Bu araştırmada, Kiğı Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucu üye varislerinden temin edilen Kiğı Müdafaa-i Hukuk Cemiyetine ait bazı belgeler ilk kez literatüre tanıtılmış ve değerlendirilmiştir. Sözkonusu belgelerde, Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele yıllarına ait Kiğı kazası ve civarında veya Kiğılı olup da Doğu Anadolu’nun diğer bölgelerinde çeşitli askerî ve millî faaliyetlerde bulunmuş kişilerle ilgili önemli bazı bilgilere ulaşılmıştır. Özellikle, Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele’de Doğu Anadolu’daki milis teşkilatlanmalar, milis taburlar ve faaliyetleri, ve diğer siyasi ve sosyal gelişmeler hakkında henüz literatüre yansımamış orijinal bazı tespitlere ulaşmak mümkün olmuştur.

In this paper, some documents obtained from the successors of incorporator members of Kiğı Association for the Defence of National Rights and relating to Kığı Association for the Defence of National Rights have first been presented in literature and commented on. In the documents in question, some significant information about people from Kığı who lived in or around Kığı or in other areas in Eastern Anotolia and took part in various military and national activities during World War I and National Struggle have been found. They especially introduced us some original information about military organisations, military battalions and their activities, and about some other political and social developments during World War I and War of Independence.