Üreme Çağındaki Kadınlarda Obezite ve Ebelik Bakımı

Obezite, vücutta anormal derecede yağ birikimi sonucu oluşan patolojik bir rahatsızlıktır. Dünya çapında yaygınlığı salgın boyutlarına ulaşan obezite, 21. yüzyılda ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Obezite, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de yeme alışkanlıkları ve sosyoekonomik durumun değişimi ile birlikte yükselişe geçmiştir. Özellikle üreme çağındaki kadınlarda fazla kiloluluk ve obezitenin görülme sıklığı giderek artmaktadır. Maternal obezite; prekonsepsiyonel, gebelik, intrapartum ve postpartum dönemde anne sağlığını olumsuz etkilemektedir. Gebelik döneminde tromboemboli, gestasyonel hipertansiyon, gestasyonel diyabet, preeklampsiye; doğum anında eylemin uzaması ve sezaryen doğuma; postpartum dönemde emboli, kanama, yara enfeksiyonları ve etkisiz emzirme güçlüğüne yol açabilmektedir. Profesyonel sağlık bakım uygulayıcısı olan ebeler, obez kadınların prekonsepsiyonel, antenatal ve postpartum dönemde ideal kilo kontrolünü sağlamalı ve maternal risklere ilişkin önlem almalıdırlar. Ebeler öncelikli olarak obez kadına gebelik öncesinde etkin ve kaliteli bir bakım vermelidir. Gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemde de bireyselleştirilmiş bir bakım ile obezitenin maternal kompli-kasyonlarını en aza indirmelidirler. Bu derlemede gebelik öncesi, gebelik dönemi, doğum ve doğum sonrası dönemde obezitenin maternal-fetal sağlık üzerine etkilerini, dünyada ve Türkiye’ deki prevalansını, obezitenin obstetride ebelik bakım ve yönetimine ilişkin güncel bilgileri okuyucuya ulaştırmak hedeflenmiştir.

Keywords:

Ebelik Maternal Obezite, Perinatal bakım,

PDF

___

ACOG. (2013). Committee Opinion Weight Gain During Pregnancy. Female Pelvic Medicine & Reconstructive Surgery, 20(5), 248–251. https://doi.org/10.1097/spv.0000000000000113
Akın, B. (2020). Gebelik, doğum ve doğum sonu dönemde obezite – rehberler ve öneriler. Internatıonal Journal of Human Sciences, 17(1), 1–10. https://doi.org/10.14687/jhs.v17i1.5629
Allison, D. B., & Saunders, S. E. (2000). Obesity in North America. Medical Clinics of North America, 84(2), 305–332. https://doi.org/10.1016/s0140-6736(85)91604-6
Apay, S. E., Kılıç, M., & Türkan Pasinlioğlu. (2010). Obez Gebelerde Doğum Eylemi ve Doğum Sonu Dönem. TAF Preventive Medicine Bulletin, 9(922), 151–156. http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&vtadi=TTIP&c=ebsco&c=summon&c=ebsco&ano=115168_3a3ff712142e7b3c49f3e83ec21025fb
Apay, S. E., & Pasinlioğlu, T. (2009). Obezite ve Gebelik. TAF Preventine Medicine Bull Etin2009, 8(4), 345–350. http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&profile=ehost&scope=site&authtype=crawler&jrnl=1303734X&AN=47530679&h=oOsdQmilAK6ZAXXPZZV8JTCv3tPkMlJNT5Zox%2BHX5bEY2unm1TOvvKuqqgc5hLQJr%2B0bjFT69F1cRn5miw7JLg%3D%3D&crl=f&casa_token=KYsXt1w1YpkAAAAA:lZp
Athukorala, C., Rumbold, A. R., Willson, K. J., & Crowther, C. A. (2010). The Risk of Adverse Pregnancy Outcomes in Women who are Overweight or Obese. BMC Pregnancy and Childbirth, 10(56), 2–8. https://doi.org/10.1186/1471-2393-10-56
Bilgin, Z. (2020). Maternal Obezite ile İlişkili Risklerin Kanıt Temelli Yönetimi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 176–187. https://doi.org/10.26453/otjhs.475513
