Tıp Doktoru, Diş Hekimi ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Depresyon
Bu derleme makalede; tükenmişlik kavramı ve belirtileri açıklanacak; tıpdoktoru, diş hekimi ve hemşirelerde tükenmişlik ve depresyon ile ilgiliaraştırmaların sonuçları sunulacak ve tükenmişlik durumunun, mentalbozuklukların uluslararası sınıflamaları içinde yer almaması nedeniyletartışmalı konumuna değinilecektir
___
- Freudenberger HJ. Staff burnout. J Social Issues 1974;30(1):159-
165.
Maslach C, Jackson S. The measurement of experienced burnout.
J Occupional Behavior 1981;2: 99–113.
Maslach C, Schaufeli, Wilmar B, Leiter MP. Job burnout. Annual
Reviews of Psychology 2001; 52: 397-422.
Preventing burnout. http://www. Helpguide.org.2016 (25.01.2015).
World Health Organisation.The ICD-10, Classification of mental
and behavioral disorders. The web site:http//www. Who. int/
classification/icd/en/bluebook.pdf?ua=1 (25.01.2016).
American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical
manual of mental disorders-Fifth edition. The web site:htpps//
docs.goole.com/file/d/OBwD.YEZFWfxMbWs2UC1WUzZTQ/
edit?pli=1 (25.01.2016).
Kılınç S, Torun F. Türkiye’de klinikte kullanılan depresyon
değerlendirme ölçekleri. Dirim Tıp Gazetesi 2011; 1: 39-47.
Maslach C, Jackson SE, Leiter MP. Maslach burnout inventory.
3rd ed. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press; 1996.
Beck AT. An inventory for measuring depression. Arch Gen
Psychiatry 1961; 4: 561-571.
Zung WW. A self-rating depression scale. Arch Gen Psychiatry
1965; 12: 63-70.
Tait DS, Sonja B,Litjen T, Lotte ND, Wayne S, Daniel S, Colin
P. W, Jeff S, Michael RO. Burnout and satisfaction with worklife
balance among U.S. physicians relative to the general U.S.
population. Arch Intern Med. 2012;172(18):1377-1385.
Goebert D, Thompson D, Takeshita J, Beach C, Bryson P, Ephgrave
K, Kent A, Kunkel M, Schechter J, Tate J. Depressive symptoms
in medical students and residents: A multischool study Acad Med.
2009;84(2):236-241.
Physician suicide. emedicine. Medscape.com/article/806779-
overview.2015 (25.01.2016).
Laura BD, Alana I, Christine M. A Conceptual model of medical
student well-being: Promoting resilience and preventing burnout.
Academic Psychiatry 2008; 32: 44-53.
Hughes PH, Baldwin DC Jr, Sheehan DV, Conard S, Storr
CL. Resident physician substance use, by specialty. Am J
Psychiatry. 1992; 149(10):1348-1354.
National menthal health survey of doctors and medical students.
http://www.beyondblue.org.au.2013 (25.01.2016).
Galán F, Ríos-Santos JV, Polo J, Rios-Carrasco B, Bullón
P. Burnout, depression and suicidal ideation in dental students.
Med. Oral Patol. Oral Cir. Bucal. 2014 May; 19(3):e206-e211.
Risk factors for burnout among dentists: An evidencebased study
of the literature.https://www.dentistry.utoronto.ca/system/files/
y3_2011.pdf (25.01.2016).
Mathias S, Koerber A, Fadavi S, Punwani I. Specialty and sex as
predictors of depression in dentists. JADA 2005;136 (10):1388-
1395.
Vanishree N, Jeswin J, Madhusudan S. Suicide amongst dentists –
are you at risk?. JOHCD 2011;5(3):161-163.
Poghosyan L, Clarke SP, Finlayson M, Aiken LH. Nurse burnout
and quality of care: Cross-national investigation in six countries.
Res Nurs Health 2010;33(4):288-298.
Letvak S, Ruhm CJ, McCoy T. Depression in hospital-employed
nurses. Clinical Nurse Specialist 2012;26(3):177–182.
Anestezi Çalışanları Mesleki Risk Değerlendirme Raporu, 2014
(s:13-24)
Saygılı A. Özel sağlık kuruluşlarında çalışan hekimlerin sağlık/
güvenlik koşulları. IV. Sağlık Çalışanları Sağlığı Ulusal Kongresi,
2013-Ankara (s:104-105).
Akçalı DT, Dayanır H, İlhan MN, Babacan A. İç Anadolu
Bölgesinde anesteziyoloji ve algoloji çalışanlarında tükenmişlik
durumu. Ağrı 2010; 22(2): 79-85.
Helvacı İ, Turhan M.Tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi:
Silivri’de görev yapan sağlık çalışanları üzerinde bir araştırma.
İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2013; 1(4):58-68.
Demiral Y, Akvardar Y, Ergör A, Ergör G. Üniversite hastanesinde
çalışan hekimlerde iş doyumunun anksiyete ve depresyon
düzeylerine etkisi. DEÜ Tıp Fak Dergisi 2006; 20(3):157-164.
Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi’nde çalışan doktorların
demografik ve kişilik özelliklerinin, stresle b aşa ç ıkma
yöntemlerinin, örgütsel bağlılık ve iş doyumu düzeylerinin
tükenmişlikle ilişkisi. https://www.tip.baskent.edu.tr/eğitim/
mezuniyetoncesicalısmagrp/16.S28.2014 (25.01.2016).
Havle N, İlnem MC, Yener F, Gümüş H. İstanbul’da çalışan
psikiyatristlerde tükenmişlik, iş doyumu ve bunların çeşitli
değişkenlerle ilişkisi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik
Bilimler Dergisi 2008; 21(1):4-13.
Elmas Ü. 5. ve 6. Sınıf öğrencilerinde anksiyete, depresyon ve
tükenmişlik düzeyleri (Uzmanlık Tezi). Trakya Üniversitesi Tıp
Fakültesi, 2012.
Mayda AS, Şen M, Tekeli AH, Sayan S, Sırakaya N. Düzce
Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde depresif belirti sıklığı ve
baskın el kullanımına göre farklılığı. Gazi Tıp Dergisi 2010;21(1):
23-27.
Seven D, Özdemir S, Çevik S, Özer E, Kılıç E, Karadağlı İ,
Yorgun M, Sülün E, Güllühalı M, Üçüncü T, Savu A, Karakuş
M, Güven G, İpek M, Çağlayan Ç. Kocaeli Üniversitesi Tıp
Fakültesi 2011-2012 eğitim öğretim yılı 6. sınıf öğrencilerinin
mesleksel sağlık durumları. Sağlık Çalışanları 3. Ulusal Kongresi
, 2011-Ankara(s:128-129).
Denizoğlu S, Yılmaz B, Çevik AR, Akyıl M. Atatürk Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesinde çalışan diş hekimleri ve hemşirelerin
mesleki durum değerlendirmesi, Bölüm II: Tükenmişlik. Atatürk
Üniv. Diş Hek. Fak. Dergisi 2005; 15(2): 43-53.
Özdemir AK, Özdemir D, Sümer H, Kılıç E, ÖZTÜRK M.
Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi akademik
personelinde tükenmişlik ölçeğinin üç yıllık arayla
değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üni. Diş Hek. Fak. Dergisi, 2003;
6(1):14-18.
Terzi Y, Sağlam V. Araştırma görevlilerinin mesleki tükenmişlik
durumu. e-Journal of New World Sciences Academy 2008;3(1):52-
58 Article Number: A0049.
Atalayın Ç, Tezel H, Önal B, Balkıs M, Köse T. Diş hekimliği
öğrencilerinde tükenmişlik: ön çalışma-burnout among dental
students: a pilot study. J. Ist. Uni. Fac. Dent. 2013; 47(3):6-18.
Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir üniversite hastanesinde
çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik. düzeyinin
sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi
2006; 7(2):100-108.
Kaya N, Kaya H, Ayık SE, Uygur E. Burnout of nurses who work in
a government hospital. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi , 2010;
7(1):401-410.
Altay B, Gönener D, Demirkıran C. Bir üniversite hastanesinde
çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve aile desteğinin etkisi
Fırat Tıp Dergisi , 2010; 15(1):10-16.
Schaufeli WB, Leiter MP, Maslach C. Burnout: 35 years of research
and practice. Career Development International, 2009;14(3):204-
220.
Cox T, Tisserand M, Taris T. The conceptualization and
measurment of burnout: Questions and directions. Work and
Stress,2005;19(3):187-191.
Bianchi R, Boffy C, Hingray C, Truchot D, Laurent E. Comparative
symptomatology of burnout and depression. Journal of Health
Psychology, 2013;18(6):782-787.
Kakiashvili T, Leszek J, Rutkowski K. The medical prospective
of burnout. International Journal of Occupational Medicine and
Envioremental Health,2013;26(3):401-412.
Leonard BE. The concept of depression as a dysfunctional of the
immune system. Current Immunology Reviews,2010;6(3):205-212.
Thase ME. Neurobiological aspects of depression. In Gotlib IH,
Cohen H (Eds.). Handbook of depression (pp:187-217) (2nd
ed.):2009. New York,NY:Guilford Press.
Abramson LY, Metalsky GI, Alloy LB. Hopelessness
depression: Atheory-based subtype of depression. Psychological
Review,1989;96(2):358-372.
Schonfeld IS. Burnout in teachers: Is burnout or is it depression?
Report No. 335329, 1991. Washington DC: Education Resources
Information Center.
Schaufeli WB, Enzmann D. The burnout companion to study
and practice: A critical analysis. London,UK Taylor and Francis
Press;1988.
Ahola K, Hakanen J, Perhoniemi R, Mutanen P. Relationship
between job-related burnout and depressive symptoms: A study
using person-centred approach. Burnout Research,2014;1(1):29-37.
Glass DC, McKnight SD. Perceived control, depressive
symptomatology and professional burnout: A reivew of evidence.
Psychology and Health,1996;11(1):23-45.
Ahola K, Hakanen J. Job strain, burnout and depressive symptoms:
A prospective study among dentist. Journal of Affective
Disorders,2007;104(1):103-110.