Aykut Asım AKBAŞ, Mehmet ÇOLAK, Özkan ELMAZ, Mustafa SAATCI

Kuzey-batı Akdeniz şartlarında yetiştirilen Saanen ırkı oğlakların büyüme özelliklerinin belirlenmesi

Amaç: Bu araştırmanın amacı Kuzey-batı Akdeniz şartlarında özel bir Saanen keçi işletmesindeki oğlakların 90. güne kadar olan büyümeleri ve bazı vücut ölçülerinin belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Araştırma 2010 ile 2011 yıllarında doğan 136 baş Saanen ırkı oğlak üzerinde gerçekleştirildi. Doğumu takip eden 12 saat içerisinde oğlakların doğum ağırlıkları 50 g’a hassas terazi ile tartıldı. Oğlakların canlı ağırlıkları doğumdan 90 günlük yaşa kadar 15 gün aralıklarla tartıldı. Aynı süre içerisinde zoometrik vücut ölçülerinden; oğlakların cidago ve sağrı yükseklikleri, vücut uzunluğu, göğüs çevresi de belirlendi.Bulgular: Saanen oğlaklarının doğum ağırlığı, 30., 60. ve 90. gündeki canlı ağırlık ortalamaları erkek ve dişi oğlaklar için sırasıyla 3.42 kg ile 3.16 kg, 7.92 kg ile 7.86 kg, 11.39 kg ile 10.82 kg ve 15.35 kg ile 14.60 kg olarak bulundu. Erkek ve dişi oğlakların 90 günlük yaştaki cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, vücut uzunluğu ve göğüs çevresi ortalamaları ise sırasıyla 52.46 cm ile 51.58 cm, 52.95 cm ile 52.07 cm, 52.15 cm ile 51.72 cm ve 51.78 cm ile 51.05 cm olarak tespit edildi. Doğum yılı tüm büyüme dönemleri üzerine önemli derecede etkili iken; cinsiyet ve doğum tipinin 90. gündeki değerler üzerine etkili olduğu belirlendi. Ayrıca araştırmada oğlakların büyümelerinin takip edildiği yaşlara kadar olan canlı ağırlık ve vücut ölçüleri arasında pozitif ve yüksek düzeyde korelasyonlar hesaplandı. Öneri: Kolay ölçülebilen vücut bölgeleriyle canlı ağırlıklar arasındaki korelasyonların ortaya konulması, daha tutarlı sonuçların elde edilmesinin yanında muhtemel erken seleksiyon çalışmalarında da kriter olarak kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Saanen, oğlak, canlı ağırlık, vücut ölçüleri

Determination of growth performance of the Saanen kids reared in north-west Mediterranean condition

Aim: The aim of this study was to determine the growth and some body measurements of Saanen kids reared on the northwest Mediterranean until 90th days.Materials and Methods: The research has been carried out on 136 Saanen kids which were born in 2010 and 2011. Birth weights of the kids were recorded using 50 g-sensitive precision scales within 12 hours following the birth. Kids live weights were taken from birth up to 90th days by 15 days intervals. Height at withers, rump height, body length and heart girth of kids were detected in the same period.Results: The average live weights of Saanen male and female kids on birth, 30th, 60th and 90th days were determined to be 3.42 kg and 3.16 kg, 7.92 kg and 7.86 kg, 11.39 kg and 10.82 kg, 15.35 kg and 14.60 kg, respectively. The average of zoometrical body measurements such as height at withers, rump height, body length and heart girth were detected as 52.46 cm and 51.58 cm, 52.95 cm and 52.07 cm, 52.15 cm and 51.72 cm, 51.78 cm and 51.05 cm, respectively. While birth year had an important effect on all the growth periods, sex and the birth type affected 90thday value. Also, positive and high correlations were detected between live weight and body measurements until the age that were followed up to growth. Conclusion: Consistent results can be obtained by determination of correlations between live weights and body parts measured easily. Also these correlations can be used as a criteria for early selection studies.

