Eyleme Dökme: İntihar Girişiminde Bulunan Bireylerin Deneyimlerinin İncelenmesi Üzerine Nitel Bir Araştırma

İntihar davranışı kişinin kendini öldürme niyeti ile eylemlerde bulunması ve bu eylemleri gerçekleştirmeyi düşünmesi olarak tanımlanmaktadır. Bununla birlikte ana akım psikoloji çalışmaları, intiharı açıklamak üzerine çalışmalar yapmakta ve bu bağlamda çoğunlukla hipotez test etme veya fen bilimlerinden gelen deneysel yöntemleri kullanmaktadır. Her ne kadar bu çalışmalarda intihar doğrusal ilerleyen bir neden sonuç terminolojisi içerisinde ele alınmış olsa da intihar davranışı, çok yönlü bir fenomen olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada intihar davranışını açıklamaktan ziyade intihar davranışının birey için anlam ve/ya anlamlarına odaklanılmıştır. Bu amaçla, çalışma kapsamında son iki sene içinde intihar girişiminde bulunmuş, üniversite öğrencisi olan dört katılımcıyla yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde, katılımcılar için intihar davranışının anlamına, süreçteki duygu ve düşüncelerine ve bu sürece dair yorumlamalarına odaklanılmıştır. Görüşmelerin analizi, katılımcıların yaşadıkları deneyime nasıl anlamlar yüklediğini anlamayı amaçlayan Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz yöntemi ile yapılmıştır. Analizler sonucunda dört tema elde edilmiştir: “Mesaj vermek”, “Yakın Birinin Eksikliği”, “Kontrol kaybı” ve “Anneye yönelik olumsuz duygular”. Temalar, Lacanyen psikanaliz yaklaşımı çerçevesinde tartışılmış ve bütün temalar, Başka ile ilişkilenme sonucunda, eyleme dökme üzerinden açıklanmıştır. Katılımcıların, Başka’ya olan mesajlarını simgesel düzen içerisinde iletmekte, yani dile dökmekte başarısız oldukları düşünülmüştür. Bu durum, simgesel düzen içerisinde Başka’nın kendisine sağır olduğunu düşünen öznenin mesajını eylemleri üzerinden Başka’ya iletmeye çalışması olarak yorumlanmıştır.

Acting Out: A Qualitative Study Exploring the Experiences of Individuals who have Attempted Suicide

Suicidal behaviour is defined as acting on a desire to kill oneself or considering undertaking any such actions. Mainstream psychological studies focus on explaining the reasons behind suicide; these studies consist of hypothesis testing or usage of experimental scientific methods. Although these studies analyze suicide as a straightforward cause-effect relationship, suicidal behaviours are multi-faceted phenomena. This study focuses on the meaning(s) behind suicidal behaviour for the individual, exploring how individuals engaging in suicidal ideation and behaviour regard themselves rather than explaining suicide. For this aim, semi -structured interviews were conducted with four university students who attempted suicide two years prior. Transcripts were analyzed using Interpretative Phenomenological Analysis (IPA). The IPA aims to explore in detail the participants’ personal lived experiences and how participants make sense of those personal experiences. Four main themes emerged from the data analysis: “Sense of control”, “The lack of people with whom the participant has a close relationship”, “Giving a message”, “Mother”. These themes have been discussed considering Lacanian Psychoanalytic perspectives and it is argued that all themes are strongly related to the Other and interpreted as acting out. In this context, participants who failed to convey their messages symbolically were thought to send their messages through their actions, that is, through their suicide attempts. The subject believes that the Other does not take notice of him in the symbolic order. The subject thus attempts to convey his message to the Other through his actions.

