Herakleia Perinthos (Marmara Ereğlisi) Toplumunda Erken Sutur Kaynaşması

Herakleia Perinthos antik kenti Tekirdağ ili, Marmara Ereğlisi ilçesi sınırları içinde kalmaktadır. Tekirdağ Müzesi sorumluluğunda yapılan kazılarda M.S. 9-13. yüzyıllar arasında yaklaşık olarak beş yüzyıl boyunca kullanılmış bir mezarlık alanı ortaya çıkarılmıştır. Bu mezarlıktaki 112 numaralı mezardan çıkarılan 3-4 yaşlarında bir çocuğun kafatasında, kraniyosinoztoz adı verilen ve kafatası suturlarının erken kapanması ya da yokluğu olarak tanımlanan doğumsal bir anomali tespit edilmiştir. Bu bireyde kraniyosinoztozun sagittal suturun erken kapanması şeklinde ortaya çıkan ve skafosefali olarak adlandırılan formu görülmektedir. Bu makalede, arkeolojik toplumlarda nadir olarak rastlanan bir anomali olan kraniyosinoztozlar ile ilgili bilgi verilmekte ve olası nedenleri ile eşlik etmesi muhtemel diğer anomaliler tartışılmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Kraniyosinoztoz, skafosefali, kraniyal suturlar, kafatası deformasyonu

A sample of Premature Suture Fusion in Herakleia Perinthos Population

Ancient city of Herakleia Perinthos is situated within the Marmara Ereğlisi district of the province of Tekirdağ. Excavations under the supervision of Tekirdağ Museum in Marmara Ereğlisi yielded a cemetery area datable to 9th to up to the end of 13th century A.D. which has been used for about five hundred years. A form of craniosynostosis (premature fusion or absence of cranial sutures) is recorded for one child of 3-4 years old. This condition is called as scaphocephaly which is the result of fusion of sagittal sutures. Craniosynostoses which are rarely recorded in the archaeological record are described and possible related anomalies are dicussed

Keywords:

