Uluslararası Sermaye Hareketlerinin Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Makroekonomik Etkisinin İncelenmesi (2008-2018).

Dünya ekonomilerinin büyük bölümü (hem gelişmekte olan hem de gelişen ülkeler) yeni yatırımlar için uluslararası sermayeye (dış finansman), ihtiyaç duymaktadırlar. Özellikle gelişmekte olan ülkeler, ekonomik büyüme sürecini devamlı hale getirebilmek ve kalkınmalarını sağlayabilmek için yeni yatırımlar yapmak zorundadırlar. Ama hem makro ekonomik büyüme, hem de kalkınma hamlelerini gerçekleştirebilmek için gerekli olan ulusal tasarruflar ekonomik büyüme sürecinde beklenen yeni yatırımlar için yetersiz olabilmektedir. Bu yüzden de yurt dışı tasarruflara (uluslararası sermayeye) ihtiyaç duyulmaktadırlar. Sonuç olarak ülkenin milli gelirinin, istihdamının ve refah seviyesinin yükselmesi için yatırımların artması gereklidir. Bunu sağlayabilmek için ise, ülke içinde yetersiz olan finansal kaynak yerine yabancı tasarruflara yönelmek, yani borçlanmak zorundadırlar. Bu kaynak da doğal olarak genelde “yabancı sermaye” olarak adlandırılan dış borçlanma şeklinde olmaktadır. Gelişmiş ve zengin olan bu ülkeler ya da diğer bir ifadeyle, tasarruf fazlası veren ülkeler, sahip oldukları atıl fonlara getiri sağlamak ve servetlerinin reel değerlerini korumak arzusundadırlar. Türkiye ekonomisi de eksi tasarruf veren bir  ekonomi olduğu için yabancı tasarruflara ihtiyacı olan ülkeler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada; Türkiye ekonomisinin 2008 dünya ekonomik krizi sonrası yaşanan süreçte, makro ekonomik değişkenler açısından, yabancı sermaye kaynaklarının Türkiye ekonomisinde yarattığı etkiler üzerine olacaktır.

International Capital Movements Turkey Economy on it Investigation of the Macroeconomic Impact (2008-2018)

Most of the world's economies (both developing and developing countries) need international capital (external financing) for new investments. Especially developing countries have to make new investments in order to ensure the continuation of the economic growth process and to ensure their development. However, both the macro economic growth and the national savings required to realize the development moves may be inadequate for the new investments expected in the economic growth process. Therefore, foreign savings (international capital) are needed. As a result, investments should be increased in order to increase the national income, employment and welfare of the country. In order to achieve this, they have to move towards foreign savings instead of financial resources that are insufficient within the country. This source is naturally in the form of foreign borrowing, often called foreign capital. These developed and rich countries or, in other words, countries that have a surplus of savings, want to return to their idle funds and to maintain the real value of their wealth. Turkey's economy because it is an economy that is among the countries with negative savings needs foreign savings. In this study; Turkey's economy in the process that took place after the 2008 world economic crisis, in terms of macro-economic variables will affect Turkey on foreign capital sources, created in the economy.

