, Evren C, Çakmak D. İstanbul’da Lise Gençleri Arasında Sigara, Alkol ve Madde Kullanım Yaygınlığı. Samay 98, İstanbul.10- Akvardar Y, Demiral Y, Ergör G, ve ark. Substance use in a sample of Turkish medical students. Drug Alcohol Depend 2003; 72: 117-121.11- Öztürk MO. Psikoaktif madde kullanımına bağlı bozukluklar. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, 9. Basım, İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri , 2002: 551-593.12- Ögel K, Tamar D. Uyuşturucu Madde ve Bağımlılık Eğitim Paketi Eğitici Kılavuzu. İstanbul: Özel Okullar Derneği, AMATEM, 1997.13- Ögel K, Tamar D. Uyuşturucu Maddeler Ve Bağımlılık Eğitim Paketi Öğretmen Kitapçığı, İstanbul: Özel Okullar Derneği, AMATEM, 1997.14- Çakmak D. AMATEM: Bir Bağımlılık Tedavi Merkezi, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Bağımlılık Dergisi, 2001; 1: 38-39.15- Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998, Hane Halklarına ve Cevaplatıcılara İlişkin Temel Özellikler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ekim 1999, s: 13-26.16- Yüksel N, Dereboy Ç, Çifter İ. Üniversite öğrencileri arasında madde kullanımı. Turk Psikiyatri Derg 1994; 5: 283- 286.17- Akvardar Y, Aslan B, Ezici ZB,ve ark. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem 2 öğrencilerinde sigara, alkol ve madde kullanımı. Bağımlılık Dergisi, 2001; 2: 49-52.18- Ögel K, Tamar D. Alkol Ve Madde Kullanım Bozuklukları El Kitabı. İstanbul: Bakırköy Ruh Ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, 1998.19- Kayaalp O. İlaç Suistimali ve İlaç Bağımlılığı. Tıbbi Farmakoloji, 10. Baskı, Ankara: Hacettepe-Taş Kitabevi, 2002: 938-959. 20- Coşkunol H, Ersoy MA. Hancı İH (editör). Madde kullanımı ile ilişkili bozukluklar. Adli Psikiyatri Kitabı, İzmir: Medyay, 1997.21- Mohler-Kuo M, Lee JE, Wechsler H. Trends in marijuana and other illicit drug use among college students 1993 to 2001. J Am Coll Health, 2003; 52:17-24.22- Trkulja V, Zivcec Z, Cuk M, Lackovic Z. Use of psychoactive substances among Zagreb University Medical students. Journal of Croat Medicine, 2003; 44: 50-58.