Azerbaycan, insan uygarlığının en eski kaynaklarından biridir. Azerbaycan'ın eski ve ortaçağ kültür ilişkileri hakkındaki gerçekler bu bilimsel makalede yansıtılmaktadır. Tarihçilerin Azerbaycan kültürünün çeşitli alanları ile mimari, edebiyat, güzel ve müzik sanatları hakkındaki bilgileri burada özetlenmiştir. Azerbaycanlı sanat tarihçileri, tarihçileri, etnograflar ve arkeologların araştırmaları, karşılıklı kültür alışverişi ve karşılıklı sanatsal ilişkiler sürecini gerekli düzeyde yeniden tesis etmek için yeterli değerli bilgileri içermektedir. Kanaatimizce bunlar, Azerbaycan'ın kültürel gelişmesinde tarihsel ilişkilerin büyük rolünü tamamen kanıtlamaktadır. Bir milletin kültürü ne kadar yüksekse, sanatının diğer milletlerle o kadar aktif bir şekilde etkileşime girdiği bilinmektedir. Makalede Azerbaycan halkının zihniyetini yakından ilgilendiren noktalara dikkat çekilmiştir. Azerbaycan sanatının bölgesel kültürel sistemlerle etkileşim bağlamında incelenmesi, modern zamanlarda hem güncel hem de önemli bir konudur. Karşılıklı ilişkilerin incelenmesi, Azerbaycan sanatının ve kültürünün farklı katmanlarını incelememize, Azerbaycan halkının gelişme tarihi boyunca farklı dönemlerin kültürünün sonuçlarını anlamamıza ve en önemlisi Azerbaycan halkının Doğu kültürüne katkısını takdir etmemize yardımcı olur. Bu makalede yazar, ortaçağ Azerbaycan müzik kültürünün gelişim aşamalarını kronolojik olarak sunmuştur. Makalede, XII yüzyıl Azerbaycan kültürünün rönesans aşaması sistematik olarak belirtilmektedir.