___

  • Açıkalın, S. & Ünal, S. (2009). “Doğrudan Yatırımlar ve Portföy Yatırımları, Global ve Yerel Faktörlerin Türkiye Üzerindeki Göreceli Etkisi”, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım, ISBN:978-9944-141-52-9.
  • Aydemir, O & Genç, E. (2015). “Uluslararası Sermaye Hareketlerinin Belirleyicileri, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kapsamında Bir Analiz, Türkiye Örneği”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2015, 2(2),17-41. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muiibd/issue/30502/329904. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Bourdieu, P. (2009). Neoliberal İktisadın Marksist Eleştirisi, Edit; Gülsüm AKALIN & Uğur Selçuk AKALIN, İstanbul, Kalkedon Yayınları. ISBN:978-9944-115-61-2.
  • Cengiz, V. & Karacan, R. (2015). “Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelik Sermaye Hareketleri ve Ekonomik Sonuçları” Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Yıl 8, Numara 15, ISSN: 1307-9832. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ulikidince/issue/21627/232312. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Çinko, L. (2009). “Doğrudan Yabancı Sermaye Hareketlerinin Makroekonomik Etkileri” Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXVI, Sayı 1. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muiibd/issue/485/4272. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Demir, Y. (2007). “Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Olan Etkisinin Türkiye Bağlamında Test Edilmesi” Muhasebe ve Finansman Dergisi” İstanbul. MUFAD Journal, Sayı 34. http://journal.mufad.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=375% 3Ayabanci-sermaye-yatirimlarinin-ekonomik-buyumeye-olan-etkisinin-turkiyebaglaminda- test-edilmesi&catid=920%3Asayi-34-nisan-2007&Itemid=55&lang=tr. En son erişim tarihi; 20.05.2020
  • Dumenil, G. & Levy, D. (2009). “Neoliberalizmin Doğası ve Çelişkileri”, Neoliberal İktisadın Marksist Eleştirisi, Edit; Gülsüm AKALIN & Uğur Selçuk AKALIN, İstanbul Kalkedon Yayınları. ISBN:978-9944-115-61-2.
  • Fuentes, D. M. & Raddatz, E. C. & Reinhart, M. C. (2015). “Capital Mobility and Monetary Policy: An Overview”, MPRA Munih Personal RePEc Archive. MPRA Paper No. 64506. https://mpra.ub.unimuenchen.de/64506/1/MPRA_paper_64506.pdf. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Calvo, G. A. & Leiderman, L. & Reinhart, C. M. (1996). “Inflows of Capital to Developing Countries in the 1990s”, Journal of Economic Perspectives—Volume 10, Number 2—Spring 1996—Pages 123–139. https://ideas.repec.org/f/pca694.html. EnSon Erişim Tarihi; 20.05.202.
  • Gülmez, A. (2015). “Türkiye’de Dış Finansman Kaynakları Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı” Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 11, Sayı 2. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esad/issue/38966/456083. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Gür, N. (2014). “Doğrudan Yabancı Yatırımlarının Yerli Şirketler Üzerine Etkileri” MÜSİAD Araştırma Raporu 90. İstanbul. ISBN:978-605-4383-37-5.
  • Hannan, S. A. (2018). “Revisiting the Determinants of Capital Flows to Emerging Markets - A Survey of the Evolving Literature”, IMF Working Paper, 2018 International Monetary Fund WP/18/214.
  • Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi, Sel Yayıncılık, ISBN:978-975-757-0. İstanbul.
  • Hirst, P & Thompson, G. (2007). Küreselleşme Sorgulanıyor, Ankara. Dost Kitabevi, ISBN:975-7501-37-9.
  • Kar, M. & Kara, M. A. & Kaplan, M. (2004).“Türkiye’de Sermaye Hareketlerinin Makroekonomik Etkileri”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1). https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksusbd/issue/10290/126217. En son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Keskingöz H. & Karataş A. F. (2016).” Yabancı Sermaye Yatırımları ile Cari İşlemler Açığı İlişkisi ve Cari İşlemler Açığı İçin Politika Önerileri”, İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 5 (3), 597 - 610. http://kutuphane.karabuk.edu.tr/yuklenen/dosyalar/12618201983824.pdf. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Koyuncu, F T. (2010) “Türkiye’de Seçilmiş Makroekonomik Değişkenlerin Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Üzerindeki Etkisinin Yapısal VAR Analizi:1990-2009 DÖNEMİ” Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (1), ISSN:1309-8020. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebd/issue/4855/66774. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Kula, F. (2003). “Uluslararası Sermaye Hareketlerinin Etkinliği: Türkiye Üzerine Gözlemler” Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (2), https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuiibfd/issue/4159/381003. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Landsberg, M.H. (2008). “Neo-Liberalizm: Mitler ve Gerçekler”, Neoliberalizm ve Kriz, Çev. Barış Baysal – Çiğdem Çidamlı- Deniz Şimşek – Levent Aydeniz, İstanbul. Kalkedon Yayınları. ISBN:978-9944-115-56-8.
  • Reinhart, C. M. (2012). “Capital Inflows, Credit Booms and Their Risks” Peterson Institute for International Economics, NBER and CEPR. March 29, 2012. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/50981/1/MPRA_paper_50981.pdf. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Saçık, Y. S. (2010). “Türkiye’de Cari İşlemler Açığı Sorunu ve Borçlanma İle İlişkisi” Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2). ISSN :1309-8020 (Online). https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebd/issue/4856/66801. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020
  • Şen, A. & Karagöz, M. (2005). “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Büyümeye ve İhracata Etkisi” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Cilt 0, Sayı 50. http://dergipark.gov.tr/iusskd/issue/891/9946. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Takım, A. (2010). “Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelik Yabancı Sermaye Hareketlerinin Makroekonomik Etkileri” T.C. Bartın Üniversitesi. İ.İ.B.F. Dergisi, Yıl:2010 Cilt 1, Sayı 1. ISSN:1309 – 954 X. http://static.dergipark.org.tr/articledownload/ imported/5000011184/5000011464.pdf? En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Yalman, İ. N. & Koşaroğlu, Ş. M. (2017). “Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyüme Ve İşsizlik Üzerindeki Etkisi” Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, International Journal of Economics, Business and Politics 2017, 1(2), 191- 205. http://dergipark.gov.tr/ueip.https://www.researchgate.net/publication/321293246_D OGRUDAN_YABANCI_YATIRIMLARIN_EKONOMIK_BUYUME_VE_ISSIZ LIK_UZERINDEKI_ETKISI. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • Yazıcı, R. (2018). “Finansal Sistemde Faiz Sorunsalı Ve Katılım Bankacılığı”, İstanbul. Kriter Yayınevi, ISBN; 978-605-9336-77-2.
  • Yazıcı, R. & Yazıcı, A. (2018). “Gayrimenkul Sektörününün Gelişiminde Sermaye Piyasalarının Önemi”, The Journal Of Academic Social Science Studies. 68, 391-411. http://www.jasstudies.com/sayi/357960798_JENER%C4%B0K%20DOSYASINumber% 2068%202018.pdf. En Son Erişim Tarihi; 20.05.2020.
  • http://www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid=BBYjpRgQ1NhyMhLwTdnQc2DZ2Lltn8S prJqBBnH7FRT08ztfpjg2!1029783764.