Parisa GÖKER, Hilal KAHVECİ, Özlem Candan HERGÜL, Sultan Ece ALTINOK ÇALIŞKAN

Bilecik Pelitözü Göleti yakın çevresinin rekreasyonel kullanımına yönelik peyzaj tasarım önerisi

Bilecik, yüzey şekilleri (topoğrafik) bakımından eğimli bir arazi biçimine sahiptir. Bu nedenle kentlinin boş vakitlerini değerlendirebilmek, fiziksel ve ruhsal açıdan yenilenebilmek için gerçekleştirecekleri aktiviteler için kent içerisindeki açık-yeşil alanlar sınırlı ölçekte kalmış kent yakın çevresine eğilim artmıştır. Kentlinin ve ziyaretçilerin rekreasyonel etkinliklerini gerçekleştirdikleri alanlardan en önemlisi ise Pelitözü Göleti ve yakın çevresidir. Pelitözü Göleti, Bilecik kentinin kuzeybatı kısmında, kent merkezine 7 km mesafede, doğal çam ormanları ile göletin buluştuğu bir doğa parçasıdır. Gölet çevresinde yörük çadırı, çay bahçeleri, çocuk oyun alanları, gözleme evi ve mangal yapılabilecek mekanlar, bisiklet kiralama, göl çevresi yürüyüş ve bisiklet parkuru, bisiklet kiralama ve göl içinde deniz bisikletleri ile gezilebilme imkanları mevcuttur. Ayrıca amfi, balık restorantı ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal tesisleri de göl çevresinde kullanıcılara hizmet sunmaktadır. Fakat bu aktiviteler özellikle hafta sonlarında kullanıcı yoğunluğunu ve taleplerini karşılayamamaktadır. Bu doğrultuda yapılan çalışmada tarihi ve kültürel özellikleri ile dikkat çeken Bilecik kenti için yakın çevresinde kullanıcı odaklı sürdürülebilir rekreasyonel alan tasarımı önerisi gerçekleştirilmiştir. Oluşturulan öneri projesinde alan etüt çalışması ile mevcut yapı değerlendirilerek, yapılan SWOT analizi ile planlama önerileri geliştirilmiş, ihtiyaçlar doğrultusunda rekratif etkinliklere alternatifler oluşturularak mekansal organizasyonların tasarımı gerçekleştirilmiştir.

Landscape design proposal for recreational use of Bilecik Pelitözü Pond close area

Bilecik, has sloped landforms as the surface shape (topography). For this reason, the open-green areas in the city have been limited and the tendency for the residents to use the close environment of the city has increased for leisure time or activities for the physical and mental renovation. Pelitözü Pond and its close surroundings are the most important areas where the residents and visitors carry out their recreational activities. Pelitözü Pond, 7 km away from the city center, is an area in the northwest part of Bilecik city, where pine forests and the pond meet. This area has nomad tents, tea gardens, playgrounds, a pancake house, and places for a barbecue around the lake, a bicycle rent facility, a walking and cycling track, and a sightseeing opportunity with sea bikes. In addition, the amphitheater, fish restaurant, and Bilecik Şeyh Edebali University Social facility provide service to the users around the lake. However, these activities cannot meet the user density and demands, especially at the weekend. In this study, a user-oriented sustainable recreational area design was proposed for the city of Bilecik, which attracts attention with its historical and cultural features. In the proposed study, the existing structure was evaluated with the field study, the planning suggestions were developed with the SWOT analysis, and the design of the spatial organizations was realized by creating alternatives to the recreational activities according to the needs.

