Ahmet Tuğrul POLAT, Banu KURTASLAN ÖZTÜRK, Esra PEKER

Gençlik parkında kullanılan açık alan heykellerine yönelik park kullanıcılarının görsel algıları

Kentlerimizde açık hava rekreasyonel etkinliklerine olanak sağlayan en önemli alanlar kent parklarıdır. Kent parklarının görsel kalitesinin yükseltilmesi kentsel kalite üzerine olumlu etkiler sağlamaktadır. Kent parkı tasarımlarında kullanılan açık alan heykellerinin sanatsal ve teknik özellikleri yanında park kullanıcılarının görsel algıları ve tercihleri önem arz etmektedir. Araştırmanın amacı, park kullanıcıları aracılığı ile kent parklarında yer verilen heykellerin görsel kalitesini ölçmek ve görsel peyzaj göstergeleri (ilginç olma, uyum, karmaşıklık, anlamlılık ve gizem) ile görsel kalite arasında olan ilişkileri ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla araştırma kapsamında Ankara ili sınırları içerisinde yer alan Gençlik Parkından yer alan altı adet heykel değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; park kullanıcılarının heykelleri görsel açıdan beğendikleri saptanmıştır. Heykellerin görsel kalitesi ile bazı peyzaj göstergeleri (ilginç olma, gizem ve uyum) arasında istatistiksel açıdan önemli ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca, kent parklarında heykellerin kullanımı ile ilgili öneriler getirilmiştir.

The openspace sculptures used in the gençlik park towards visual perception of park users

Urban parks are the most important areas that allow recreational activities in our towns. Increasing the visual quality of urban parks provides positive impacts on urban quality. Besides the artistic and technical features of open space sculptures which are used for urban park designs are the visual perceptions and preferences of park users are also important. In the context of this study, six sculptures in Gençlik Park which is in the boundaries Ankara have been considered. The aim of the study, to measure the visual quality of the sculptures in the urban parks through park users and to reveal the relationship between visual landscape indicators (of being interesting, coherence, complexity, meaningfulness, and mystery) and the visual quality. For this purpose, the six pieces in Ankara Youth Park of sculpture were evaluated the scope of research. According to the results of the study; it was realized that park users like sculptures visually. A statistically significant relationship was found between the visual quality of the sculptures and some landscape indicators (to be interesting, mystery and harmony). In addition to these, some suggestions were made regarding the use of sculptures in urban parks.

