Vza süper etkinlik modelleri ile etkinlik ölçümü: Kapadokya'da faaliyet gösteren balon işletmeleri üzerine bir uygulama

Bu çalışmanın amacı Kapadokyada faaliyet gösteren sıcak hava balon işletmelerinin etkinliğinin ölçülmesidir. Balon işletmeleri, bölgenin vazgeçilmez turizm unsurlarından biri haline gelmiştir. Dolayısıyla hem bölge hem de ülke turizmi açısından önemli bir yeri olan bu işletmelerin etkinliğinin ölçülmesi önemlidir. Etkinlik ölçümü Veri Zarflama Analizi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. VZAdaki temel modeller olan CCR ve BCC modelleri kullanılmış ve bu modellerin çözülmesiyle etkin olan/olmayan işletmeler bulunmuştur. Ayrıca etkin olan işletmelerin kendi arasındaki sıralamasını görmek için CCR ve BCCnin süper etkinlik modellerinden de yararlanılmıştır. Değerlendirmeye tabi olan işletmelerin her bir model bazında etkinlik ve süper etkinlik skorları gösterilmiştir.

Efficiency measurement using super efficiency dea models: A case study on the balloon firms in cappadocia

The aim of this study is to measure the efficiency of the hot air balloon firms in Cappadocia. The balloon firms have become an essential tourism element of the region. Therefore it is important to measure the efficiency of these firms that have an important role in both the region and the country tourism. Efficiency measurement was performed using the Data Envelopment Analysis method. The basic DEA models, CCR and BCC were used and efficient/inefficient firms were found by solving these models. Furthermore super efficiency versions of CCR and BCC were used in order to see the ranking of the efficient firms between each other. Efficiency and super efficiency scores of the firms under evaluation were shown on the basis of each model.

