Marx'ta Üretken Emek Kategorisi ve 1988-2006 Dönemi Türkiye Ekonomisi İçin Ampirik Bulgular

Sermaye ve değer kategorilerinin kuramsal temelini oluşturması ve olgusal düzeyin Marxist perspektifle tahlili için üzerinde analitik olarak netleşilmesi gereken ancak yazındaki farklı sorunsallara göre hakkında birbirinden bütünüyle farklı tanımlar üretilmiş bir kategoridir üretken emek kategorisi. Bu çalışmada, yazındaki bu tanımsal çeşitliliğe ve tartışmalara girilmeksizin, Karl Marx’ın kendi metinlerine başvurularak üretken emek kategorisi tanımı üzerinde netleşme sağlanmaya çalışılacak ve ardından, ulaşılan bu kuramsal çerçeveden hareketle kategorinin ampirik ölçümü yapılıp Türkiye ekonomisi için 1988-2006 dönemine dair gözlemler üretilecektir. Türkiye’nin bu dönemde yaşadığı yapısal dönüşüme dair bulgularla birlikte artı değer üretim sürecinin, dolayısıyla sermaye birikiminin içine girdiği kriz potansiyeli ortaya konulacaktır.

Productive Labour Category in Marx and Some Empirical Findings for Turkish Economy in the 1988-2006 Period

This article has two aims. The first one is to try to understand the Marxist analytical categories of productive and unproductive labour which, as proposed in the paper, constitute the theoretical base for the whole value theory and which need clarification. Although it has such an importance for the Marxist economics, the literature is full of contradictory definitions. Therefore in order to fulfill the first aim, the article necessarily refers to the original texts of Marx’s main works without dealing with the second hand sources in the literature and defines the productive labour category according to Marx’s theory. The second aim is to apply these analytical categories to the analysis of Turkish economy. This study involves calculations of the productive to unproductive labour ratios, depiction of structural changes and periodization of the 1988-2006 years according to value patterns. The article concludes with some observations about the crisis potential in value creation and capital accumulation process.

PDF

___

FOLEY, Duncan (2000), “Recent Developments in the Labor Theory of Value,” Review of Radical Political Economics, 32/1: 1-39.
FREEMAN, Alan/CARCHEDI, Guglielmo (eds.) (1996), Marx and Non-Equilibrium Economics(Brookfield, Vt.: Edvard Elgar).
KARAHANOĞULLARI, Yiğit (2006), “Marxist İktisatta Üretken Emek / Üretken Olmayan Emek Tartışmasına Dair Bir Değerlendirme,” Mülkiye, XXX/250: 81-97.
KLIMAN, Andrew (2006), Reclaiming Marx’s Capital: A Refutation of the Myth of Inconsistency (Rowman & Littlefield Pub Inc).
MARX, Karl (1993) [1857-8], Grundrisse (Penguin Books).
MARX, Karl (1998) [1862-3], Artı-Değer Teorileri Birinci Kitap (Ankara: Sol Yayınları) (Çev.: Yurdakul Fincancı).
MARX, Karl [1864], The Process of Production of Capital, Draft Chapter 6 of Capital Results of the Direct Production Process, http://www.marxists.org/archive/ marx/works/1864/economic
MARX, Karl (1993) [1867], Kapital I (Ankara: Sol Yayınları) (Çev.: Alaattin Bilgi).
MARX, Karl (1997) [1885], Kapital II (Ankara: Sol Yayınları) (Çev.: Alaattin Bilgi).
MARX, Karl (1997) [1894], Kapital III (Ankara: Sol Yayınları) (Çev.: Alaattin Bilgi).
OLLMAN, Bertell (1993), Dialectical Investigations (New York, London: Routledge).
SMITH, Adam (1985) [1776], Ulusların Zenginliği (Alan Yayıncılık) (Çev.: Ayşe Yunus / Mehmet Bakırcı).
SMITH, Adam (2006) [1776], Milletlerin Zenginliği (Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi, Türkiye İş Bankası Yayınları) (Çev.: Haldun Derin).
SAVRAN, Sungur/TONAK, Ahmet (2007), “Üretken Emek ve Üretken Olmayan Emek: Açıklığa Kavuşturma ve Sınıflandırma Denemesi,” Praksis 16, (Çev.: Özgür Narin); çalışmanın orijinali (1999), “Productive and Unproductive Labour: An Attempt at Clarification and Classification,” Capital and Class, 68: 113-152.
SHAIKH, Anwar/TONAK, Ahmet E. (1994), Measuring the Wealth of Nations: The Political Economy of National Accounts (Cambridge: C.U.P.).
TONAK, A. E. (2003), “İktisadi Büyüme, Ulusların Zenginliğinin Artması mı Demektir?,” KÖSE, Ahmet H./ŞENSES, Fikret/YELDAN Erinç (der.), İktisat Üzerine Yazılar I, Küresel Düzen: Birikim, Devlet ve Sınıflar: Korkut Boratav’a Armağan (İstanbul: İletişimYayınları).
TONAK, A. E. (1980), “Artık Değer Oranının Ölçümü ABD ve Türkiye,” Toplum ve Bilim, 11: 13-48.