Craniosynostosis, scaphocephaly, cranial stures, cranial deformation,

PDF

___

Aufderheide, A.C., Rodriguez-Martin, C. (1998) The Cambridge Encylopedia of Human Paleopathology, Cambridge University Press.
Barik, M., Bajpai, M., Das, R.R., Panda S. S. (2013) “Study of environmental and genetic factors in children with craniosynostosis: A case control study”, Journal of Pediatric Neurosciences 8 (2), 89-92.
Bendon, C.L., Sheerin, F.B. J., Wall, S.A., Johnson, D. (2014) “The relationship betwen scaphocephaly at the skull vault and base in sagittal synostosis”, Journal of Cranio-Maxillofacial Surgery 42 (3), 245-249.
Barnes, E. (2008) “Congenital Anomalies”, Advances in Human Palaeopathology. (Eds.) R. Pinhasi and S. Mays.
Barnes, E. (2012) Atlas of Developmental Field Anomalies of the Human Skeleton: A Paleopathology Perspective. Wiley-Blackwell.
Bennet, K. A. (1967) “Craniosynostosis: A review of the etiology and a report of new cases”, American Journal of Physical Anthropology 27 (1), 1-9.
Buikstra, J.E., Ubelaker, D. (1994) Standards for Data Collection from Human Skeletal Remains. Arkansas Archaeological Survey Research Series No. 44, Fayetteville, Arkansas.
Büyükkarakaya, A.M., Erdal, Y.S., Özbek, M. (2008) “Tepecik/Çiftlik İnsanlarının Antropolojik Açıdan Değerlendirilmesi”, 24. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 119-138. Ankara.
Coleman, E. N., Foote, J. B. (1954) “Craniostenosis with a familial vitamin- D resistant rickets”, British Medical Journal 1 (4861), 561-562.
Coster, P.J. de, Mortier, G., Marks, L.A., Martens, L.C. (2007) “Cranial suture biology and dentl development: Genetic and clinical perspectives”, Journal of Oral Pathology and Medicine 36 (8), 447- 455.
Çeltikçi, E., Börçek, A.Ö., Baykaner, M.K. (2013) “Kraniyosinoztozlar”, Türk Nöroşirürji Dergisi 23 (2), 132-137.
Delahaye, S., Bernard, J.P., Rénier, D., Ville, Y. (2003) “Prenatal ultrasound diagnosis of fetal craniosynostosis”, Ultrasound in Obstetrics Gynecology 21, 347-353.
Demirel, A. (2014) “Analysis of Human Remains from Herakleia Perinthos”. (Ed.) Stephan Westphalen, “Herakleia Perinthos. Bericht über die Ausgrabungen am Kalekapi in Marmara Ereglisi 1992-2010”, in Zusammenarbeit mit Nusin Asgari, Akif Isin und Önder Öztürk, mit Beiträgen von Beate Böhlendorf-Arslan, Arzu Demirel und Jürgen J. Rasch içinde. Istanbuler Forschungen 55. (baskıda).
Derderian, C., Seaward, J. (2012) “Syndromic Craniosynostosis”, Seminars in Plastic Surgery 26 (2), 64-75.
Eiseley, L.C., Asling, C.W. (1944) “An extreme case of scaphocephaly form Mound Burial near Troy, Kansas”, Transactions of the Kansas Academy of Science 47 (2), 214-255.
Erdal, Y.S. (2003) “Büyük Saray-Eski Cezaevi Çevresi Kazılarında Günışığına Çıkarılan İnsan İskelet Kalıntılarının Antropolojik Analizi”, 18. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 15-30. Ankara.
Ghali, G. E., Zakhary, G. (2013) “Craniosynostosis: Esthetic protocol in open technique”, Annals of Maxillofacial Surgery 3 (1), 62-65.
Gözlük, P., Durgunlu, Ö., Özdemir, S., Taşlıalan, M., Sevim, A. (2005) “Smyrna Agorası İskeletlerinin Paleoantropolojik Analizi”, 21. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 125-140. Ankara.
Gözlük Kırmızıoğlu, P. Yiğit, A., Sevim Erol, A., Yaşar, Z. F. (2009) “Kyzikos İnsan İskeletlerinin Antropolojik Açıdan Değerlendirilmesi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, 451-466.
Güleç, E. (1987) “Topaklı Populasyonunun Demografik ve Paleoantropolojik Analizi”, 5. Araştırma Sonuçları, Cilt 2, 347-358. Ankara.
Kabbani, H., Raghuveer, T.S. (2004) “Craniosynostosis”, American Family Physician 69 (12), 2863-2870.
Kennedy, K.A.R., Lovell, N.C. Lukacs, J.R. Hemphill, B.E. (1993) “Scaphocephaly in a Prehistoric Skeleton from Harappa, Pakistan”, Anthropologischer Anzeiger 51 (1), 1-29.
Kimonis, V., Gold, J. A., Hoffman, T.L., Panchal, J. , Boyadjiev, S.A., (2007) “Genetics of Craniosynostosis”, Seminars in Pediatric Neuorology 14 (3), 150-161.
Nalbantoğlu, E., Türk, H., Nalbantoğlu, C. (2000) “1996 Yılı Yortanlı Nekropolis Kazısı İskelet Populasyonu Üzerinde Paleoantropolojik Çalışmalar”, Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi 1, 27-36. Ankara.
Ortner, D.J. (2003) Identification of Pathological Conditions in Human Skeletal Remains. Second Edition, Academic Press. Washington.
Özbek, M. (1984) “Roma Açık Hava Tiyatrosundan Çıkarılan Bizans İskeletleri”, Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi 2 (1), 81-89. Ankara.
Özbek, M. (1986) “Değirmentepe Eski İnsan Topluluklarının Demografik ve Antropolojik Açıdan Analizi”. 1. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 107- 130. Ankara.
Padmayalam, D., Tubbs, Loukas, M., Cohen-Gadol, A.A. (2013) “Absence of the sagittal suture does not result in scaphocephaly”, Child’s Nervous System 29, 673–677.
Reitsma, H.J. (2014) Craniofacial and dentalaspects of Cruozon and Apert Syndorme. Erasmus Universiteit Rotterdam.
Roberts, C.A., Manchester, K. (1995) The Archaeology of Disease. Second Edition, Ithaca, New York.
Ruiz, R.L., M.D., Costello, J.B. (2010) “Advanced Surgical Techniques in the Management of Craniosynostosis”, Selected Reading in Oral and Maxillofacial Surgery, vol.18 (6), 1-28.
Sağır, M., Özer, İ., Güleç, E. (2009) “Osmanlı Dönemi Kafataslarının Paleopatolojik Analizi”, 24. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 65-86. Ankara.
Sheuer, L., Black, S. (2000) Developmental Juvenile Osteology. Elsevier, Academic Press.
Scheuer, L., Black, S. (2004) The Juvenile Skeleton. Elsevier Academic Press.
Schwartz, J.H. (1995) Skeleton Keys. An Introduction to Human Skeletal Morphology, Development and Analysis. Oxford University Press.
Sharma, R. K. (2013) “Craniosynostosis”, Indian Journal of Plastic Surgery 46 (1), 18-27.
Spitery, E. (1983) La paleontologie des maladies osseuses constitutionelles. Paléoecologie de L'homme fossile 6. Centre National de la Recherche Scientifique, Paris.Üstündağ, H. (2008). “Kuşadası Kadıkalesi/Anaia Kazısında Bulunan İnsan İskelet Kalıntıları”, 24. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 209-228. Ankara.
Üstündağ, H., Demirel, F.A. (2008) “Alanya Kalesi Kazılarında Bulunan İnsan İskelet Kalıntılarının Osteolojik Analizi”, Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi, Sayı 8, 79-90. Ankara.
White, T.D., Black, M.T., Folkens, P.A. (2012) Human Osteology (Third Edition). Elsevier Academic Press.
Workshop of European Anthropologists (1980) “Recommendations for Age and Sex Diagnoses of Skeleton”, Journal of Human Evolution 9 (7), 518-549.
Yiğit, A., Gözlük Kırmızıoğlu, P., Durgunlu, Ö., Özdemir, S. Sevim, Erol, A. (2008) “Kahramanmaraş/Minnetpınarı İskeletlerinin
Paleoantropolojik Açıdan Değerlendirilmesi”, 23. Arkeometri Sonuçları
Toplantısı, 91-110, Ankara.
Yiğit, A., Yılmazer Salihoğlu, N., Gözlük Kırmızıoğlu, P., Yaşar, Z.F., Kesikçiler, B., Sevim Erol, A. (2010) “Trabzon Kızlar Manastırı İnsan İskeletlerinin Antropolojik Açıdan Değerlendirilmesi”, 25. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 105-126, Ankara.