PDF

___

Canbolat, F. ve Gençöz, T. (2019). İntihara ilişkin psikanalitik kuramlar: Freud ve sonrası. İçinde H.
Devrimci Özgüven, H. & M. Sercan (Ed.). İntiharı Anlama ve Müdahale: Temel Kitap (s. 64- 72). Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği.
Canbolat, F., Uçar, S., Aydoğ, S. ve Gençöz, F. (2019). İntihara ilişkin psikanalitik kuramlar: Lacan. İçinde H. Devrimci Özgüven, H. & M. Sercan (Ed.). İntiharı Anlama ve Müdahale: Temel Kitap (s. 73-84). Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği.
Crocker, L., Clare, L. ve Evans, K. (2006). Giving up or finding a solution? The experience of attempted suicide in later life. Aging Mental Health. 10(6), 638-647.
Evans, D. (1996). An introductory dictionary of Lacanian psychoanalysis. London: Routledge.
Fink, B. (1997). A clinical introduction to Lacanian psychoanalysis: Theory and technique. USA: Harvard University Press.
Fink, B. (1995). The Lacanian subject: Between language and jouissance. New Jersey: Princeton University Press.
Freud, S. (2019). Yas ve melankoli (L. Uslu, Çev.). İstanbul: Cem Yayınevi (1917).
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hekimoğlu, E. C. ve Bilik, M. Z. (2020). Freud’dan Lacan’a kaygı. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 7(3), 336-367.
Hjelmeland, H. ve Knizek, B. L. (2010). Why we need qualitative research in suicidology. Suicide & Life-Threating Behavior, 40(1), 74-80.
Lacan, J. (2014). The seminar of Jacques Lacan. Book X: Anxiety (A. R. Price, Çev.). Cambridge, UK: Polity Press. (1962-1963).
Lacan, J. (2020). The seminar of Jacques Lacan. Book IV: Object relations (A. R. Price, Çev.). Cambridge, UK: Polity Press. (1956-1957).
Laplanche, J. ve Pontalis, J. B. (1967). The language of psycho-analysis. (D. Nicholson-Smith, Çev.). London: Hogarth Press. (1973).
Lees, J. ve Stimpson, Q. (2002). A psychodynamic approach to suicide: A critical and selective review. British Journal of Guidance and Counselling, 30(4), 341-352.
Morrow, S. L. (2005). Quality and trustworthiness in qualitative research in counseling psychology. Journal of Counseling Psychology, 52(1), 250-260.
Nock, M. K., Borges, G., Bromet, E. J., Cha, C. B., Kessler, R. C. ve Lee, S. (2008). Suicide and suicidal behaviour. Epidemiologic Reviews. 30(1), 133-154.
Öncü, B. (2019). İntihar davranışı: Tanım, epidemiyoloji ve risk etmenleri. İçinde H. Devrimci Özgüven, H. & M. Sercan (Ed.). İntiharı Anlama ve Müdahale: Temel Kitap (s. 93-110). Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği.
Özbek Şimşek, D. (2019). There is more to it than just being thin: An interpretative phenomenological analysis of patients’ perceptions of anorexia nervosa. (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Özcan, B., Şenkaya, S., Özdin, Y. ve Dinç, A. (2016). Türkiye’deki intihar vakalarının çeşitli kriterlere göre istatistiksel olarak incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 40(1), 11-34.
Ritchie, J. ve Lewis, J. (2003). Qualitative research practice: A guide for social science students and
researchers. London: Sage.
Rowan, A. (2000). The place of acting out in psychoanalysis: From Freud to Lacan. Psychoanalytische Perspectieven, 41(42), 83-100.
Sarı, S. ve Gençöz, F. (2015). Shame experiences the underlying depression of adult Turkish women. Qualitative Health Research, 26(8) ,1102-1113.
Sercan, M. (2019). Kendine kıymanın zaman içindeki yolculuğu. İçinde H. Devrimci Özgüven, H. & M. Sercan (Ed.). İntiharı Anlama ve Müdahale: Temel Kitap (s. 1-36). Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği.
Smith, J. ve Osborn, M. (2003). Interpretative phenomenological analysis. Qualitative Psychology: A Practical Guide to Research Methods. London: Sage.
Soleim, K. (2012). Who comes after the act. Erişim adresi: http://www.lacan.com/symptom13/who-comes.html
Uçar, S. (2018). Father loss during early childhood. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.