Deney Hayvanı Refahı
Bilimsel veri elde etmek amacıyla her yıl milyonlarca deney hayvanı tüketmek bilim adamları için açık bir zorunluluktur. Bu deneylerin çoğunluğu ağrılı ve sıkıntılı işlemler içerdiğinden herhangi bir araştırma teklifi için etik kurullara başvuran kişilerin orijinal adlarıyla 3R şeklinde tanımlanan "reduction, refinement ve replacement" kurallarına riayet etmeleri bir önkoşuldur. Bu 3R'den refinement "kullanılmak zorunda kalınan hayvanlar üzerinde uygulanan insanlık dışı prosedürlerin şiddet insidensini azaltmak" şeklinde tanımlanmaktadır. Bu bağlamda hayvan refahı ve iyilik hali kavramları "refinement" ile ilişkilendirilmektedir. Bu derlemede deneysel hayvan refahı ile ilgili genel prensipler tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Deney hayvanı; 3R kuralı; Refah
Experimental Animal Welfare
It is an obvious obligation for investigators to consume millions of experimental animals every year to obtain scientific data. Because most of these experiments involve painful and distressing procedures, to obey the so-called 3Rs, reduction, refinement and replacement, is a prerequisite for those who would apply to ethics committees for a given research proposal. Of the 3Rs, refinement could be defined as "decrease in the incidence of severity of inhumane procedures applied to those animals, which have to be used". In this context, animal welfare and well-being have been referred to the concept of refinement. In the present review, general principles relating to experimental animal welfare will be discussed.
Keywords:
Experimental animal; 3Rs; Welfare,
___
- Ghasemi M, Dehpour AR. Ethical considerations in animal studies. J Med Ethics Hist Med. 2009; 2: 12-15.
- Kolar R. Animal experimentation. Sci Eng Ethics. 2006; 12: 111-122.
- Savaş T, Yurtman İY, Tölü C. Hayvan Hakları ve Hayvan Refahı: Felsefi Bakış-Nesnel Arayışlar. Hayvansal Üretim. 2009; 50 (1): 54-61.
- Brom DM. Animal Welfare: Concepts and Measurement. J Anim Sci. 1991; 69: 4167-4175.
- Yeates JW, Main DCJ. Assessment of positive welfare: A review. The Veterinary Journal. 2008; 175: 293-300.
- Morton DB, Hau J. Welfare Assessment and Humane Endpoints. In: Hau J, Van Hoosier Jr GL, eds. Handbook of Laboratory Animal Science. Volume I Essential Principles and Practices 2nd edition. USA CRC PRESS; 2003. p. 457-486.
- Dawkins MS. Behaviour as a tool in the assessment of animal welfare. Zoology. 2003; 106: 383-387.
- Flecknell PA. Refinement of animal use-assessment and alleviation of pain and distress. Lab Animals. 1994; 28: 222-231.
- Altuğ T. Hayvan Deneyleri Etiği. Sağlık Bilimleri Süreli Yayıncılık. 2009; 53-68.; Flecknell PA. Refinement of animal use-assessment and alleviation of pain and distress. Lab Animals.
- Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Deney Hayvanlarının Korunması, Deney Hayvanlarının Üretim Yerleri ile Deney Yapacak Olan Laboratuarların Kuruluş, Çalışma, Denetleme, Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Resmi Gazete 23.06.2005 Sayı: 25854.
- Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Deney Hayvanlarının Korunması, Deney Hayvanlarının Üretim Yerleri ile Deney Yapacak Olan Laboratuarların Kuruluş, Çalışma, Denetleme, Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin Uygulama Talimatı. KKGM 25.04.2006 Sayı: 24.
- Başaran A. Deney Hayvanları. Nisan Kitapevi. Eskişehir 2003
- Oral M, Çakar S. Deneysel Hayvan Çalışmalarında Etik Prensipler. Anestezi Dergisi. 2005; 13 (2): 75-82.
- ISSN: 1300-3755
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1992
- Yayıncı: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi