Doğu Harekâtı’nın Türk Basınında Yankıları (Vilayât-ı Şarkiye ve Elviye-i Selâse’nin Kurtuluşu) / Broad Repercussion in Press of Operations on the Eastern Front (Liberation of Eastern Provinces and Three Provinces)

Ö Z E TRusya Ekim devriminin ardından savaştan çekilince Kafkas cephesindeki askeri vesiyasi durum Osmanlı devletinin lehine değişmiştir. İttifak devletleri ile Rusyaarasında vuku bulan Brest-Litovsk Antlaşması, doğu vilayetleri ile Elviye-iSelâse’nin iadesini öngörüyordu. Fakat Rusya’nın antlaşmadan doğansorumluluklarını yerine getirmemesi ve Ermeni çetelerinin Türk ahaliyikatletmeye devam etmesi üzerine Türk ordusu harekete geçmekte tereddütgöstermedi. Harekât Türk basını tarafından yakından takip edildi. Gazeteler askerigelişmeleri resmi bildirilere dayanarak verirken, vilayetlerin sosyal ve iktisadidurumu ile bölgenin alacağı yeni şekil hakkında çok sayıda yazıya yer ayırmıştır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Rusya, Vilayât-ı Şarkiye, Elviye-i Selâse, Brest-LitovskAntlaşmasıAB S T R AC TWhen Russia retreated from war after October Revolution, the military andpolitical situation in Caucasian front changed in favour of Ottoman State. Brest-Litovsk Treaty between Russia and Central Powers envisaged the retrocession ofeastern provinces and Three Provinces. However, Russia did not discharge theresponsibility based on the treaty and the Armenian gangs began to slaughterTurkish people, so Turkish army did not hesitate to interfere. The operation wasfollowed up by Turkish press. While the newspapers were giving the militaryoccasions based on official reports, many details about the social and economicsituation of these provinces were also dealt with.Keywords: Ottoman State, Russia, Eastern Provinces, Three Provinces, Brest-Litovsk Treaty            

___

  • ACAR, Kezban, Başlangıçtan 1917 Bolşevik Devrimi’ne Kadar Rusya Tarihi, Ankara 2004.
  • AKÇURA, Yusuf, Osmanlı Devleti’nin Dağılma Devri (18. ve 19. Asırlarda), Ankara 1988.
  • ALLEN, W.E.D –MURATOFF, Paul, 1828-1921 Türk-Kafkas Sınırındaki Harplerin Tarihi, Ankara 1956.
  • ANWELLER, Oskar, Rusya’da Sovyetler (1905-1921), Çev: Temel Keşoğlu, İstanbul 1990.
  • KILIÇ, Selami, Türk-Sovyet İlişkilerinin Doğuşu, İstanbul 1998.
  • KURAT, Akdes Nimet, Türkiye ve Rusya, Ankara 1990.
  • KURAT, Akdes Nimet, Rusya Tarihi, Ankara, 1993.
  • MASLOFSKİ, G, Umumi Harpte Kafkas Cephesi (Çev: Nazmi), Ankara, 1935.
  • ŞAHİN, Enis, Trabzon ve Batum Konferansları ve Antlaşmaları (1917-1918), Ankara 2002.
  • URAS, Esat, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, İstanbul, 1987.
  • YERASİMOS, Stefanos, Milliyetler ve Sınırlar, İstanbul 2000.