Keywords:

Saanen, kid, live weight, body measurements,

PDF

___

Adayinka IA, Mohammed ID, 2006. Relationship of liveweight and Linear body measurement in two breeds of goat of Northern Nigeria. J Anim Vet Adv, 5, 891-893.
Akçapınar H, 2000. Koyun Yetiştiriciliği, 2. Baskı, İsmat Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara, Türkiye, pp; 57-60.
Akdağ F, Pir H, Teke B, 2011. Comparison of growth traits in Saanen and Saanen x Hair crossbred (F1) kids. Hayvansal Üretim, 52, 33-38.
Amaral CMC, Sugohara A, Resende KT, Machado MRF, Cruz C, 2005. Performance and ruminal morphologic characteristics of Saanen kids fed ground, pelleted or extruded total ration. Small Rumin Res, 58, 47-54.
Anonim 2012. http://www.ispartakulturturizm.gov.tr, Erişim Tarihi; 20.12.2012.
Bolacali M, Kucuk M, 2012. Various body measurements of Saanen kids. YYU Vet Fak Derg, 23, 23-28.
Ceyhan A, Karadağ O, 2009. Marmara Hayvancılık Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen Saanen keçilerin bazı tanımlayıcı özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 15, 196-203.
Çankaya S, Abacı SH, 2012. Path analysis for determination of relationships between some body measurements and live weight of German Fawn x Hair crossbred kids. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18, 769-773.
Daş G, Savaş T, Uzatıcı A, Konyalı A, 2005. Bir süt keçisi sürüsünde sağlık kayıtlarının analizi. Süt Keçiciliği Ulusal Kongresi, İzmir, 26-27 Mayıs.
Karadağ O, Köycü E, 2011. Saanen ve Saanen melezi erkek oğ- lakların besi performansları. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8, 99-104.
Kaymakçı M, Dellal G, 2006. Türkiye ve Dünya Keçi Yetiştiriciliği, In: Keçi Yetiştiriciliği, Ed; Kaymakçı M, İkinci Baskı, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir İli Damızlık Koyun-Keçi Birliği Yayınları No: 2, İzmir, Türkiye, pp; 3-15.
Koyuncu M, Taşkın T, Kaymakçı M, 2010. Keçi sütünün insan sağlığı açısından önemi. Ulusal Keçicilik Kongresi, Çanakkale, Türkiye, pp; 355-358.
Minitab, 2011. Minitab For Windows Version Release 16, Minitab Inc.
Özcan H, Yalçın C, 1985. Özel Zootekni. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Zootekni Anabilim Dalı Yayınları, İstanbul, Türkiye.
Pesmen G, Yardimci M, 2008. Estimating the live weight using some body measurements in Saanen goats. Archiva Zootechnica, 11, 30-40.
Savaş T, 2007. Oğlak Büyütme: sorunlu noktalar üzerine bir de- ğerlendirme. Hayvansal Üretim, 48, 44-53.
Şengonca M, Taşkın T, Koşum N, 2003. Saanen x Kıl keçi melezlerinin ve saf kıl keçilerinin kimi verim özelliklerinin belirlenmesi üzerine eş zamanlı bir araştırma. Turk J Vet Anim Sci, 27, 1319-1325,
Şengonca M, 1989. Keçi Yetiştiriciliği. U.Ü. Güçlendirme Yay. No:27, Bursa, Türkiye.
Şimşek ÜG, Bayraktar M, Gürses M, 2006. Çiftlik koşullarında kıl keçilerine ait bazı verim özelliklerinin araştırılması. FÜ Sağlık Bil Derg, 20, 221-227.
Şimşek ÜG, Bayraktar M, Gürses M, 2007. SaanenxKıl keçisi F1 ve G1 melezlerinde büyüme ve yasama gücü özelliklerinin araştı- rılması. FÜ Sağlık Bil Derg, 21, 21- 26.
Ugur F, Atasoglu C, Tolu C, Dıken F, Pala A, 2007. Effects of different weaning programs on growth of Saanen kids. Anim Sci J, 78, 281-285.
Ugur F, Savas T, Dosay M, Karabayır A, Atasoglu C, 2004. Growth and behavioral traits of Turkish Saanen kids weaned at 45 and 60 days. Small Rumin Res, 52, 179-184.
Uludağ D, 2007. Süt emme döneminde krep yemlemenin Akkeçi erkek oğlaklarında büyümeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, A. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ulutaş Z, Kuran M, Şirin E, Aksoy Y, 2010. Tokat şartlarında yetiş- tirilen saanen ırkı keçilerin döl, süt verimi ve oğlakların geliş- me özelliklerinin belirlenmesi. Ulusal Keçicilik Kongresi, Çanakkale, Türkiye, pp; 215-218.
Ünalan A, Cebeci Z, 2001. Alman AlacaxKıl melezi keçilerinde genetik parametre tahminleri üzerine bir çalışma. Turk J Vet Anim Sci, 25, 527-531.