Kentsel Peyzaj Tasarımda Ekolojik Yaklaşımlar

Günümüzde Dünya nüfusunun yarıdan fazlasının kentlerde yaşaması, küresel iklim değişiklikleri vb. çevre sorunları kentlerdeki yaşamı giderek zorlaştırmaktadır. Özellikle, metropol olarak adlandırılan büyük kentlerde, insanların gıda ihtiyaçları çevre eko-sistemlerini de yok etmek pahasına gerçekleştirilebilmektedir. Bu durum, günümüz kentlerinde bir takım önlemlerin alınması ve tasarım anlayışlarında değişikliğe gidilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Peyzaj tasarım,  planlamada alınan alan kullanım kararları doğrultusunda alanların şekillendirilmesidir.  Bu şekillendirme, tasarım süreci adı verilen uzun soluklu bir süreç sonunda gerçekleşir. Bu sürecin sonunda, alanın ihtiyaçlar doğrultusunda kullanımı ortaya konulur. Peyzaj tasarımında temel amaç; tasarım ilkeleri doğrultusunda,  çalışma alanına ilişkin mümkün olan en iyi mekânsal kompozisyonun ortaya konulmasıdır. Tasarımcının vizyonu, kültür ve birikimi, estetik anlayışı vb. peyzaj tasarımında sonsuz sayıda çözümler ortaya koyar. Sürdürülebilir kent kavramının gündeme gelmesinden sonra,  peyzaj tasarımlarında ekolojik yaklaşımlar giderek önem kazanmaya başlamıştır. Peyzaj tasarımda ekolojik yaklaşım, alan tasarımında doğanın model alındığı, doğal süreçlere ve ekolojik özelliklere uyumlu çözümlerin getirildiği yaklaşımlardır. Temel hedef, kentsel ekosistemin bir parçası olabilecek, kendi kendine yetebilen sürdürülebilir bir sistemin geliştirilmesidir. Buradan yola çıkılarak, bu çalışmada kentsel peyzaj tasarım çalışmalarında ekolojik yaklaşımların önemi ve gerekliliği açıklanmaktadır. 

Ecological Approaches in Urban Landscape Design

Today, living over half of the world's population in cities, global climate changes, etc. Environmental issues makes life increasingly difficult in the cities. Especially, in the big cities called metropolis, people's food needs can be carried out at the expense of destroying environmental ecosystems. This situation reveals that should be taking some precautions and changing the design concept in today's cities. Landscape design is shaping areas in accordance with the land use decisions taken in planning. This shaping occurs at the end of a long-term process which called design process. At the end of this process, the use of the field in line with the needs is revealed. Basic purpose of landscape design is in accordance with the principles of design, related to the work space to reveal best possible spatial composition.The designer's vision, culture and knowledge, aesthetics etc. qualifications in landscape design reveals infinitely many solutions. After the arrival on the agenda of sustainable city concept, ecological approaches in landscape design has startedin creasingly gaining importance. Ecological approaches in landscape design are approaches that are taken nature as a modelin the area design, offered compatible solutions to the natural processes and ecological features. Basic objective is to be developing a sustainable system which is self-sufficient and can be part of the urban ecosystem. Starting from this point, in this study, it is described that the importance and necessity of ecological approach in urban designs.

___

  • Aklanoğlu, F. 2009. Geleneksel Yerleşmelerin Sürdürülebilirliği ve Ekolojik Tasarım: Konya- Sille Örneği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Atıl, A., Gülgün, B. ve Yörük, İ. 2005. Sürdürülebilir Kentler ve Peyzaj Mimarlığı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, (42):215-226.
  • Balaban, O., 2013. Neoliberal Yeniden Yapılanmanın Türkiye Kentleşmesine Bir Diğer Armağanı: Kentsel Dönüşümde Güncelin Gerisinde Kalmak”, İstanbul: Müstesna Şehrin İstisna Hali, (der.) Ayşe Çavdar, Pelin Tan, Sel Yayıncılık, İstanbul, ss.51-78.
  • Birişçi, T., Güney, M.A., Türel, H.S., Kılıçaslan, Ç., 2012. Bitkisel Tasarım. Üniversiteliler Ofset, Bornova.
  • Coşgun, S. 2013. Kentsel Tasarım Kapsamında Kentsel Peyzaj Tasarımı ve Diyarbakır Kayapınar Örneğinde İrdelenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
  • Cranz, G. ve Boland, M. 2003. The Ecological Park As An Emerging Type, Places-Massachusetts, 15(3), pp 44-47, Design History Foundation, USA.
  • Gürbüz, R. ve Arıdağ, L. 2013.Sürdürülebilir Peyzaj Tasarımı için Asla ve Leed Kriterlerinin Karşılaştırılması, Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6(2): 77 - 92.
  • Emery, M., 1986. Promoting Nature in Cities and Towns :A Practical Guide. Croom Helm, London.
  • Eroğlu, E., ve Acar, C. 2016. Kentsel Açık ve Yeşil Alanlara Yeni Bir Soluk; Ordu Şehir Ormanı ve Botanik Parkı Peyzaj Proje Çalışması. Artium 4(2): 30-42.