PDF

___

Akkaya, G.C. ve Uzar, C. (2012) Financial Efficiency Test of the ISE Tourism Companies: Data Enveleopment Analysis Application, International Journal of Economics and Finance Studies, 4(1), pp.95-100.
Aksu, A.A. ve C.D. Köksal (2005), Bağımsız ve Zincir Otel İşletmelerinin Veri Zarflama Analizi İle Etkinliklerinin Karşılaştırılması: Antalya Bölgesinde Bir Çalışma, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 20(235), ss.97-107.
Babacan , A. ve Özcan, S., (2009) Alanya Bölgesi Otellerinin Göreli Etkinliğinin Belirlenmesi: Bir Veri Zarflama Analizi Tekniği Uygulaması, Mustafa Kemal Üniversitesi SBE Dergisi, 6(12), ss. 176-189.
Bi, G., Luo, Y. ve Liang, L. (2011) Efficiency Evaluation of Tourism Industry with Data Envelopment Analysis (DEA): A Case Study in China, Journal of China Tourism Research, 7(1), pp.104-116.
Bosetti, V, Cassinelli, M. ve Lanza, A. (2006) Benchmarking in Tourism Destination, Keeping in Mind the Sustainable Paradigm, The Fondazione Eni Enrico Mattei Note di Lavoro Series Index, pp.1-28.
Cheng, G., Qian, Z. ve Zervopoulos, P. (2011) Overcoming the Infeasibility of Super-efficiency DEA Model: A Model with Generalized Orientation, Munich Personal Repec Archive, No.31991, pp.1-16.
Çiftçi, H., Düzakın, E. ve Önal, Y.B. (2007) All Inclusive System and its Effects on the Turkish Tourism Sector, Problems and Perspectives in Management, 5(3), pp.269-285.
Dalfard, V.M., Sohrabian, A., Najafabadi, A.M. ve Alvani, J. (2012) Performance Evaluation and Prioritization of the Leasing Companies Using Super Efficiency Data Envelopment Analysis Model, Acta Polytechnica Hungarica, 9(3), pp.183-194.
Daneshvar Rouyendegh, B. ve Erkan, T.E. (2010) Ankarada Bulunan 4 Yıldızlı Otellerin, VZA-AHS Sıralı Hibrit Yöntemiyle Etkinlik Değerlendirmesi, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 12(3), ss.69-90.
Debata, B.R., Patnaik, B., Mahapatra, S.S. ve Sreekumar, S. (2013) Efficiency Measurement amongst Medical Tourism Service Providers in India, International Journal for Responsible Tourism, 2(1), pp.24-31.
Doğan, N.Ö. ve Tanç, A. (2008) Konaklama İşletmelerinde Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Faaliyet Denetimi: Kapadokya Örneği, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(1), ss.239-258.
Gülcü, A. ve Cenger, H. (2013) İMKBde İşlem Gören Turizm İşletmelerin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Mali Performanslarının Ölçümü ve Benchmarking Uygulaması, International Journal of Social Science, 6(8), pp.853-870.
Keskin Benli, Y., (2012) Veri Zarflama Analizi (VZA) ve Malmquist Toplam Faktör Verimliliği (TFV): Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, Ege Akademik Bakış, 12(3), ss. 369-382.
Mansourirad, E. (2013) A Categorical Fuzzy DEA Method to Evaluate Efficiency of Hotels Based on Stars Rating, Applied Mathematical Sciences, 7(73), pp.3625-3628.
Parajuli, J. ve Haynes, K.E. (2013) Efficient and Super-efficient Use of Broadband by U.S. States, 23rd Pacific Conference of the Regional Science Association International Bandung, Indonesia, July 2-4, 2013, pp.1-27.
Ru, Q. ve Ruonan, X. (2013) The Study on the Efficiency Evaluation of Urban Tourism Based on the Method of DEA, 25th Chinese Control and Decision Conference (CCDC), pp.1616-1619.
Shang, J.-K., Wang, F.-C. ve Hung, W.-T. (2010) A stochastic DEA study of hotel efficiency, Applied Economics, 42(19), pp.2505-2518.
Siddiqui, M.H. ve Tripathi, S.N. (2010) Performance of Tourist Centres in Uttar Pradesh: An Evaluation Using Data Envelopment Analysis, ASCI Journal of Management, 40(1), pp.31-51.
Sigala, M. (2004) Using Data Envelopment Analysis for Measuring and Benchmarking Productivity in the Hotel Sector, Journal of Travel & Tourism Marketing, 16(2), pp.39-60.
Tarım, Ş., Dener, H.I. Tarım, Ş.A. (2000) Efficiency Measurement in the Hotel Industry: Output Factor Constrained DEA Application, Anatolia, 11(2), pp.111-123.
TÜİK (2012), Türkiye İstatistik Kurumu, Turizm İstatistikleri, Yayın No: 3931. Tümer, N. (2010) Measuring Hotel Performance Using Data Envelopment Analysis, Anatolia, 21(2), pp.271-287.
TUYED (2014), Turizm Yazarları ve Gazetecileri Derneği, (http://www.tuyed.org.tr), E.T.: 17.01.2014.
Wöber, K.W. (2007) Data Envelopment Analysis, Journal of Travel & Tourism Marketing, 21(4), pp.91-108.
Xu, B. ve Ouenniche, J. (2012) A data envelopment analysis-based framework for the relative performance evaluation of competing crude oil prices volatility forecasting models, Energy Economics, 34, pp.576-583.
Yang, J. ve Zhao, H. (2010) Fuzzy Super-Efficiency DEA Model and Its Application: Based on Fuzzy Structured Element, Fuzzy Information and Engineering 2010, Advances in Intelligent and Soft Computing, 78, pp.345-351.
Zengin, B., Çömlekçi, İ. ve Mesci, Z. (2013) Finansal Performansa Dayalı Etkinlik Ölçümü: Turizm İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma, Finans, Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 50(577), ss.65-72.