PDF

___

Abbasi A, Alalouch C, Bramley G (2016) Open Space Quality in Deprived Urban Areas: User Perspective and Use Pattern. Procedia - Social and Behavioral Sciences 216:194- 205
Aksoy Y, Çankaya S, Taşmekteplioğlu M Y (2017) The Effects of Participating in Recreational Activities on Quality of Life and Job Satisfaction. Universal Journal of Educational Research 5(6): 1051-1058
Altunkasa M F (1998) Rekreasyonel Planlama Organizasyon, Adana: Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:54 Adana.
Asgarzadeh M, Vahdati K, Lotfi M, Arab M, Babaei A, Naderi, Pir Soufi M, Rouhani G (2014) Plant Selection Method For Urban Landscapes Of Semi-Arid Cities(a case study of Tehran). Urban Forestry&Urban Greening 13: 450–458
Barış M E, Tülek B (2014) Kent içi ve Yakın Çevresindeki Su Kıyısı Rekreasyon Alanlarının Ekolojik Kriterler Açısından Değerlendirilmesi: Mavi Göl Örneği. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28 (2): 13-26
BEBKA (2018) T.C. Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı, Doğa/Nature Bilecik, Seçil ofset. https://www.bebka.org.tr/admin/datas/yayins/197/2018-12- doga-bilecik-l_1545052305.pdf
Bekçi B, Var M, Taşkan G (2013) Bitkilendirme Tasarım Kriterleri Bağlamında Doğal Türlerin Kentsel Boşluk Alanlarında Değerlendirilmesi: Bartın, Türkiye. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 14(1): 113-125
Can E (2015) Boş Zaman, Rekreasyon Ve Etkinlik Turizmi İlişkisi. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, yaz (10): 1-17
Bozkurt S G (2016) Gürün (Sivas) İlçesinin Rekreasyon Kaynaklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 66(1): 318-328
Çiçek B (2020) Neufert Yapı Tasarımı, 41. Baskıdan Çeviri. Beta Basım Yayın Dağıtım San. Tic. Ltd. Şti., ISBN: 978-605-242-716-3, Eskişehir.
Dokulil M T (2014) Environmental Impacts of Tourism on Lakes. SpringerScience+Business Media Dordrecht, DOI 10.1007/978-94- 007-7814-6_7, p. 81-88.
Eminağaoğlu Z, Surat H, Yavuz Özalp A, Yaman Y K (2016) Borçka Barajı Gölü ve Çevresi Rekreasyonel Alan Kullanım Olanaklarının Belirlenmesi. Kastamonu Uni. Orman Fakültesi Dergisi 16 (2): 348-361
Güngör S, Arslan M (2004) Turizm ve Rekreasyon Stratejileri İçin SWOT Analizi, Görsel Kalite Değerlendirmesi, Turizm Tesislerinin Beğenilirliği ve Turizm Tesisleri Durum Analizi Uygulaması: Beyşehir İlçesi Örneği. SÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 18 (33):68-72
Kahveci H, Hergül Ö C (2019) Kent Yakın Çevresinin Rekreasyonel Açıdan İrdelenmesi; Bilecik Pelitözü Göleti Örneği. 3rd International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies, Section: Fine Arts, Design and Architecture, Ankara.
Koçyiğit M, Yıldız M (2014) Yerel Yönetimlerde Rekreasyon Uygulamaları: Konya Örneği. International Journal of Science Culture and Sport, Özel sayı 2: 211-223
Mansuroğlu S, Dağ V (2016) Bingöl İlinin Peyzaj Potansiyelinin Kırsal Turizm Olanakları (SWOT Analizi Yöntemi Kullanılarak) Açısından Değerlendirilmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 29(1): 9-16
MGM (2020). Meteoroloji Genel Müdürlüğü İllere göre Mevsim Normalleri (1991-2020) https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler- istatistik.aspx?m=BILECIK
Motloch J L, (2001) Introduction to Landscape Design. John Wiley &Sons, Inc., Canada.
Ocak A, Öztürk D, Kara İ (2017) Bilecik Florası. Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık, ISBN 978-605-65470-8-9.
Okuyucu A, Menteşe S (2019) Pelitözü Göleti ve Çevresinin Rekreasyonel Kullanımı Ve Doğal Çevre Üzerine Etkileri , Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 7(87): 399-409
Patry DA, Blanchard CM, Mask L (2007) Measuring university students’ regulatory leisure coping styles: planned breathes or avoidance? Leisure Sciences 29: 247–265
Robinson N (1992) The Planting Design Handbook, Gower Publishing Company Limited Gower House Craft Road Aldershot Hampshire Gu11 3HR, England.
Song X, Xinbo Lv, Li C (2015) Willingness and Motivation of Residents to Pay for Conservation of Urban Green Spaces in Jinan, China. Acta Ecologica Sinica, 35(4): 89–94
Surat H (2017) Gülez Yöntemine Göre Deriner Baraj Gölü ve Yakın Çevresi Rekreasyonel Potansiyelinin Değerlendirilmesi ve Alan Kullanım Önerilerinin Geliştirilmesi. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi. 20 (3):247-257
Şener A, Terzioğlu RG, Karabulut E (2007) Life satisfaction and leisure activities during men’s retirement: a Turkish sample. Aging and Mental Health 11 (1): 30–36
Şişman E E, Korkut A, Etli B (2008) Tekirdağ Valiliği Tören ve Park Alanı Peyzaj Tasarım Süreci. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 5 (2).
Turgut İ (2019) Çanakkale İli Rekreasyon Alanlarının Sınıflandırılmasına Yönelik Bir Saha Çalışması, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Y. Lisans Tez, Çanakkale.
Tütüncü Ö, Aydın İ, Küçükusta D, Avcı N, Taş İ (2011) Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımını Etkileyen Unsurların Analizi. Spor Bilimleri Dergisi 22 (2): 69–83 URL 1, 2020. https://tr.wikipedia.org/wiki/Pelit%C3%B6z%C3%BC,_Bilecik
URL 2, 2021. https://www.nufusu.com/il/bilecik-nufusu
URL 3, 2021. http://www.bilecik.gov.tr/sehrimiz
Yakın B (2015) Tasarım Sürecinde Eskiz ile Biçim-İçerik Sorgulama ve Çözümlemeleri: Bir Durum Analizi. Sanat ve Tasarım Dergisi 1(15): DOI: 10.18603/std.58695.
Yüksel M, Yeşil M (2017) Kent ve Rekreasyon (Ordu Kenti Örneği). Mavi Atlas 5(2): 355-382
Zhang H, Chen B, Sun Z, Bao ZY (2013) Landscape Perception And Recreation Needs In Urban Green Spaces in Fuyang, Hangzhou, China. Urban Forestry and Urban Greening 12(1): 44-52