Bingöl, D., & Koçak, D. Y. (2019). Obezitenin Maternal ve Fetal Sağlık Üzerine Etkileri, Hemşirelik Yaklaşımı. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2(2), 110–119. https://www.researchgate.net/profile/Derya_Kocak4/publication/338596715_Derleme_Review_Obezitenin_Maternal_ve_Fetal_Saglik_Uzerine_Etkileri_Hemsirelik_Yaklasimi_The_Effects_of_Obesity_on_Maternal_and_Fetal_Health_Nursing_Approach/links/5e1eecfc4585150583a
Bozkurt, H. S., İlter, E., Günaldı, A., Çelik, A., & Günaldı, O. (2019). Obezitenin Kadın Kanserleri Üzerindeki Etkileri: Derleme Makalesi. Maltepe Tıp Dergisi, 11(3), 88–97. https://doi.org/10.35514/mtd.2019.19
Bulut, B., & Mihmanlı, V. (2014). Obezite ve Gebelik. Okmeydanı Tıp Dergisi, 30(ek sayı 1), 24–28. https://doi.org/10.5222/otd.supp1.2014.024
Carlson, N. S., Leslie, S. L., & Dunn, A. (2018). Antepartum Care of Women Who Are Obese During Pregnancy: Systematic Review of the Current Evidence. Jouarnal Midwifery Womens Health, 63(3), 259–272. https://doi.org/10.1038/s41395-018-0061-4.
Cesario, S. K. (2003). Obesity in Pregnancy What Every Pregnancy Nurse Needs to Know. Obstetric and Neonatal Nurses Lifelines, 7(2), 118–125. https://www.sciencedirect.com/sdfe/pdf/download/eid/1-s2.0-S1091592315308372/first-page-pdf
Conner, S. N., Tuuli, M. G., Longman, R. E., Odibo, A. O., Macones, G. A., & Cahill, A. G. (2013). Impact of Obesity on İncision-to-Delivery İnterval and Neonatal Outcomes at Cesarean Delivery. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 209(4), 386.e1-386.e6. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2013.05.054
Çorbacıoğlu, A. E. (2016). “ACOG diyorki !” Gebelik ve Obezite. Maternal-Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği (TMFPD). https://www.tmftp.org/files/acog-diyor-ki/gebelik-ve-obezite-18042016.pdf
Dashe, J. S., Mclntire, D. D., & M.Twickler, D. (2010). Effect of Maternal Obesity on the Ultrasound Detection of Anomalous Fetuses. Obstetrics and Gynecology, 115(2 PART 1), 385. https://doi.org/10.1097/AOG.0b013e3181cc574f
Daşıkan, Z., & Kavlak, O. (2009). Maternal Obezite: Gebelik Komplikasyonları ve Gebe Kadının Yönetimi. Türkiye Klinikleri Journal Nursing Science, 1(1), 39–46. http://www.academia.edu/download/35743848/hembilim1-1-_maternal_obezite.pdf
Davies, G. A. L., Maxwell, C., McLeod, L., Gagnon, R., Basso, M., Bos, H., Delisle, M. F., Farine, D., Hudon, L., Menticoglou, S., Mundle, W., Murphy-Kaulbeck, L., Ouellet, A., Pressey, T., Roggensack, A., Leduc, D., Ballerman, C., Biringer, A., Duperron, L., … Wilson, K. (2010). SOGC Clinical Practice Guidelines: Obesity in Pregnancy. International Journal of Gynecology and Obstetrics, 110(2), 167–173. https://doi.org/10.1016/j.ijgo.2010.03.008
Demirer, B., & Yardımcı, H. (2020). Maternal ve Fetal Sağlık İçin Büyük Tehlike: Maternal Obezite. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 401–407. https://doi.org/10.34087/cbusbed.685203
Dodd, J. M., & Briley, A. L. (2017). Managing Obesity in Pregnancy – an Obstetric and Midwifery Perspective. Midwifery, 49, 7–12. https://doi.org/10.1016/j.midw.2017.03.001
Duman, G., & Bayram, F. (2018). Obezite ve Gebelik. Türk Diyabet ve Obezite Dergisi, 3, 101–105. https://doi.org/10.25048/tjdo.2018.29
Filozof, C., & Gonzalez, C. (2000). Predictors of Weight Gain: The Biological-Behavioural Debate. Obesity Reviews, 1(1), 21–26. https://doi.org/10.1046/j.1467-789x.2000.00005.x
