TÜRKİYE DİPLOMASİSİNDE HATAY’IN ÖNEMİ

Türkiye’nin 1930’lu yıllarda Osmanlı idari yapısında Halep vilayetine bağlı olan ve Fransız mandası altındaki Suriye’de kalan İskenderun Sancağını ele geçirme politikasına ağırlık vermesiyle sorunun başladığı görülmektedir. Bugünkü Hatay iline karşılık gelen bölge 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile Fransa’ya bırakılmış, ancak Fransa’da Ankara’nın arzusu doğrultusunda nüfusun yaklaşık %39’unun yaşadığı Türklere ve toprak mülkiyetinin büyük bölümünün Türklerin elinde bulunduğu bölgeye ayrı statü tanımıştır. 1937 yılı itibariyle Avrupa politikası Türkiye’nin lehine gelişmiştir. Türkiye’nin Almanya ile ticari yakınlaşmasını gören İngiltere ve Fransa, Milletler Cemiyeti’nin Türkiye’nin Almanya’dan uzaklaşması adına Hatay’ın “ayrı bir birim” olduğu kararını almıştır. Bağımsız devlet olan Hatay, 29 Haziran 1939’da Türkiye’ye katılma kararı almıştır. Hatay’ın jeopolitik değeri geçmişte olduğu kadar bugünde önemi korumaktadır. Türkiye’nin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Ortadoğu ve Doğu Akdeniz’in güvenliği ve ulusal çıkarının korunması bağlamında Hatay’ın konumu büyük önem arz etmektedir.

___

  • Ada, S. (2005). Türk Fransız İlişkilerinde Hatay Sorunu (1918-1939), İstanbul, s. 31. Atatürk, M. K. (1968). Nutuk, cilt:3, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, s. 301. Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, (1961). c:1, Ankara, s. 392. Akçora, E. (2000). Hatay’ın Ana Vatana İlhakının Türk Dış Politikasındaki Yeri, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası, AAM. Yayınları, Ankara, s. 330.