PDF

___

Anonim (2012) Ankara Büyükşehir Belediyesi Web Sitesi www.ankara.bel.tr/
Ataseven O (2011) Oluşum Süreci İçinde Türk Heykel Sanatına İlişkin Kısa Bir Değerlendirme. Türk Sanatları Araştırmaları Dergisi 2(1) 126-146
Bruch SP (2006) Environmental Equity of Lansings Urban Park Policy, Doctorate Thesis, Michigan State University Department of Geography
Bulut Z, Yılmaz H (2007) Determination of landscape beauties through visual quality assessment method: a case study for Kemaliye (Erzincan/Turkey).
Environmental Monitoring and Assessment 141 1-3, 121-129
Bulut, Z., Karahan, F., Sezen, I., 2010. Determining visual beauties of natural waterscapes: A case study for Tortum Valley (Erzurum/Turkey). Scientific Research and Essay 5 (2) 170-182
Cañas I, Ayuga, E, Ayuga F (2009) A contribution to the assessment of scenic quality of landscapes based on preferences expressed by the public. Land Use Policy 26 1173- 1181.
Daniel TC, Boster RS (1976) Measuring Landscape Esthetics: The Scenic Beauty Estimation Method. USDA Forest Service Research Paper, RM-167, Rocky Mountain Forest and Range Experiment Station, Fort Collins, CO.
Daniel TC (2001) Whither scenic beauty? Visual landscape quality assessment in the 21st century. Landscape and Urban Planning 54 267-281
Daniel TC, Meitner MM (2001) Representational validity of landscape visualizations: The effects of graphical realism on perceived scenic beauty of forest vistas. Journal of Environmental Psychology 21(1), 6172
De La Fuente G, Atauri JA, y de Lucio JV (2006) Relationship between landscape visual attributes and spatial pattern indices: A test study in Mediterranean-climate landscapes. Landscape and Urban Planning 77 393-407
Demirkalp M (2008) Şehirsel Çevre ve Heykel. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi 13 111-115
Demirkalp M (2009) Füsun Onur ve Heykel Sanatı. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 15 31-35
Dunnett N, Swanwick C, Woolley H (2002) Improving Urban Parks, Play Areas and Green Spaces, DTLR Transport Local Government and the Regions, (Urban Research Report)
Elinç H, Polat AT (2011) Alanya Abdurrahman Alaettinoğlu Parkı Kullanıcılarının Demografik Özellikleri İle Parkın Görsel Kalitesi Arasındaki İlişkiler. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(3) 287-296
Erdoğan E (2006) Çevre ve Kent Estetiği. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 8 (9) 68-77
Güç M (2005) Açık Alan Heykellerinin Kent Estetiğine Katkısı. Yüksek Lisans Tezi Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı
Kaplan S, Kaplan R (1989) The experience of nature: a psychological perspective. Cambridge: Cambridge University Press
Kaplan R, Kaplan S, Ryan R L (1998) With People in Mind. Design and Management of Everyday Nature. Washington DC: Island Press.
Kızılaslan S (2007) Trabzon Kenti Park Ve Bahçelerinin Peyzaj Tasarım Kriterleri Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı
Kurtaslan BÖ (2005). Açık Alanlarda HeykelÇevre İlişkisi ve Tasarımı. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 18 /1 193-222
Oğuz D (1998) Kent Parkı Kavramı Yönünden Ankara Kent Parklarının Kullanım Olgusu Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı
Özer MN (2005) Bir Kültürel Miras Olarak Gençlik Parkı. Planlama TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, 4 34
Özkır A (2007) Kent Parkları Yönetim Modelinin Geliştirilmesi. Doktora Tezi Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı
Palmer JF, Hoffman RE (2001) Rating Reliability and Representation Validity in Scenic Landscape Assessment. Landscape and Urban Planning 54 149-161
Polat AT (2011) Kentsel Çevrenin Görsel Kalitesi ve Bitkiler. Plant Dergisi, 1(3)
Polat AT, Güngör S, Adıyaman S (2011) Konya Kenti Yakın Çevresindeki Kentsel Rekreasyon Alanlarının Görsel Kalitesi İle Kullanıcıların Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. I. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 607-617, Kahramanmaraş
Polat AT, Önder S (2004) Kent Parkı Kavramı ve Konya Kenti İçin Bir Kent Parkı Örneği. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 18(34) 76-86
Polat AT, Önder S (2011) Konya İli Kent Parklarının Görsel Kalitesinin Belirlenmesi, I. Konya Kent Sempozyumu, 347-357, Konya
Purcell AT (1992) Abstract and Specific Physical Attributes and the Experience of Landscape. Journal of Environmental Management, 34 159177.
Simonic T (2003) Preference and perceived naturalness in visual perception of naturalistic landscapes. Zb. Bioteh. Fak. Univ. Ljublj. Kmet. 81-2, 369-387.
Tveit MS (2009) Indicators of visual scale as predictors of landscape preference; a comparison between groups. Journal of Environmental Management 90 2882-2888
Uzun S (2005) Kırsal Ve Kentsel Alanlardaki Parklarda Kullanıcı Memnuniyeti: Gölcük Orman İçi Dinlenme Alanı Ve İnönü Parkı Örneği. Yüksek Lisans Tezi Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı.
Walker AJ, Ryan RL (2008) Place attachment and landscape preservation in rural New England: A Maine case study. Landscape and Urban Planning 86 141-152
Wong KK, Domroes M (2005) The visual quality of urban park scenes of Kowloon Park, Hong Kong: likeability, affective appraisal, and cross-cultural perspectives. Environment and Planning B: Planning and Design, 32 617- 632