Frederick, I. O., Qiu, C., Sorensen, T. K., Enquobahrie, D. A., & Williams, M. A. (2013). The Prevalence and Correlates of Habitual Snoring During Pregnancy. Sleep and Breathing, 17(2), 541–547. https://doi.org/10.1007/s11325-012-0717-z
Guelinckx, I., Devlieger, R., Beckers, K., & Vansant, G. (2008). Maternal Obesity: Pregnancy Complications, Gestational Weight Gain and Nutrition. Obesity Reviews, 9(2), 140–150. https://doi.org/10.1111/j.1467-789X.2007.00464.x
Kabiru, W., & Denise Raynor, B. (2004). Obstetric Outcomes Associated with İncrease in BMI Category During Pregnancy. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 191(3), 928–932. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2004.06.051
Kara, M., & Üstün, Y. E. (2017). Obezitenin Kadınlarda Fertilite ve Gebelik Üzerindeki Etkileri. Bozok Tıp Dergisi, 7(1), 70–73. http://tipdergisi.bozok.edu.tr/dosyalar/mart2017/76-79.pdf
Klohe-Lehman, D. M., Freeland-Graves, J., Anderson, E. R., McDowell, T., Clarke, K. K., Hanss-Nuss, H., Cai, G., Puri, D., & Milani, T. J. (2006). Nutrition Knowledge is Associated with Greater Weight Loss in Obese and Overweight Low-İncome Mothers. Journal of the American Dietetic Association, 106(1), 65–75. https://doi.org/10.1016/j.jada.2005.09.047
Kulie, T., Slattengren, A., Redmer, J., Counts, H., Eglash, A., & Schrager, S. (2011). Obesity and Women’s Health: An Evidence-Based Review. Journal of the American Board of Family Medicine, 24(1), 75–85. https://doi.org/10.3122/jabfm.2011.01.100076
LaCoursiere, D. Y., Baksh, L., Bloebaum, L., & Varner, M. W. (2006). Maternal Body Mass İndex And Self-Reported Postpartum Depressive Symptoms. Maternal and Child Health Journal, 10(4), 385–390. https://doi.org/10.1007/s10995-006-0075-1
Lee, C. Y. W., & Koren, G. (2010). Maternal Obesity: Effects on Pregnancy and the Role of Pre-conception Counselling. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 30(2), 101–106. https://doi.org/10.3109/01443610903474355
Majumdar, A., Saleh, S., & Candelier, C. K. (2010). Failure to Recognise the İmpact of ‘Moderate’ Obesity (BMI 30–40) on Adverse Obstetric Outcomes. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 30(6), 567–570. https://doi.org/10.3109/01443615.2010.492434
Melchor, I., Burgos, J., Del Campo, A., Aiartzaguena, A., Gutiérrez, J., & Melchor, J. C. (2019). Effect of Maternal Obesity on Pregnancy Outcomes in Women Delivering Singleton Babies: A Historical Cohort Study. Journal of Perinatal Medicine, 47(6), 625–630. https://doi.org/10.1515/jpm-2019-0103
Mhyre, J. M. (2007). Anesthetic Management for the Morbidly Obese Pregnant Woman. International Anesthesiology Clinics, 45(1), 51–70. https://doi.org/10.1097/AIA.0b013e31802b8a90
Myles, T. D., Gooch, J., & Santolaya, J. (2002). Obesity as an İndependent Risk Factor for İnfectious Morbidity in Patients Who Undergo Cesarean Delivery. Obstetrics and Gynecology, 100(5), 959–964. https://doi.org/10.1097/00006250-200211000-00024
Okesene-Gafa, K. A. M., Li, M., McKinlay, C. J. D., Taylor, R. S., Rush, E. C., Wall, C. R., Wilson, J., Murphy, R., Taylor, R., Thompson, J. M. D., Crowther, C. A., & McCowan, L. M. E. (2019). Effect of Antenatal Dietary İnterventions in Maternal Obesity on Pregnancy Weight-Gain and Birthweight: Healthy Mums and Babies (HUMBA) Randomized Trial. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 221(2), 152.e1-152.e13. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2019.03.003
