MUĞLA YÖRESİ HEYBE, TORBA VE ÇUVAL DOKUMALARI

Anadoludadokumakültürününköklübirgelenekoluşturduğuönemlimerkezlerden birisideMuğlailidir.Dokumalarınınsahipolduğukendineözgürenk,motifvedesen özelliğiileayrıbiryeriolanyörede,eldokumasıhalıcılıkvedüzdokumacılıkBodrum, Fethiyeve Milas ilçeleri baştaolmak üzere birçok ilçeveonların köylerindeyaygın olaraksürdürülmektedir. Milas halısı, Kaya halısı, Bodrum kilimleri, Eldirek kilimleri, Seydiler kilimleri Muğlanın bilinen dokumalarından bazılarıdır. Anadolu insanının günlük yaşamı içerisinde geçmişten bugüne önemli bir yer tutan bu dokumalar döşeme, yer yaygısı, yük sarma, taşıma, depolama vb. birçok kullanım amacı için üretilmişlervedokumacınınyaşamınıkolaylaştırmışlardır.BuçalışmadadaMuğlave yöresinde, geçmişten bugüne üretilen ve günlük yaşam içerisinde kullanımı halen geçerliliğinikoruyandepolamavetaşımaamaçlıdokumalarincelenmiştir.Buamaçla üretilenheybe,torba(çanta),çuvalvemafraşgibidokumalarkullanılanhammadde, dokuma tekniği, renk, motif ve desen özellikleri açısından değerlendirilerek yöre kültüründekiyerleriaçıklanmıştır.Yeşil,mavi,kırmızı,kınalısarı,pembe,morvebeyaz dokumalardakullanılanrenklerdir.Gülbahçe,koçboynuzu,turna,pıtırak,koyungözü dokumalardagenelliklerastlananmotiflerdir.

SADDLEBAG, CARRIERBAG AND SACKS WEAVINGS OF MUGLA

Mugla province is one of the major centers which creates a long tradition of weavingculture in Anatolia. The weavings produced in the region with the distinctive featuresof colors, motifs and patterns has a special place in Turkish weaving culture. Hand- woven carpet and flat weaving in many towns and villages especially in Bodrum,Fethiye and Milas are extensively carried out. Milas carpets, Kaya carpets, Bodrum kilims, Eldirek kilims, Seydiler kilims are some of the best known weavings of Muğla.These weavings that holds an important place from past to present days in the dailylives of Anatolian people, produced for many purposes such as upholstery fabrics, floormats, cargo wrapping, transport, storage and so on and have facilitated the lives ofweavers. In this study, weavings of storage and transportation were examined thatproduced from past to present and used in the daily life in Mugla and its districts.Weavings woven fort this purpose such as saddlebag (purse), carrierbag, woven sacksand mafraş were evaluated in terms of used raw materials, weaving techniques, colors,motifs and patterns and described their place in the local culture. Green, blue, red,red-legged, yellow, pink, purple and white are the colors used in weaving. Rose garden,the ram's horn, pike, pıtırak, sheep's eye are motifs that typically encounter inweavings.

PDF

___

ACAR, B., (1983). Kilim, Cicim, Zili, Sumak. Eren Yayınları, İstanbul.
ANONİM, (1967). Muğla İl Yıllığı. İş Matbaacılık ve Ticaret, Ankara.
ANONİM, (1993). Muğla Temel Britanica, Cilt. 12, Ana Yayıncılık ve Sanat Ürünlerini Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Ş. s. 298-302.
ANONİM, (1994). Muğla Ana Britanica, Cilt. 23, Ana Yayıncılık ve Sanat Ürünlerini Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Ş. s. 180-181.
ANONİM, (2010). TÜİK, Bölgesel Göstergeler 2010, TR32 Aydın, Denizli, Muğla.
ANONİM, (2011). İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü (NVİGM) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları.
ÇELİK, Ü., (2004). Fethiyede Eldirekli Göçebe Yörükler ve Eldirek Kilimleri, Ay Yayınları, s. 155, 261. İzmir.
DENİZ, B., (2000). Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygılar, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları: 215, Ankara.
DENİZ, B., (2007). Tekstil Ürünlerini Saklamada Kullanılan Halı ve Düz Dokumalar.Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi. Sayı: 12.
ETİKAN, S., (2006). Milas Halılarının Renk Motif ve Desen Özelliklerinde Görülen Değişim ve Nedenleri Denizli I. El Sanatları Kongresi (Uluslarası Katılımlı), Denizli Ticaret Odası Kültür Yayınları: 001, Gazi Kitapevi, Denizli. ETİKAN, S., F., N., Ölmez, (2013). Muğla ve Yöresi Kirkitli Dokumalarının Sanatsal ve Bazı Teknolojik Özellikleri Üzerine Bir Belgelendirme ve Katalog Çalışması, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Yayınları, Muğla.
UYKUCU. E., (1968). Muğla Tarihi, s. 46.
ÖLMEZ, F. N., S., Etikan, (2013a). Bodrum Kilims, Inonu University International Journal of Social Science, Fine Arts, E-Journal with International Referee, Vol.:2, No:1, p.90-104. ÖLMEZ, F. N., S., Etikan, (2013b). Fethiye Alara Düz Dokumaları, Art-E Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Sayı:11, Isparta. ÖLMEZ, F. N., S., Etikan, (2013c). Muğla İli Fethiye İlçesi Yantırlı Kilimleri, Art-E Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Kasım-Aralık-13, Cilt: 6, Sayı: 12.
SOYSALDI, A., (2009). Düz dokuma teknikleri ve Teknik Desen Çizimleri, T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. Atatürk Kültür Merkezi Yayını:379. Araştırma İnceleme:71. Ankara.