MACAR DİLİ TARİHİNİN ERKEN DÖNEM YERLİ YAZILI KAYNAKLARININ SINIFLANDIRILMASI

Macar dilinin yerli yazılı belgeleri Macarların Avrupa'da bugünkü yurtlarına yerleşmelerinden sonra yaklaşık olarak 11. yüzyılda oluşmaya başlamıştır. Tarihsel süreçte Árpád Hanedanı dönemi ile başlayan ve Anjou Hanedanlığı dönemi ile devam eden erken dönem yerli yazılı kaynaklarının oluşumu 16. yüzyılda da devam etmiştir. Dil tarihsel açıdan ise bu dönem yaklaşık olarak 9. yüzyıl sonunda başlayan ve 16. yüzyılın ilk çeyreğine kadar devam eden Macar dili tarihinin Eski Macarca Devri'nde gerçekleşmiştir. Bu süreçte Macar dilinin değişimine ve gelişimine uygun bir biçimde belge çeşitlerinde ve niteliklerinde de değişimler ve gelişimler olmuş, başlangıçta belgeler içerisinde kısıtlı sayıda yer alan Macarca adların yerini zamanla Macarca notlar, açıklamalar, kısa yazılı metinler, geniş kapsamlı tekstler ve el yazması kitaplar gibi farklı kaynaklar almaya başlamıştır. Aynı zamanda bu gelişim süresi içerisinde Macar dili tarihinin yerli yazılı kaynaklarında biçimsel yahut metinsel değişikliklerin dışında konu içerikleri bakımında da çeşitlikler ortaya çıkmaya başlamıştır. Çalışmamızda basılı olmayan, el yazması biçiminde oluşturulan Macar dili tarihinin erken dönemine ait bu yerli yazılı belgelerin sınıandırılması örneklerle gösterilerek Macar dil tarihi literatürüne ait bu belge çeşitlerinin tanıtılması ve böylelikle Macar dilinin bu döneme ait tarihsel kaynaklarının ve gelişim sürecinin gösterilmesine çalışılmıştır

___

  • A Magyar Tudós Társaság Alaprajza és Rendszabásai (1831), Pest: A Magyar Tudós Társaság, TrattnerKárolyi. http://real-eod.mtak.hu/338/1/MTA.pdf Erişim tarihi: 14.03.2021.