Kentsel Stres Kavramı ve Kentsel Stresi Azaltmak

Kentleşme sürecine bağlı oluşan düzensiz yapılaşmaya çözüm aranırken, bir yandan yeni kentlilere yerleşim alanları oluşturulmayadevam etmektedir. Ayrıca yaşanan pandemi süreci ile kentlerdeki düzensiz ve yetersiz yapılaşma koşullarının insan sağlığı üzerineolan etkileri de gündeme gelmiştir. Kentlerin de bir taşıma kapasitesi olduğu düşünüldüğünde hem kentler hem de kentliler üzerindeinsan sağlığını etkileyecek düzeyde kentsel stres oluşmaktadır. Kentsel stres kavramı dünyada önemli araştırmalara konu olmaklabirlikte, ülkemizde genel olarak stres kavramı kullanılmakta, kentsel stres kavram olarak değerlendirilmemektedir. Kent yaşantısınınbireyler üzerinde yarattığı stresten genel anlamda bahsedilmekte ve bu stresten kurtulabilmek için bireylerin doğa ile daha çokiletişimde olmaları, spor yapmaları gibi yöntemler önerilmektedir. Bu çalışmada dünyada kentsel stres kavramının hangi boyutlardadeğerlendirildiği iki farklı araştırma ile incelenerek, Türkiye’nin en stresli kenti olan İstanbul’daki uygulamaların bu değerlendirmeboyutlarına göre hangi noktada olduğu değerlendirilmiştir. Çalışmalarda genel olarak kentsel çevreden kaynaklanan faktörler veekonomik faktörlerin değerlendirildiği görülmüştür. Bununla birlikte Türkiye’de stresi azaltmak için genel olarak yeşil alanuygulamaları karşımıza çıkmaktadır. Bu da Türkiye’deki uygulamaların yalnızca kentsel çevreden kaynaklı faktörleri azaltabilecekuygulamalar olduğunu göstermektedir. Kentsel stresin bir kavram olarak değerlendirilmemesi, kentsel strese yol açan tüm faktörlerintespit edilememesi ve bu faktörlere müdahale edilememesi anlamını taşımaktadır.

Urban Stress and Reducing Urban Stress

As searching for a solution for unplanned settlements in urbanization process, new settlements are being formed for new citizens.Furthermore, the effects of unplanned and inadequate housing conditions on human health came up with the current pandemicsituation. Considering the cities have a bearing capacity, urban stress is formed on both cities and citizens that will effect the humanhealth. As urban stress term being an important subject for researches in the world, in Turkey, stress is used as a general term. Thegeneral stress formed by the daily urban life on individuals is mentioned and in order to get rid of this stress, suggestions like morecommunication with nature and doing sports are made. In this paper, it will be reviewed in which dimensions is urban stress isinterpreted, through 2 different researches, and how can the practices in Istanbul, the most stressful city of Turkey, be consideredwithin these dimensions. It was seen in the mentioned studies, that factors deriving from urban environment and economical factorswere taken into consideration. However in Turkey, we encounter mostly green area implementations in order to reduce stress. Thisshows us the implementations can reduce urban stress factors only deriving from urban unvironment. Not considering urban stress asa term, causes not being able to determine all factors causing urban stress and not being able to interfere these factors.

PDF

___

Evans, G., Cohen, S. 1987. Environmental Stress, Handbook of Environmental Psychology, Vol.1, p. 571-610, WileyInterscience Publication.
Kaya, F.Ş., 2019. Kent Yaşamı Memnuniyeti, Stresle Başa Çıkma ve Yaşam Doyumu İlişkisi: İstanbul Örneği, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Vol 3 Issue 2, p 325-342.
Koene, M., 2018. Urban Stress, Research into the Reduction of Urban Stress Through Urban Design, Master Thesis, TU Delft.
Moeller, J, ve diğerleri, 2018. Highly Engaged But Burned Out: Intra-individual Profiles in the US workforce, Yale Center for Emotional Intelligence and Yale Child Study Center, Yale University, U.S.A.
UN Habitat, 2020. World Cities Report 2020: The Value of Sustainable Urbanization.
Url-1: https://www.theguardian.com/cities/2015/oct/08/whereworld-most-stressful-city-urban-life-depression-anxiety, erişim tarihi: 01.02.2021
Url-2: https://www.nature.com/news/stress-and-the-city-urbandecay-1.11556, erişim tarihi: 05.02.2021
Url-3:https://www.who.int/news/item/28-05-2019-burn-out-anoccupational-phenomenon-international-classification-ofdiseases, erişim tarihi: 01.02.2021
Url-4: https://savvysleeper.org/cities-with-highest-burnout/ erişim tarihi: 01.02.2021
Url-5: https://happinessreport.s3.amazonaws.com/2020/WHR20_Ch3.pdf , erişim tarihi: 07.02.2021
Url-6: https://247tempo.com/the-worlds-most-stressed-outcities/7/ , erişim tarihi: 07.02.2021
Url-7: https://kemerburgazkentormani.ist/ , erişim tarihi: 11.02.2021
Url-8: https://gezilmesigerekenyerler.com/kemerburgaz-kentormani, erişim tarihi: 11.02.2021
Url-9: https://www.harmonigd.com.tr/tr/haber/beylikduzuyasam-vadisi-4-etap-calismalari-basladi/ , erişim tarihi: 11.02.2021
Url-10: www.arkiv.com.tr, erişim tarihi: 11.02.2021
Url-11: https://www.yalin-mimarlik.com/projeler/beylikduzuvadi, erişim tarihi: 11.02.2021
Url-12: https://www.haberler.com/beykoz-da-hobi-bahcesiacildi-2263892-haberi/, erişim tarihi: 15.02.2021
Url-13: http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=104918 , erişim tarihi: 15.02.2021
Url-14: https://www.yesilist.com/istanbulun-11-hobi-bahcesi/ , erişim tarihi: 15.02.2021
Url-15: http://www.zeytinburnu.istanbul/Haberler/IstanbulunEn-Buyuk-Parki-Zeytinburnunda-Acildi , erişim tarihi: 16.02.2021
Url-16: https://www.yeniemlak.com/zeytinburnu-cirpici-kentparki-acildi-3459-diger-haberler , erişim tarihi: 16.02.2021
Url-17: http://www.avrupaparkbahceler.com/ , erişim tarihi: 16.02.2021