Farklı Lolium X Festuca melezlerinde tohum tutma ve bazı sitolojik özelliklerin belirlenmesi

Bu araştırmada, yurt dışında ıslah edilmiş, ancak ticari olarak henüz yetiştiriciliği yapılmayan Lolium x Festuca melezlerinde (Lolium perenne x Festuca pratensis (PRIOR ZAD/84) ve Lolium multiflorum x Festuca pratensis (ELMET ZAD/85)) bazı sitolojik özellikler ve tohum tutma oranlan incelenmiştir. İncelenen özellikler yönünden farklı melez grupların istatistiksel karşılaştırılması "t" testi ile yapılmıştır. Mitotik kromozom incelemeleri sonucunda her iki melez grubun da allotetraploid (2n=28) olduğu belirlenmiştir. PRIOR grubunda %58.33 allotetraploid, %41.67 aneuploid, ELMET grubunda ise % 26.67 allotetraploid, % 73.33 aneuploid tespit edilmiştir. Anafaz I'de düzenli ayrılış gösteren hücre oranları, tetrad başına ortalama çekirdekçik sayısı, çiçek tozu canlılığı, polen boyutları ve tohum tutma oranı yönünden PRIOR (Lolium perenne x Festuca pratensis) daha üstün olmasına rağmen, gruplar arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır.

Determination of seed set and some cytological charactoristics of different Lolium X Festuca hybrids

In this research, some cytologicd properties and seed set rates of Lolium x Festuca hybrids (Lolium perenne x Festuca pratensis and Lolium multiflorum x Festuca pratensis), which have been improved abroad but do not have a commercial growing yet, have been examined The statistical comparison of the various hybrid groups in terms of characters has been done with the "t" test. As a result of mitotic chromosome examinations, both hybrid groups were determined to be allotetraploid (2n= 28). In group PRIOR 58.33% allotetraploid and 41,67 % aneuploid, in group ELMET 26,67 % allotetraploid and 73.33 % aneuploid were determined. Although group PRIOR is superior than group ELMET in terms of the cell rates of regular segregation in anaphase I, the number of average micronuclei per tetrad, pollen viability, pollen size and seed set rates, the differences between those groups haven't been found statistically important.

