Sürdürülebilir bir Hayat için Türkiye'deki Büyük Şehirlere ait Hava Kirliliği ve Kirlilik Seviyeleri
Türkiye ekonomisinde son on yıl içerisinde önemli gelişmeler olmuştur. Türkiye’de hava kalitesi sürekli olarak gelişmektedir. Buna rağmen büyükşehirlerde zaman zaman ciddi problemler oluşmaktadır. 3 yıllık saat başına ortalama PM10, SO2, NO2 ve O3 konsantrasyon gözlemi, Türkiye’nin 16 büyük şehrinde kullanılan tanımlayıcı istatistikler ile gerçekleştirilmiştir. Tüm şehirler için günlük ortalama PM10 konsantrasyonunun dağılım sıklığı 20-60 µgm3 aralığında %59 civarında gerçekleşmektedir. Günlük ortalama SO2 konsantrasyonu 20 µgm3 yaklaşık %84 altındadır. Aynı zamanda çalışma gösterir ki; sırasıyla 45 ve 30 µgm3 seviyesinde NO2 %44 ve O3 %59’un altındadır. Bu çalışmanın sonuçlarından bilim adamlarının, yasa yapıcıların ve devlet personelinin yararlanarak, emisyonların kontrolü ve azaltımında uzun vadede hava kalitesi yönetimi stratejilerinin geliştirilmesi ve tüketimin önlenmesine yönelik daha fazla halk bilincinin oluşturulması beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Şehirleşme, hava kirliliği, sağlık, büyükşehir
Air Pollution and Quality Levels in Metropolitans of Turkey for Sustainable life
Turkey has had significant improvements in her economy over the last decades. Although, Turkey's air quality constantly improves every year, air pollution problem still continues in Turkey. Descriptive statistics was carried out for the three years hourly average of PM10, SO2, NO2 and O3 concentrations of 16 metropolitan cities in Turkey. The frequency distribution of daily average PM10 concentration of all cities occurs within 59% at 20–60 µgm-3 range. Daily average SO2 concentration is about 84% below 20µgm-3. The study also indicated that 44% of NO2 and 59% of O3 were below the levels of 45 µgm-3 and 30 µgm-3, respectively. The result of this study is expected to benefit the legislators, scientists and government personnel about controlling and reducing emissions by developing a long-term air quality management strategy and create more public awareness for the prevention of consumption.
Keywords:
Urbanization, air pollution, health, metropolitan,
___
- Baldasano J.M., Valera E., Jimenez P. 2003. Air quality data from large cities. The Science of the Total Environment 307, 141-165.
- Byrne J.P. 2008. Encyclopedia of Pestilence, Pandemics, and Plagues: A-M. ABC-CLIO., ISBN 0313341028, Westport, Connecticut: Greenwood Press, pp. 33.
- Ercelebi S.G. Toros H. 2009. Extreme Value Analysis of Istanbul Air Pollution Data. CLEAN Soil Air Water 37, 122-131.
- Gurjar B.R., Butler T.M., Lawrence M.G., Lelieveld J. 2008. Evaluation of emissions and air quality in megacities. Atmospheric Environment 42, 1593-1606.
- Kindap T., Unal A.., Chen Y.H., Hu Y., Odman M.T., Karaca M. 2006. Long-range aerosol transport from Europe to Istanbul, Turkey. Atmospheric Environment 40, 3536-3547.
- Mayer H. 1999. Air pollution in cities. Atmospheric Environment 33, 4029-4037
- Ozdemir H., Mertoglu B., Demir G., Deniz A., Toros H. 2012. Case study of PM pollution in playgrounds in Istanbul. Theoretical and Applied Climatology 108, 553-562.
- Parekh P.P., Khwaja H.A., Khan A.R., Naqvi R.R., Malik A., Shah S.A., Khan K., Hussain G. 2001. Ambient air quality of two metropolitan cities of Pakistan and its health implications. Atmospheric Environment 35, 5971-5978.
- Saylan L., Çaldağ B., Bakanoğulları F., Toros H., Yazgan M., Şen O., Özkoca Y. 2011. Spatial Variation of the Precipitation Chemistry in the Thrace Region of Turkey. Clean Soil Air Water 39, 491-501.
- Şen Z. 1998. An application of a regional air pollution estimation model over Istanbul urban area. Atmospheric Environment 32, 3425-3433.
- Şen Z. 2004. Solar energy in progress and future research trends. Progress in Energy and Combustion Science 30 (4), 367–416.
- Toros H. 2012. Spatio-temporal precipitation change assessments over Turkey. International Journal of Climatology 32, 1310-1325.
- TUIK, 2012. Address Based Population Registration System, Turkish Statistical Institute, http://www.tuik.gov.tr (accessed 26 December 2012).
- Unal Y.S., Toros H., Deniz A., Incecik S. 2011. Influence of meteorological factors and emission sources on spatial and temporal variations of PM10 concentrations in Istanbul metropolitan area. Atmospheric Environment 31, 5504-5513.
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Osman Sağdıç
Sayıdaki Diğer Makaleler
Topoğrafik Yapı, İklim Şartları ve Kentleşmenin Konya’da Hava Kirliliğine Etkisi
Çiğdem ÇİFTCİ, Şükrü DURSUN, Sinan LEVEND, Fatma KUNT
Sürdürülebilir bir Hayat için Türkiye'deki Büyük Şehirlere ait Hava Kirliliği ve Kirlilik Seviyeleri
Hüseyin TOROS, Hakan ERDUN, Özkan ÇAPRAZ, Betül ÖZER, Esra BOZYAZI DAYLAN, Ali İhsan ÖZTÜRK