Gölbaşı Gölü (Hatay) Tatlı Su Midyelerinin Ekonomik Değer Taşıyan Özelliklerinin Araştırılması

Dünya da su ürünleri aktiviteleri içinde, midye kabuğuna dayalı kabuk endüstrisi adı altında bir sektör gelişmiştir. Bu sektörde, binlerce insana milyonlarca dolarlık istihdam alanı oluşturulmuştur. Ülkemizde böylesi bir sektörün varlığını ve bugün ne durumda olduğunu araştırmak üzere tasarlanan bu çalışmada, bölgemiz tatlı su midyelerindenPotamida littoralis (Cuvier, 1798), Leguminaia wheatleyi (Lea, 1862), Unio terminalis (Lea,1863) ve Anodonta pseudodopsis (Locard, 1883)’inhangi alanlarda değerlendirildiği ve alternatif değerlendirilme sahalarının ne olabileceği konusunda cevap alınmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, Ülkemiz için azımsanmayacak bir populasyon gösteren tatlı su midyelerinin Hatay ilinden toplanan kabuklarının eski Osmanlı el sanatı olan sedef kakmacılığı ile düğme ve süs eşyası yapımında değerlendirilmeleri araştırılmış ve daha geniş yelpazede yer alacak şekilde nasıl değerlendirilebileceği konusuna açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Gölbaşı Gölü’nde bulunan midyelerden özellikle P.littoralis ve L.wheatleyi’nin sedef kakmacılığında değerlendirilebileceği, U. terminalis’ininci üretiminde nükleus olarak kullanılabileceği ve A. pseudodopsis’in kabuk süsleme sanatında değerlendirilebileceği sonucu elde edilmiştir. Midyelerin besin kaynağı olarak tüketilmesi yönünde yapılan araştırma sonucunda, Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde pazarı olan bir ürün olduğu tesbit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Potamida littoralis, Leguminaia wheatleyi, Unio terminalis ve Anodonta pseudodopsis, kabuk endüstrisi, sedef, besin kaynaðı.

Investigation on Economical Characteristics of Freshwater Mussels in Gölbaşi Lake (Hatay)

A new industry has been developed based on shell bivalves sector in fisheries activities. Billion $ employment for thousand people has been provided by this sector. This study aim to determine current status of freshwater bivalves production, which areas fresh water bivalves were evaluated and what other alternative areas fresh water bivalves might be evaluated. Freshwater mussels collected from Hatay whether useable in Ottoman hand craft or not will be evaluated. Also, this bivalve’s shell could be evaluated in ornamentals and button. In conclusion, freshwater mussels have a huge population how useable other widely spread sectors were investigated. In this study, Potamidalittoralis and Leguminaia wheatleyi can be evaluated in Ottoman hand craft , Unio terminalis can be useable in pearl production as nucleus and Anodonta pseudodopsis might be taken in the shell of the decorative arts is obtained.Musselsconsumedas a food sourceinterms ofresearch results, a productof economic valuethathas been established inEurope especiallyin Germany.

Keywords:

Potamida littoralis, Leguminaia wheatleyi, U. terminalis and A. pseudodopsis, shell industry, nacre, food source,

PDF

___

Cartier, L.E., Krzemnicki, M.S. ve Ito, M. 2012. Cultured Pearl Farming and Production in the Federated States of Micronesia. Gems&Gemology, 48 (2) :108-122.
Chatters, J.C. 1998. 3chapters: Research Objectives; River Mussel Exploitation; and Conclusions: Environment, Population, and Human Adaptation on the Middle PitRiver. In Prehistory of the Middle PitRiver, Northeastern California, editedby J. C. Cleland, KEA Inc., San Diego, CA. Incollaborationwith J. C. Cleland.
Cochran, T.G. ve Layzer, J. B. 1993. Effects of commercial harvest on unionid habitat use in the Greenand Barren rivers, Kentucky, p. 61–68. In: K. S. Cummings, A. C. Buchanan and L. M. Koch(eds.). Conservation and management of freshwater mussels. Preceedings of a UMRCCSymposium. Upper Mississippi River Conservation Committee, Rock Island, Ill.
Çek, Ş. ve Şereflişan, H. 2006. Certain reproductive characteristics of the freshwater mussel Unio terminalis delicates (Lea, 163) in Gölbaşı Lake, Turkey. Aquacul. Res.,37: 1305-1315.
Çek, Ş. ve Şereflişan, H. 2011. The Gametogenic Cycle of Leguminaia whaetleyi (Lea, 1862)in Lake Gölbaşı, Turkey (Bivalvia: Unionidae). J. Exp. Zool. Part A 1(315A): 30-40.
Çetinkaya, O. 1995. Van Gölün’e Dökülen Karasu Çayında Yaşayan Bir Tatlı Su MidyesiTürü Unio stevenianusKrynicki 1837 (Mollusca: Bivalvia: Unionidae).Turk J Zool.,20:169-173.
GÜGEMER, 2006. Gaziantep El Sanatlarını Koruma ve Geliştirme Merkezi. Yayın No:1. Gaziantep Üniversitesi. 102:62-73
Olson., D. 2002."Pearls". United States Geological Survey. Retrieved, 21 April 2009.
Şereflişan, HO. 2003. Gölbaşı Gölü (Hatay)’nde Bulunan Unio terminalis delicatus’un Üreme Biyolojisi ve Yetiştiricilik Potansiyelinin Araştırılması. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi-Adana.
Şereflişan, H. 2005. Hatay ilinde mevcut olan tatlı su midyeleri ve bunların sedef kakmacılığında kullanılması Ekonomik Rapor Dergisi, İskenderun.
Şereflişan, H., Şereflişan, M., ve Soylu, S. 2009. Description of Glochidia of Three Species of Freshwater Mussels (Unionidae) From Southeastern Turkey. Malacologia, 51(1): 165−172
Şereflişan, H., Şereflişan, M., Akyurt, İ., ve Öksüz, A. 2011. Gölbaşı Gölü (Hatay) Tatlı Su Midyelerinin Ekonomik Değer Taşıyan Özelliklerinin Araştırılması. TAGEM 09/ARGE 07.
Şereflişan, H., Çek, Ş. ve Şereflişan, M. 2013. The Reproductive Cycle of Potomida littoralis (Cuvier, 1798) (Bivalvia: Unionidae) in Lake Gölbaşı, Turkey. Pakistan J. Zool., 45(5): 1311-1319.
Williams, J.D., Warren, M.L., Cummings, K.S., Harris, J.L. ve Neves, R.J. 1993. ConservationStatus of FreshwaterMussels of the United StatesandCanada. Fisheries,18(9): 6–22.