Pınar KIR, Ahmet Burak OĞUZ, Onur POLAT, Ebru Yüksel HALİLOĞLU, Müge GÜNALP ENEYLİ, Sinan GENÇ, Ayça KOCA

Acil Servise Başvuran Hastaların Direkt ve Endirekt Maliyet Analizi

Amaç: Acil serviste (AS) hasta fiili işlem süresinde kaynak ve iş gücü kullanımının belirlenerek triyaj seviyelerine göre toplam maliyetlerin ve toplam maliyete etki eden faktörlerin saptanmasıdır. Gereç ve Yöntem: Çalışma, üçüncü basamak bir hastanenin AS’sine başvuran 45.443 hasta arasından, beşli triyaj sisteminde başvuru sıklığına göre belirlenen tanılara sahip 1,171 hastanın katılımıyla gerçekleştirilen prospektif kesitsel gözlemsel bir araştırmadır. Klinik kararın verilme zamanına kadar geçen süre fiili işlem süresi olarak belirlenmiştir. Bu sürede hasta için kullanılan işçilik dahil tüm kaynaklar ve bu kaynaklara ait giderler kaydedilerek fiili maliyet ölçülmüş ve her bir triyaj seviyesi için ortalama kişi başı maliyet hesaplanmıştır. Bulgular: AS’ye gelen hastalar triyaj seviyelerine göre gruplandırıldığında, bu gruplar için toplam hasta maliyetinin faturalandırılan fiyatları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Toplam maliyetlere etki eden faktörler incelendiğinde triyaj seviyeleri arasında toplam maliyetlerin anlamlı derecede farklı olduğu gözlendi. Yaş ile toplam maliyet arasında yapılan korelasyon analizinde yaş arttıkça toplam maliyet miktarının arttığı gözlendi. Sonuç: Çok değişkenli analizlerde cinsiyet, yaş, triyaj seviyesi ve geliş tipinin toplam maliyet ile ilişkili olduğu gözlendi. Çok ciddi gelir gider döngüsü olan AS’lerde maliyet sisteminin oturmuş olması ve etkin maliyet yönetiminin uygulanması, hastanelerde gerek yönetimin başarısı gerekse kurumun veya birimin sürekliliği açısından büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, ortaya konulan bulgular neticesinde, faaliyet tabanlı maliyetlendirme yöntemi kullanılarak daha doğru/güvenilir sonuçlara ulaşılacağı gösterilmiştir.

Direct and Indirect Cost Analysis for Emergency Department Patients

Objectives: To determine the use of resources and workforce in the actual procedure time of the patient in the emergency department (ED), and to determine the total costs according to the triage levels and the factors affecting the total cost. Materials and Methods: This study is a prospective cross-sectional observational study conducted with the participation of 1,171 patients with diagnoses determined according to the frequency of presentation in the five-level triage system among 45,443 patients who applied to the ED of a tertiary hospital. The time until the clinical decision is made was determined as the actual processing time. During this period, the actual cost was measured by recording all the resources used for the patient, including workforce and the expenses of these resources, and the average per-person cost for each triage level was calculated. Results: When patients coming to the ED were grouped according to their triage levels, a statistically significant difference was found between the invoiced prices of the total patient cost for these groups. When the factors affecting the total costs were examined, it was observed that the total costs were significantly different among the triage levels. In the correlation analysis made between age and total cost, it was observed that the amount of total cost increased with increasing age. Conclusion: In multivariate analyzes, it was observed that gender, age, triage level, and type of arrival were associated with total cost. The establishment of the cost system and the implementation of effective cost management in EDs, which have a very serious income and expense cycle, are of great importance in terms of both the success of the management and the continuity of the institution or unit in hospitals. In this study, as a result of the findings revealed, it has been shown that more accurate/reliable results can be achieved by using an activity-based costing system.

