Suç ve cezaların memuriyete etkisi
Türk kamu personel rejiminde memur olabilmek için Devlet Memurları Kanunu’nda belirtilmiş olan genel ve özel şartları taşımak gerekmektedir. Memuriyete alınmada; Kurumların kendi kanun ya da özel mevzuatında belirtilmiş olan özel şartlar yanında vatandaşlık, eğitim, yaş, askerlik, sağlık koşulları gibi kamu haklarından yasaklı olmamak, belli sürenin üstünde hapis cezası almamış olmak ve yine bazı suçlardan dolayı ise hükümlü olmamak şeklindeki genel şartları taşımak gerekmektedir. Bu şartları taşımayanların memur olması mümkün olmadığı gibi memuriyet sırasında bu koşullardan herhangi birinin kaybedilmesi durumunda da memuriyete son verilmektedir. Türk hukuk sisteminde ceza mahkûmiyeti sonucu memur olma ehliyeti kaybedilebilmektedir. Özellikle Devlet Memurları Kanununun 48/A-5. alt bendinde sayılan suçlardan dolayı verilen her türlü mahkumiyet memur olma ehliyetini ortadan kaldırmaktadır. Bu ehliyetsizlik durumlarını af ve tecil gibi müesseseler bile ortadan kaldırmamaktadır. Bu durum hükümlünün infaz sonrası topluma dönüşünü zorlaştırmakta ve sınırlandırmaktadır. Ceza mevzuatımızda son yıllarda meydana gelen değişiklikler ve bununla bağlantılı olarak yapılan uyumlaştırmalara rağmen idari yasaklılık hallerinde muğlâklık ve çelişkiler giderilememiş hatta daha karmaşık bir hal almıştır. Bu sorunların çözümü bir kısım yasal değişiklikleri gerektirmesine karşın bazı aksaklıkların uygulamacılar tarafından aşılması imkân dâhilindedir.
Anahtar Kelimeler:
suç
The influences of crimes and punishments to employee status
In order to be a civil servant within the Turkish public personnel regime, it is necessary to hold the general and special provisions set out in the Code of Civil Servants. To be taken into employee status; as well as specific provisions provided for institutions’ own law or private legislation, there exists general provisions like citizenship, education, age, military service, health conditions, not to be banned from public rights, not to be sentenced imprisonment more than any limited period and not to be convicted for some certain crimes. Without carrying these qualifications being a civil servant is not possible besides losing any of these qualifications during the time terminates the status. In Turkish law system the capability of being a civil servant may be lost because of imprisonment. Especially every kind of convection for the crimes listed by the article 48/A-5 of Code of Civil Servants terminates the employee status. Even the institutions such as amnesty and postponement can’t omit this incapability situation. This case limits and makes it harder for the convicted to return back to society even after the execution of crime. Despites the harmonizations connected with the recent alterations of Criminal Code it couldn’t relieve ambiguity and disagreements. Even it got more complicated. Although the solution of these problems needed some legal amendments, it is in bounds of possibility to overcome of such problems by the practitioners.
Keywords:
crime,
___
- AKYILMAZ, Bahtiyar : İdare Hukuku, Konya, Ocak 2004.
- ALPAR, Erol: 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 48/A–5 Maddesinde Yer Alan Yüz Kızartıcı Suçların Kapsamı ve Sınırı, I. Ulusal İdare Kongresi-İkinci Kitap- Kamu Yönetimi, 1-4 Mayıs 1990, Ankara.
- ARSLAN, Çetin: “Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:56, S.4.
- ATAY, Ethem:İdare Hukuku, Ankara 2006.
- AYANOĞLU, Taner: “Kamu Personelinin Hukuku Rejimi”, İlhan ÖZAY, Günışığında Yönetim, İstanbul 2004.
- DÖNMEZ, Mustafa: Ceza Mahkûmiyeti sonunda Memurluğun Sona Ermesi ve Tecil Üzerine, Türk İdare Dergisi, Mart-2001, S.430.
- DÖNMEZER, Sulhi -ERMAN, Sahir: Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C.III, 10.Bası, İstanbul, 1985.
