Öz
Bu yazıda, Ahmet Mithat Efendi’nin “yeni
hikmet”e bakışı ele alınmaktadır. Ahmet Mithat
Efendi, “velud” bir yazardır. O, hem gazete
yayınlar, hem gazetede yazı yazar. Ayrıca
üniversitede (Darulfünun) felsefe dersleri verir.
Ahmet Mithat Efendi, yeni felsefeyi,
Schopenhauer üzerinden ele alır. Konuyla ilgili
yazısını, önce gazete yayımlamış, daha sonra kitap
olarak bastırmıştır. Bu anlamda o, ilk defa Türk
fikir hayatında Batının felsefe problemleri
üzerinde düşünen kişidir. İslam inanç değerlerine
bağlıdır. Felsefeyi, üç ana dönemde anlamaktadır.
Üçüncü dönem, yeni felsefe dönemidir.
___
AHMET MİTHAT EFENDİ, “Schopenhauer’in Hikmet-i Cedidesi”, Felsefe Metinleri, Yay.Erdoğan Erbay-Ali Utku, Babil Yayınları, İstanbul, 2002.
------------, Hüseyin Fellah, İstanbul, 1292, Latin Harfleri yay.haz.Durali Yılmaz, Hasan Fellah, İstanbul, 1981.
------------,“Felsefe ve Felasife”, Dağarcık, İstanbul, 1928, 3.cüz s.80-86, 4.cüz s.121-124
------------,“Hikmet-i Maddiyeye Müdafaa”, Yay.Erdoğan Erbay-Ali Utku, Babil Yayınları, İstanbul, 2002.
------------,Menfa/Sürgün Hatıraları, Yay.Handan İnci, Arma Yayınları, İstanbul, 2002.
_____________,Tarih-i Hikmet, Hukuk Matbaası, Dersaadet, 1330.
BENGİ Işın, “Çeviribilimde Bir Hace-i Evvel: Ahmet Mithat Efendi”, Merhaba Ey Muharrir Ahmet Mithat Üzerine Eleştirel Yazılar, İstanbul, 2006.
ÇİĞDEM Ahmet, Aydınlanma Düşüncesi, İletişim, İstanbul, 2009.
HİLAV Selahattin, Schopenhauer’in Felsefesi, Sosyal Yayınları, İstanbul, 2002.
KARAKUŞ Rahmi, Felsefe Serüvenimiz, Seyran, İstanbul, 1995.
PARLA Jale, “Rakım Efendi’den Nurullah Bey’e Cemaatçi Osmanlılıktan Cemiyetçi Türk Milliyetçiliğine Ahmet Mithat’ın Romancılığı”, Merhaba Ey Muharrir Ahmet Mithat Üzerine Eleştirel Yazılar, İstanbul, 2006.
SCHOPENHAUER, Aşkın Metafiziği, Tür.Selahattin Hilav, Sosyal Yayınları, İstanbul, 2002.
ÜLKEN H.Ziya, Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul, 1966, c.I.