PDF

___

1. T.C. Sağlık Bakanlığı. 2017 Yılı Ocak-Ekim Dönemi Poliklinik, Yatış, Yoğun Bakım Ve Acil Servis İstatistikleri. İstatistik, Analiz, Raporlama Ve Stratejik Yönetim Dairesi Başkanlığı, editor. Ankara: Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü; 2017.
2. Esatoglu AE, Agırbas I, Payziner PD, ve ark. PHP53 Cost Analysis in Ankara University School of Medicine Hospitals. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2010;13:414.
3. Atasever M. Türkiye Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Analizi 2002-2013 Dönemi ANKARA. 2014;1-283.
4. Üzüm Ş. Sağlık kurumlarında faaliyet tabanlı maliyetleme ve nükleer tıp birimi üzerine bir uygulama. Bilimsel Araştırma Projeleri, http://acikerisim. pau.edu.tr:8080/xmlui/handle/11499/3139.
5. Tsai JC, Liang YW, Pearson WS. Utilization of emergency department in patients with non-urgent medical problems: patient preference and emergency department convenience. J Formos Med Assoc. 2010;109:533- 542.
6. Farrohknia N, Castrén M, Ehrenberg A, et al. Emergency department triage scales and their components: a systematic review of the scientific evidence. Scand J Trauma Resusc Emerg Med. 2011;19:42.
7. Arya R, Wei G, McCoy JV, et al. Decreasing length of stay in the emergency department with a split emergency severity index 3 patient flow model. Acad Emerg Med. 2013;20:1171-1179.
8. Cinar O, Cevik E, Salman N, et al. Emergency Severity Index Triage Sistemi ve Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisinde Uygulama Deneyimi. Turk J Emerg Med. 2010;10:126-131.
9. Özkan O, Agirbas I. Unit Cost Analysis In Radiology Department And Application Example. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2016;1:115-128.
10. Cremonesi P, Di Bella E, Montefiori M. Cost analysis of emergency department. J Prev Med Hyg. 2010;51:157-163.
11. Afilalo J, Marinovich A, Afilalo M, et al. Nonurgent emergency department patient characteristics and barriers to primary care. Acad Emerg Med. 2004;11:1302-1310.
12. Gürbüz S, Sahin F. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. 1. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2014.
13. Resmi Gazete. [Class of the building for architectural services ] Yapının Mimarlık Hizmetlerine Esas Olan Sınıfı: Resmî Gazete; 2018 [Sayı: 30403: [Available from: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/04/20180426 -8.htm (14.11.2019).
14. Gİ Başkanlığı. Amortisman Oranları 2019. [Available from: https://www. gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/Yararli_Bilgiler/ amortisman_oranlari.pdf.
15. Soylular B, Agirbas I. Cost analysis in hospitals and calculation of unit costs in a second level hospital. Gülhane Tıp Dergisi. 2016;58:266-271.
16. Williams RM. Distribution of emergency department costs. Ann Emerg Med. 1996;28:671-676.
17. Agirbas İ, Gök H, Akbulut Y, et al. Cost Analysis in Hospitals and Calculation of Unit Costs in Medical Rehabilitation Services/Hastanelerde maliyet analizi ve tıbbi rehabilitasyon hizmetlerinde birim maliyet hesaplanması. Journal of Physical Medicine & Rehabilitation Sciences/Fiziksel Tup ve Rehabilitasyon Bilimleri Dergisi. 2012;58:103-108.
18. T.C. Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Ve Verimlilik Genel Müdürlüğü. Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi ve Yönetimi 2013. [Available from: https://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/faaliyet-tabanli-maliyet-sistemi-veyonetimi/ 420 (14.11.2019) .
19. Yilmaz B. Competition In Hospital Facilities Principles Of Activity In Providing Superiority Role Of Based Costing Method. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2008;8:301-318.
20. Javid M, Hadian M, Ghaderi H, et al. Application of the Activity-Based Costing Method for Unit-Cost Calculation in a Hospital. Glob J Health Sci. 2015;8:165-172.
21. Oner Simsek D. Triaj Sistemlerine Genel Bakış Ve Türkiye’de Acil Servis Başvurularını Etkileyen Faktörlerin Lojistik Regresyon İle Belirlenmesi. Sosyal Güvence Dergisi. 2018;7:84-115.
22. SG Kurumu. SGK İstatistikleri 2009 [Available from: http://www.sgk.gov.tr/ wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari (14.11.2919).
23. Smulowitz PB, Honigman L, Landon BE. A novel approach to identifying targets for cost reduction in the emergency department. Ann Emerg Med. 2013;61:293-300.