Anatomiye Adanmıș Bir Beden: Cavit Cav* Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalında Bir İlk
Amaç: Bedenini Ankara Üniversitesi Anatomi Anabilim Dalı’na eÄŸitim amaçlı bağıșlayan, milli sporcu ve iÈ™ adamı Cavit Cav’ın yaÈ™amının incelenmesi, tanıtılması ve alanyazına kazandırılması. Gereç ve Yöntem: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı laboratuvarında bulunan Cavit Cav’a ait iskeletten yola çıkarak anabilim dalı öğretim üyeleriyle ve kızı RahÈ™an Fieber’le özel görüșmeler yapıldı. Anatomi Anabilim Dalı’nın arÈ™ivleri incelendi. Kızında bulunan otobiyografisi ve bazı belgeler ıșığında birincil kaynaklar deÄŸerlendirildi. Bulgular: Cavit Cav 1905-1982 yılları arasında yaÈ™amıș, baÈ™arılı bir milli sporcu ve iÈ™ adamıdır. Çalıșmaya, bilime ve akla önem veren, mücadeleci, giriÈ™imci bir insandır. ÖzyaÈ™amı ve beden bağıșıyla ilgili bilgilere ve belgelere ulașılmıștır. YaÈ™amının son döneminde tıp eÄŸitimine katkıda bulunmak amacıyla bedenini Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kendi rızasıyla bağıșlamıș ayrıca iskeletini de eÄŸitim amacıyla kullanılmasını talep etmiÈ™tir. Sonuç: Tarih boyunca üzerinde diseksiyon yapılan bedenler, genellikle idam mahkûmları, esirler, kimsesizler bir baÈ™ka deyiÈ™le toplumun gözden çıkardığı insanlardan seçilmiÈ™tir. Türkiye’de bedenini bağıșlayan ilk insanlardan biri olarak Cavit Cav, Türkiye’de anatomi alanına ve tıp eÄŸitimine katkı saÄŸlamıș önder bir kiÈ™iliktir.Â
___
- 1-Kahya, E. Bizde Disseksiyon Ne Zaman Başladı? Belleten 1979; 43: 739-759.
2- Bayat AH. Tıp Tarihi. 1. Baskı İzmir: Sade Matbaa; 2003.
3- Akıncı, S. İnsan Cesetleri Üzerinde Çalışmaların Tarihçesi. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 1959; 22: 753-768.
4- Aydın, E. Dünya ve Türk Tıp Tarihi.1 Baskı. Ankara: Ankara Güneş Kitabevi; 2006.
5- Kahya, E. Öner, M. Biyoloji Tarihi. 1. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi; 2007.
6- Arda B, Kahya E, ve Başağaç Gül T. Bilim Etiği ve Bilim Tarihi. 2. Baskı. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 2009.
7- Maskar, Ü. İslam’da ve Osmanlı’da Otopsi Sorunu Üzerine Bir Etüd. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası 1976; 39: 286-301.
8- Akıncı, S. Osmanlı İmparatorluğu Tıbbında Disseksiyon ve Otopsi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 1962; 25: 97-115.
9- Cav C, Otobiyografisi (Kızı Rahşan Fieber’in himayesinde, daktilo ile yazılmış, 75 sayfalık, kapağı ve tarihi olmayan basılmamış material)
10- Kazım Karabekir Vakfı, Vakfın Kurucuları. http://www.kazimkarabekirvakfi.org. tr/kurucular.htm Erişim: 04.05.2015.
11- Demirci, M (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı). Görüşme Yaptığı Kişi: Fieber, Rahşan (Cavit Cav’ın kızı). 20.01.2015
12- Demirci, M (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı). 16.10.2014 tarihinde Görüşme Yaptığı Kişi: Elhan, Alaittin (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı emekli öğretim üyesi)
13- Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun Tarihi: 29.05.1979
Kanun No. 2238 R.G. Tarihi:03.06.1979 R.G. Sayısı:16655.
14- Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tarihi: 02.01.2014 Kanun No. 6514 R.G. Tarihi 18.01.2014 R. G. 28886.
15- Gürbüz H, Karlıkaya E, Mesut R. Kadavra Bağışı Üzerine Görüşler. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2004; 12: 234-241.
16- Mitchell, D. “Rembrandt's The Anatomy Lesson of Dr. Tulp": A Sinner among the Righteous. Artibus et Historiae, 1994;15: 145-156. 17- Berktay F. Tarihin Cinsiyeti . 5. Baskı. İstanbul: Metis Yayınları. 2015.
18- Carr E.H. Tarih Nedir? , 15. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları. 2011. 19- Jenkins K. Tarihi Yeniden Düşünmek, 1. Baskı. Ankara: Dost Yayınları. 1997.