PDF

___

Akgün, İ., 1994. Autotetraploid Çokyılhk Çavdar (Secale montanum Guss.)'ln Cı Generasyonunda Bulunan Aneuploidlerin Seçilmesi ve Farklı Seviyelerde Uygulanan Azotun Diploid ve Butetraploid Bitkilerin Bazı Sitolojik ve Morfolojik Özellikleri Üzerine Etkisi. Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Fen BiLimleri Enst. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Erzurum (Yayınlanmamış).
Akgün, İ, Tosun, M., Sağsöz, S., 1999. Determination of some meiotic characteristics and seed set in autotetraploid perennial rye (S. montanum Guss.). Turkish J. Field Crops, 4: 63-70.
Berg, C.C., Hill, R. R., 1975. Seed production by ryegrass-fescue hybrid derivatives in muslincovered cages. Crop Sci., 15: 52-54.
Berg, C. C, Hill, R. R.5 Buckner, R. C, Barnes, R. F., 1979. Forage production and quality of synthetics derived from Lolium x Festuca hybrids. Crop Sci., 19: 89-93.
Buckner, R. C, Hill, H. D., Burrus, P. B. J., 1961. Some characteristics of perennial and ryegrass x tall fescue hybrids and of the amphidiploid progenies of annual ryegrass x tall fescue. Crop. Sci., 1:75-80.
Buckner, R.C., Burrus, G., Eizenga, C, 1985. Genetic, morphological and agronomic characteristics of Lolium-Festuca amphiploids. Crop Sci., 25: 757-761.
Coa M.S., Chen, W.P., Liu, D.J., 1994. Cytogenetic studies of intergeneric hybrids Fl and amphiploid between Lolium multiflorum Lam. and Festuca arundinacea var. Glaucescens Boiss. Scientia- Agricultura- Sinica, 27: 5 69-76.
Crowder, L. V., 1953. Interspecific and intergeneric hybrids of Festuca and Lolium. J. Hered., 44: 195-203.
Deniz, B., 1985. Diploid Çayır Yumağı {Festuca pratensis Huds.) Çeşitlerinden Yapay Tetraploidlerin Elde Edilmesi ve Bunların Bazı Sitolojik ve Morfolojik Özelliklerinin Karşılaştırılması. Doktora Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bil. Enst. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Erzurum.
Deniz, B., 1997. Hybrids betWen meadow fescue {Festuca pratensis Huds.) and prennial ryegrass {Lolium perenne L.) an their morphological characteristics Tr. J. Agriculture and Forestry 21: 579-584.
Deniz, B., Akgün, 1. 1993. Response of diploid and tetratploid meadow fescue ( Festuca prantensis Huds. ) plants to the different doses of nitrojen applications. Turkish. J. Agriculture and Forestry, 17 : 695-706.
Elçi, Ş.s 1994. Sitogenetikte Araştırma Yöntemleri ve Gözlemler. 100. Yıl Üniv. Yay No: 18, Fen Edebiyat Fak. Yay No: 16, 238 s., Van.
Elgersma A., 1990. Seed yield related to crop development and to yield components in nine cultivars of perennial ryegrass (Lolium perenne L). Euphytica, 49:141-154.
Hill, H. D., Buckner, R. C, 1962. Fertility of Lolium-Festuca hybrids as related to chromosome number and meiosis. Crop Sci., 2: 484-486.
Humphreys, M.O., Thomas, H., Tyler, B.F., 1989. The potential of Lolium multiflorum x Festuca gigante hybrids. Proceedings of XVI. International Grassland Congress. (Ed. R. Desroches), pp. 253-362, Netherlands.
Jauhar, P.P., 1991. Recent cytogenetic studies of the Festuca- Lolium complex. Chromosome Engineering in Plants: Genetics, Breeding, Evolution. Part B [Edited by Tsuchiya, T. ; Gupta, P.K.] 325-362, Netherlands..
Kleijer, G. 1984. Cytogenetic studies of crosses between Lolium multiflorum Lam. and Festuca arundinacea Schreb. I. The parents and the Fi hybrids. Zeitschrift-fur-Planzenzuchtung, 93:1, 1-22.
Kleijer, G., Morel, P., 1984. Cytogenetic studies of crosses between Lolium multiflorum Lam. and Festuca arundinacea Schreb. II. The amphidiploids. Zeitschrift-fur-Planzenzuchtung, 93: 1, 23-42,
Lewis, E.J., 1972. Production of Festuca/Lolium hybrids. Rep. Welsh Plant Breed. Station, Aberystwyth, UK, p. 20.
Morgan, W.G., Thomas, H., 1991. A study of chromosome association and chiasma formation in the amphidiploid between Lolium multiflorum and Festuca drymeja. Heredity. 67: 2, 241-254.
Reimann-Philipp, R., Gordon-Werner, E., 1984. Invesligation of cytological tests for improving the fertility of a tetraploid perennial spring rye (S. cereale x S. montanum). Z. Pflanzenzüchtg, 92: 198-207.
Sağsöz, S., 1974. Diploid İngiliz Çiminden (Lolium perenne L.) Tetraploid ingiliz Çimin Elde Edilmesi İmkanları, Bu Bitkilerde Mitoz ve Meioz Kromozomları ile Bazı Morfolojik Özelliklerin Mukayesesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 159, Erzurum.
Sağsöz, S., 1976. Suni Tetraploid İngiliz Çiminde {L. perenne L.) Tohum Tutmayı Etkileyen Sitolojik Özellikler Üzerinde Bir Araştırma. Doçentlik Tezi, Atatürk Üniv. Zir. Fak., Tarla Bitkileri Böl. Erzurum.
Sağsöz, S., 1982 İngiliz çiminde {Lolium perenne L.) poleri danesi büyüklüğünün stoma uzunluğu ve frekansının ploidi seviyesi ile ilişkisi üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniv. Yay. No: 595, Zir. Fak. Yay. No: 276, -Araş. S. No: 181, Erzurum.
Serin, Y., Gökkuş, A., Savaş, M., 1991. Erzurum'da Çayır -Mer'a ve Yem Bitkilerinin Problemleri ve Çözüm Yolları. Doğu Anadolu Tarımsal Arş. Enst. Yay. No: 11, 60, Erzurum.
Thomas, H., Humphreys, M. O., 199L Propress and potential of interspecific hybrids of Loium and Festuca J. Agric. Science, (Combridge), 117: 1-8.
Thomas, H.M., Morgan, W.G., 1990. Analysis of synaptonemal complexes and chromosome pairing at metaphase I in the diploid intergeneric hybrid Lolium multiflorum x Festuca drymeja. Genome, 33:4, 465-471.
Tosun, F., 1996. Türkiye'de çayır-mer'a ve yembitkileri yetiştiriciliğinin dünü, bugünü ve yarını. Türkiye 3. Çayır-Mer'a Yembitkileri Kong. 17-19 Haziran 1996, Erzurum, s. 1-15.
Tosun, M., Akgün. L, Sağsöz, S., 1999. Erzurum yöresinde yetişen yabani domuz ayrığı {Dactylis glomerata L.) bitkilerinde bazı sitolojik özelliklerin belirlenmesi. Turkish J. Agriculture and Forestry, 23 (Ek sayı l):219-227
Webster, G. T., Buckner, R, C, 1971. Cytology and agronomic performance of Lolium-Festuca hybrid derivatives. Crop Sci.., 11:109-112.
Werner, M., 1983. Induced Alloploid derivatives of intergeneric Loliwn multiflorum Lam. (2n=14) x Festuca pratensis Huds. (2n=14) hybrid. I. Morphological features, fertility and somatic chromosome number of alloploid Co plants and their first Ci generative generation. Genetica-polonica, 24:2, 151-162. Zwierzykowski, Z. Lukaszewski, A.J., Lesniewska, A. Naranowska, B., 1998. Genomic structure of androgenic projeny of pentaploid hybrids, Festuca arundinacea x Lolium multiflorum . Plant-Breeding, 117: 5, 457-462.