Özcan, A., Töz, E., Halksever Özvatan, S., Vural, T., & Sancı, M. (2016). Obez Gebeliklerin Yönetimi. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 26(1), 1–9. https://doi.org/10.5222/terh.2016.001
Özer, E. M. (2005). Obezite ve Gebelik. Journal İnternational Medicine Science, 1(37), 53–55. https://www.turkiyeklinikleri.com/article/en-obezite-ve-gebelik-41702.html#tpl_login
Poston, L., Caleyachetty, R., Cnattingius, S., Corvalán, C., Uauy, R., Herring, S., & Gillman, M. W. (2016). Preconceptional and Maternal Obesity: Epidemiology and Health Consequences. The Lancet Diabetes and Endocrinology, 4(12), 1025–1036. https://doi.org/10.1016/S2213-8587(16)30217-0
RANZCOG. (2017). Management of Obesity in Pregnancy. RANZCOG College Statement C-Obs 49, 2–19. https://ranzcog.edu.au/statements-guidelines/obstetrics/obesity-in-pregnancy,-management-of-(c-obs-49)
RCOG. (2018). Care of Women with Obesity in Pregnancy Green-top Guideline No. 72. BJOG. https://doi.org/10.1111/1471-0528.15386
Sevil, Ü., & Ertem, G. (2016). Gebeliği Etkileyen Sağlık Durumları. In Perinatoloji ve Bakım (pp. 265–266). Ankara Nobel Tıp Kitapevleri.
Smith, S. A., Hulsey, T., & Goodnight, W. (2008). Effects of Obesity on Pregnancy. Journal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing (JOGNN), 37(2), 176–184. https://doi.org/10.1111/j.1552-6909.2008.00222.x
Soma-Pillay, P., Nelson-Piercy, C., Tolppanen, H., & Mebazaa, A. (2016). Physiological Changes in Pregnancy. Cardiovascular Journal of Africa, 27(2), 89–94. https://doi.org/10.5830/CVJA-2016-021
T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2017). Obezitenin Nedenleri.
TUIK. (2020). Türkiye Sağlık Araştırması,2019. Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Saglik-Arastirmasi-2019-33661
Turan, Z., & Toker, E. (2020). Kilo Durumu ve Prekonsepsiyonel Bakım ,Danışmanlık. In G. Demirel & F. D. Sayıner (Eds.), Prekonsepsiyonel bakım ve danışmanlık (pp. 79–86). Akademisyen Yayınevi.
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. (2018). Obezite Tanı ve Tedavi Klavuzu (6th ed.). Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. http://www.temd.org.tr/admin/uploads/tbl_gruplar/20180525144116-2018-05-25tbl_gruplar144108.pdf
Whittemore, A. D., Kelly, J., Shikora, S., Cella, R. J., Clark, T., Selbovitz, L., & Flint, L. (2005). Specialized Staff and Equipment for Weight Loss Surgery Patients: Best Practice Guidelines. Obesity Research, 13(2), 283–289. https://doi.org/10.1038/oby.2005.38
WHO. (2020). Obesity and Overweight. World Healthy Organization. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight
WHO. (2021). Body Mass İndex-BMI. World Healthy Organization. http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi
Wise, L. A., Rothman, K. J., Mikkelsen, E. M., Sorensen, H. T., Riis, A. H., & Hatch, E. E. (2012). A Prospective Cohort Study of Physical Activity and Time to Pregnancy. Fertility and Sterility, 97(5). https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2012.02.025
Wiseman, M. (2008). The Second World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research expert report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Cancer: A Global Perspective. Proceedings of the Nutrition Society, 67(3), 253–256. https://doi.org/10.1017/S002966510800712X
Yogev, Y., & Catalano, P. M. (2009). Pregnancy and Obesity. Obstetrics and Gynecology Clinics of North America, 36(2), 285–300. https://doi.org/10.1016/j.ogc.2009.03.003