Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması ve Sınırlanması Arasında: Kanunlaşan OHAL KHK’larının Yargısal Denetimi

1982 Anayasasının 148. maddesinin birinci fıkrası, Olağanüstü Hallerde (OHAL) çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnamelerinin (KHK) şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde dava açılamayacağını düzenlemektedir. Bu hükme rağmen Anayasa Mahkemesi, 1991 yılından itibaren OHAL KHK’larının Anayasaya uygunluğunun yargısal denetimini yapmıştır. 15 Temmuz 2016 sonrası ilan edilen OHAL süresince çıkarılan OHAL KHK’larının iptali istemiyle açılan davalarda ise Mahkeme, içtihadını değiştirerek, açılan iptal davalarını yetkisizlik nedeniyle esasa girmeksizin reddetmiştir. Anayasallık denetimi yapılamayan OHAL KHK’larının tamamı Türkiye Büyük Millet Meclisince (TBMM) kanunlaşmak suretiyle onaylanmış ve bunların iptali talebiyle tekrar dava açılmıştır. Bu makalede Anayasa Mahkemesi içtihadında henüz örneği olmayan bu denetimin nasıl yapılabileceği araştırılmaktadır.

Between the Suspension of the Exercise of Fundamental Rights and Freedoms and Restriction of Them: Judicial Review of Approved State of Emergency Decrees Having the Force of Law

Article 148 of the Constitution of the Republic of Turkey states that decrees having the force of law issued during a state of emergency shall not be brought before the Constitutional Court alleging their unconstitutionality as to form or substance. Despitethis prohibition of judicial review of the decrees having the force of law, the Constitutional Court madejudicial review of them since 1991. The Court has changed its jurisprudence and rejected claim of unconstitutionality of the decrees having the force of law issued after July 15th 2016 state of emergency due to the lack of venue. The Grand National Assembly of Turkey approved all of the decrees andappealed to the Constitutional Court for the annulment of them again. In this study, the method of judicial review of such decrees having the force of law is investigated

___

  • Referans 1 Akça, İ; Algül, S.; Dinçer, H.; Keleşoğlu, E. Ve Özden, B.A. (2018).Olağanlaşan OHAL: KHK’ların Yasal Mevzuat Üzerindeki Etkileri,İstanbul: Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği Yay. https://tr.boell.org/sites/default/files/ohal_rapor_web.pdf (erişim: 11.1.18)