Osmanlı Aile Hukuku, yazar Mehmet Akif Aydın (İstanbul: Klasik Yayınları, 2018), 284 sayfa, ISBN: 9789758740550

Yazar bu eserde, Osmanlı Aile Hukuku’nun kaynağını, uygulama örneklerini ve dönüşüm serüvenini, farklı şehirlerdeki mahkeme sicillerinden hareketle ele almaktadır. İslam aile hukukunun, özel de Hanefî mezhebinin Osmanlı imparatorluğundaki pratik uygulamalarının sicillere yansıyan somut tarafının örneklerini aksettirmektedir. Genel itibariyle fıkıh kaynaklarındaki görüşlerle uygulamanın problemsizdir. Ancak, bazı ihtilaflı konularda Hanefî mezhebine ait furû kaynaklardaki görüşler uygulamada sıkıntıya sebep olmuştur. Devlet erki, sıkıntılı durumları bertaraf etmek için Şeyhülislam’ın talebiyle kanunnâme, adâletnâme ve fermanlarla devreye girerek çare aradığı açıklanmıştır. İslam Aile Hukuku’nun uygulamasıyla ilgili olarak bu kayıtların yanında Osmanlı ülkesinde bulunmuş seyyah, elçi ve araştırmacılarında gözlem ve notları aktarılmış. Özellikle çelişki akseden kısımlarına vurgu yapılmıştır. Konu kitapta, Klasik Dönem ve Tanzimat Sonrası Osmanlı Aile Hukuku olarak iki bölüme ayrılarak incelenmiştir. İkinci bölüm içerisinde yer alan Hukûk-ı Aile Kararnamesi’nin hazırlanmasıyla İslam/Osmanlı aile hukukunda dört mezhebin görüşlerine yer verilerek radikal bir değişikliğe gidildiği belirtilmiştir.

A Review of Ottoman Family Law by Mehmet Akif Aydın (İstanbul: Klasik Publication, 2018), 28 pages, ISBN: 9789758740550

In this work, the author deals with the source of Ottoman Family Law, its application examples and its transformation adventure, together with theory, based on court records in different cities. It reflects the examples of the concrete side of the practical applications of Islamic family law, the Hanafi sect in particular, reflected in the registers in the Ottoman Empire. In general, the application is in accord with the views in fiqh sources. However, the views in the fürû sources of the Ḥanafī sect on some controversial issues caused difficulties in practice. In order to eliminate the troubled situations, the state power sought a solution by intervening with kanunnâme, adâletnâme and fermans at the request of Sheikh al-Islam. In addition to these records regarding the implementation of Islamic family law, the book also includes, the observations and notes of travelers, ambassadors and researchers who had been in the Ottoman country. Particular emphasis is placed on the parts that reflect the contradiction. The subject in the book is examined two parts as Classical Period and Ottoman Family Law in post-Tanzimat. In second chapter, it is stated that a radical change was made in the Islamic/Ottoman family law by including the views of four sects with the preparation of Hukûk-ı Aile Kararnamesi.

___

  • Aydın, Mehmet Akif. Osmanlı Aile Hukuku. İstanbul: Klasik Yayınları, 2018.