Cumhuriyetin İlânı ve İzmir Basını

22 Eylül 1919 tarihli The Times gazetesi Sivas Kongresinden “Sivas’taki Anadolu Cumhuriyeti” diye söz etmektedir. Bütün bu belgeleri düzenleyenler, Anadolu’daki ulusal direnişin Cumhuriyete dönüşeceğini sezmiş bulunuyorlardı. Nitekim aynı tarihlerde İstanbul’daki kimi Osmanlı yöneticilerinin de Mustafa Kemal’in Cumhuriyeti getireceğinden kaygı duydukları görülmektedir. Sözgelimi son Osmanlı sadrazamlarından Ali Rıza Paşa, bir söyleşi sırasında Mustafa Kemal’i Ahmet İzzet Paşa’ya çekiştirirken “Cumhuriyet yapacaklar, Cumhuriyet!” diye bağırmaktan kendini alamamıştır

Proclamation of the Republic and Izmir Press

The Times newspaper dated 22 September 1919 mentions the Sivas Congress as “the Anatolian Republic in Sivas”. The organizers of all these documents sensed that the National Resistance in Anatolia would turn into a republic. As a matter of fact, some Ottoman rulers in Istanbul were also concerned that Mustafa Kemal would bring the Republic. For example, Ali Riza Paşa, one of the last Ottoman Grand Viziers, during an interview with Mustafa Kemal Ahmet Izzet Pasha while tugging “they will make a republic, Cumhuriyet!"he couldn't help but shout.

___

  • Mazhar Müfit Kansu, Erzurum’dan ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, Ankara 1966, I, s. 74
  • Kemal Atatürk, Nutuk, Vesikalar, İstanbul 1972, III, s. 930
  • Bilâl N. Şimşir, İngiliz Belgelerinde Atatürk, 1919-1938, Ankara, 1973-1979, I, s. 104, 248
  • Nutuk, I, s. 233
  • Nutuk, II, s. 596-597
  • Nutuk, I, s, 16
  • Nutuk, II, s. 4.38
  • Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Ankara 1961, III, s. 63-64
  • Kansu, Erzurum’dan ölümüne Kadar Atatürkle Beraber, II, s. 595
  • Şevket Süreyya Aydemir, Tek Adam, İstanbul 1975, III, s. 154
  • Mazhar Müfit Kansu, Erzurum’dan ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, II, s. 596-97
  • Oğuz Arı, İzmir’de Kitle Haberleşmesi, Ankara 1972, s. 34
  • Türk Sesi, 19 Ekim 1923
  • Türk Sesi, 19 Ekim 1923
  • Ahenk,26 Ekim 1923Tank Zafer Tunaya, “Genç Cumhuriyet ve Eski Muhalefet”, Cumhuriyet, 29 Ekim 1965
  • Yeni Gün, 31 Ekim 1923
  • Ahenk, 6 Kasım 1923
  • Türk Sesi, 5 Kasım 1923
  • Türk Sesi, 12 Kasını 1923
  • Türk Sesi, 14 Kasım 1923.