FİLOLOJİ VE BOTANİK ALANLARININ KAVŞAĞINDA YEREL FİTONİMLER (BİTKİADLARI) MESELESİ

Öz Yerel (halk ağzındaki) fitonimler (bitkiadları), bir ad kategorisi olarak Türk dilinin önemli zenginliklerindendir. Söz konusu zenginlik, Türkiye dilciliğinde gerek bu ad kategorisinin kuramsal çerçevesinin bulunmayışı ve gerekse Türk dilciliğinin daha ziyade metin merkezli bakış açısı dolayısıyla derlenmemiş, incelenmemiş ve sözlükleri hazırlanarak halkın hizmetine sunulmamıştır. Sahipsiz kalan bu ad kategorisi, zaman zaman botanik, eczacılık, ormanbilim, ziraat gibi çeşitli fen bilim alanlarının kendi bakış açılarıyla yaptıkları çeşitli çalışmalar (özellikle terim çalışmaları) çerçevesinde gündeme gelmişse de yapılan araştırmaların halkın ve bilim dünyasının ihtiyaçlarına cevap vermekten uzak olduğu görülmektedir. Adbilimin bitkiadbilim (fitonimi) kolu çerçevesinde ele alınması gereken yerel bitkiadları, öncelikle sistemli şekilde derlenmeli, daha sonra yapı, anlam ve ad verme geleneği çerçevesinde araştırılarak halkın ihtiyacına cevap verebilecek sözlüklere dönüştürülmelidir. Bu anlayışla yapılacak çalışmalar, bitkiadlarının ölçünlü hâle gelmesine katık sağlayabilecek, bitkilerin farklı bölgelerde farklı isimlerle anılmalarından kaynaklanan iletişim sorunlarına çözüm üretebilecektir.