- EREM, Faruk : Memnu Hakların İadesi, Ankara, 1948.
- EREM,Faruk/DANIŞMAN,Ahmet/ARTUK,M.Emin: Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14.Baskı, Ankara, 1997. GİRİTLİ,İsmet/BİLGEN,Pertev/AKGÜNER,Tayfun: İdare Hukuku, İstanbul, 2008. GÖZLER, Kemal : İdare Hukuku, C.II, Bursa 2003.
- GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku Dersleri, 7. Baskı, Bursa, Eylül 2008.
- GÖZÜBÜYÜK, A.Ş./TAN, Turgut: İdare Hukuku Genel Esaslar, C.1, 2. Bası, Ankara, 2001.
- GÜNAL, Yılmaz: Adli Yolla Memnu Hakların İadesi, Ankara, 1961. GÜNAY, Erhan: Dava ve Ceza Zamanaşımı - Memnu Hakların İadesi - Adli Sicil Kayıtlarının Silinmesi, Ankara, 1998. GÜNAY, Erhan: Uygulama ve Öğretide Bozmanın Sirayeti Aleyhe Bozma Yasağı, Ankara, 2000.
- GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, Ankara, 2002.
- GÜRAN, Sait: “Kamu Personeli Kanunu Taslağı Üzerine Düşünceler”, 136. Yıl Danıştay Sempozyumu, 11-12 Mayıs 2006.
- HAKERİ, Hakan: Ceza Hukuku Temel Bilgiler, Ankara 2008. KARAN, Kaman Nur: Devlet Memurluğunun Sona Ermesi, Ankara, 2003.
- KEYMAN, Selahattin: Türk Hukukunda Af, Ankara, 1965.
- KEYMAN, Selahattin: Hukuka Giriş ve Metodoloji, Ankara, 1981. KÖSE, Ömer: Devlet Memurluğuna Atanma ve Statünün Kaybedilmesi Hallerinde Danıştay’ın Tutumu, I. Ulusal İdare Kongresi-İkinci Kitap- Kamu Yönetimi, 1-4 Mayıs 1990, Ankara.
- ONAR, Sıdık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, C.II, 3. Bası, İstanbul 1966.
- ÖNDER, Ayhan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, C.I-II, İstanbul 1992.
- ÖZAY, İlhan: Günışığında Yönetim, İstanbul 2004.
- ÖZEFE, Mehmet: Memnu Hakların İadesi Adli sicilden Silinme ve Memur Olmaya Etkileri, Bursa, 1996. PARLAR, Ali/ HATİPOĞLU, Muzaffer: Türk Ceza Kanunu Yorumu, C:1, Ankara 2008, s.895.
- PINAR, İbrahim: Açıklamalı - İçtihatlı Memur Suçlarında Soruşturma Usulü, Ankara, 1997.
- PINAR, İbrahim: Devlet Memurları Kanunu Şerhi ve İlgili Mevzuat, Ankara 2001.
- SANCAKDAR, Oğuz: Disiplin Yaptırımı Olarak Devlet Memuriyetinden Çıkarma ve Yargısal Denetim, Ankara 2001, s.
- SELÇUK, Sami: Dolandırıcılık (Evrimi-Suç Genel Kuramı İçindeki Yeri), Ankara, 1982.
- SEZER, Yasin: Türk Yüksek Mahkemeleri ve Avrupa Topluluğu Adalet Divanı Kararları Işığında, Kamu Hizmetine Girme Hakkı, Ankara 2006.
- SOYASLAN, Doğan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 1998.
- TANRIÖVER, Galip: Ceza Hukukunda Tecil Müessesesinin Devlet Memurluğuna Etkisi, Danıştay Dergisi, S.24–25.
- TOROSLU, Nevzat: Ertelenmiş Mahkûmiyetin Memuriyete Etkisi, Prof. J. Akipek’e Armağan, Selçuk Ü. Hukuk Fakültesi.
- TOROSLU, Nevzat: Ceza Hukuku, Ankara 2005.
- ISSN: 1301-1308
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1943
- Yayıncı: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi