16.YY OSMANLI DÖNEMİNİ KONU ALAN DÖNEM FİLMLERİ ANLATISININ OLUŞTURULMASI SÜRECİNDE GÖRSEL KANIT SAĞLAYAN OSMANLI MİNYATÜR SANATININ SEMBOLİK ANLATIM DİLİNİN ÖZELLİKLERİ

Bu çalışma 16. yy Osmanlı dönemini konu alan dönem filmleri anlatısının oluşturulması sürecinde döneme özgü minyatür sanatının görsel kanıt sağlama işlevinden yararlanılabilmesi için minyatürlerin kendine özgü sembolik dilinin kurgulanış özelliklerinin ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. 16. yy Osmanlı Sanatlarında bir çok üslubun geliştirildiği ileri düzey bir dönemi ifade ettiği için çalışmada bu yüzyılı ifade eden Osmanlı klasik dönemi ele alınmıştır. Çalışmada eleştirel lite-ratür değerlendirmesi ve görsel metin çözümlemesi yapılmıştır. Osmanlı Dönemine ait minyatürlerde sembolik anlatım sözkonusu olup bu anlatımda toplumsal yaşantının bileşimini oluşturan öğeler olan mekan, zaman, kişi, nesne, olay ile bunların içinde oluştuğu sosyo- kültürel süreçlerin (kurum, grup, rol-statü, değer, v.s.) stilize ve şematize edilmiş, adeta şablon hale getirilerek soyut hale dönüştürülmüş göstergesel görünümleri yer almaktadır. Stilize ve şematize edilmiş bu görünümler, görsel göstergeler yoluyla sembolik bir anlatım dilini oluşturmakta, toplumsal yaşantıyı meydana getiren öğelerin ve bunların içinde oluştukları süreçlerin vurgulayıcı ana özelliklerini temsil etmekte ve aynı zamanda bu öğe ve süreçlerle ilgili bütüne, genel bakışa ve kavrayışa yönelik bilgi vermektedir. Böylece konunun gerçek hayattaki nesnel karşılığının anlaşılması sağlanabilmektedir. Osmanlı minyatürlerinin sembolik anlatım dilinin bu özelliği diğerlerinden daha realist-natüralist bilgi veren görsel kanıt sağlayan bir belge durumuna getirmektedir. 16. yy Osmanlı Dönemini konu alan dönem filmleri anlatısı için senaryo yazımı öncesi hazırlık aşamasında Osmanlı minyatürlerinden görsel kanıt olarak yararlanma gereksinimi, minyatürlerin sembolik anlatım dilinden döneme özgü toplum yaşantısı hakkında bilgi edinme zorunluluğu nedeniyle ortaya çıkmakta, bu da özellikle dönem filmleri anlatısının oluşturulabilmesi için minyatür okuryazarlığı anlayışının geliştirilmesini gerekli kılmaktadır

THE QUALIFICATIONS OF SYMBOLIC NARRATION LANGUAGE AND OTTOMAN MINIATURE ART AS VISUAL EVIDENCE IN NARRATIVE PRODUCTION PROCESS OF SIXTEENTH CENTURYOTTOMAN PERIOD FILMS

This study is aims to put forward qualifications of symbolic language structure of miniatures so that they could be be benefited from as visual evidence features of ottoman miniature art in Narrative Production Process of Ottoman Period Films. This study has critical literature assessment and visual text analysis. There is symbolic narrative language made with visual signs in ottoman miniatures and this narrative has stylized, schematic formats as visual sign of time, space, event, figure, object and their socio-cultural processes representing social life. These stylized, schematic formats related to social reality on miniature give us general conception and the main features of social life. With the qualifications, Ottoman miniature has realist-naturalist features much more than the other West and East societies and is a document providing visual evidence. Benefitting from miniature in scenario writing phase for Ottoman period film narrative is necessary to learn social life from symbolic narration language. Therefore it is very important to develop miniature literacy to form the Ottoman film narrative

___

  • Beksaç, Engin.2012. Ortaçağ Avrupasında Resim Sanatı, Edirne: Paradigma Kitabevi Yayınları.
  • Kahraman, Hasan. 2005. Sanatsal Gerçeklikler, Olgular ve Öteleri, İstanbul: Agorakitaplığı.
  • Panofsky, Erwin. 2012. İkonoloji Araştırmaları-Rönesans Sanatında İnsancıl Temalar, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • Tansuğ, Sezer. 1997. Çağdaş Türk Sanatına Temel Yaklaşımlar, Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • Turani, Aydın. 2012. Dünya Sanat Tarihi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Tükel, Uşun. 1997. "Natüralist-olmayan Betimleme Kiplerine İlişkin Gösterim Üzerine", Sanatın Ortaçağı-Türk, Bizans ve Batı Sanatı üzerine Yazılar, haz. Engin Akyürek, 119-122.
  • Tükel, Uşun. 2006. "Beyan-ı Menazil'in Resim Dili: Çözümleme ve Yorum" Sosyoloji ve Coğrafya - Sosyoloji Yıllığı, 15: 563-571
  • Tükel, Uşkun ve Serap, Y. Arsal. 2014. Sözden İmgeye-Batı Sanatında İkonografi, İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.