KAMUYA MAL OLMUŞ KİŞİ KAVRAMI

Kamuya mal olmuş kişilerin kişilik haklarına yapılan müdahaleler özel kişilerden farklı biçimde ele alınır. Basın yoluyla kişilik hakkına müdahale edilen kişinin kamuya mal olmuş bir kişi olması, kamunun bilgi almakta üstün bir yararı söz konusu olduğunda, müdahaleyi hukuka uygun hale getirebilir. Kamuya mal olmuş kişiler, toplumsal hayatın çeşitli alanlarında öne çıkarak toplumun ilgisini üzerlerinde toplayan ve haklarında bilgi edinmek bakımından toplumun meşru bir menfaatinin bulunduğu kişilerdir. Kamuya mal olmuş kişi kavramı dar anlamıyla bulundukları mevki, yerine getirdikleri görevler veya faaliyetleri ile toplumun ilgisini sürekli olarak üzerlerinde toplayan kişileri ifade eder. Geniş anlamda kamuya mal olmuş kişi kavramı ise, münferit, sıra dışı bir olayla bağlantısı dolayısıyla toplumun ilgisini geçici olarak üzerlerinde toplayan kişileri de kapsamına alır. Kişinin kamuya mal olması, onun bu yöndeki iradesi ile gerçekleşebileceği gibi, tamamen iradesi dışında da gerçekleşebilir. Kamuya mal olma, yer ve zaman bakımından göreceli bir kavram olup, kişinin kişilik haklarına müdahale edildiği yer ve zamanda bu niteliği taşıyıp taşımadığı belirleyicidir. Anahtar sözcükler: Kamuya mal olmuş kişi, özel kişi, kamunun bilgi alma hakkı, kişilik haklarının korunması, üstün kamu yararı

The Concept Of Public Figure

The infringements of the personality of public figures are handled differently from those involving private persons. The superior interest of public on being informed can justify the infringements of the personality of public figures by the press. Public figures are the people who attract public’s attention by standing out in social life and about whom the public has a reasonable interest to get information. The concept of public figure, in the strict sense, designates those who are constantly in the public eye because of their status, functions or activities. However, this concept, in a broad sense,includes also those who attract the attention of the society with their connection with a single, extraordinary event. A person can become a public figure on a voluntary or involuntary basis. The concept of public figure is relative in terms of place and time. The determinant factor for identifying that a person is accepted as public figure is his/her qualifying the necessary conditions at the time and place of the infringement of personality. Keywords: Public figure, private person, public’s right to information, protection of personality rights, superior public interest.

___

  • ACABEY, Mehmet Beşir: “Basın Özgürlüğü ve Bu Özgürlüğün Bir Sınırı Olarak Kişilik Hakkı”, Journal of Yaşar University, 2013, Cilt: 8, Özel Sayı, s. 1-54.
  • AEBİ-MÜLLER, Regina: Personenbezogene Informationen im System des zivilrechtlichen Persönlichkeitsschutzes, unter besonderer Berücksichtigung der Rechtslage in der Schweiz und in Deutschland, Bern 2005.
  • AUBERSON, Géraldine: Personnalités publiques et vie privée, Etude de droit privé suisse à la lumière du droit américain, Schulthess Verlag, Zürich 2013.
  • AKİPEK, Jale/AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Derya: Türk Medenî Hukuku, Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku, 13. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2016.
  • BADDELEY, Margareta: “Le sportif, sujet ou objet? – La protection de la personnalité du sportif”, ZSR 1996 II s. 135 vd.
  • BARTNİK, Marcel: Der Bildnisschutz im deutschen und französischen Zivilrecht, Mohr Siebeck Verlag, Tübingen 2004.
  • BİANCHİ DELLA PORTA, Manuel: “Information sur les personnalités, personnalisation de l’information: où sont les limites?” sic! 2007, s. 507-520.
  • BONDALLAZ, Stéphane: La protection des personnes et de leurs données dans les télécommunications, Schulthess Verlag, Zürich 2007.
  • DESCHENAUX, Henri/STEİNAUER, Paul-Henri: Personnes physiques et tutelle, 4. éd., Stämpfli Verlag, Berne 2001.
  • DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan: Türk Özel Hukuku Cilt II, Kişiler Hukuku, 17. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2016.
  • EGLOFF, Willi: “Dokumentarspiel, öffentliches Informationsinteresse und Persönlichkeitsschutz”, ZBl 1982, s. 53-69.
  • GÖTTİNG, Horst-Peter/SCHERTZ, Christian/SEİTZ, Walter (Hrsg.): Hanbuch des Persönlichkeitsrechts, Beck Verlag, München 2008.
  • HAUSHEER, Heinz/AEBİ-MÜLLER, Regina: Das Personenrecht des Schweizerischen Zivilgesetzbuches, Stämpfli Verlag, Bern 2005.
  • KARA-KILIÇARSLAN, Seda: Kişilik Hakkına Saldırıda Üstün Nitelikte Özel ve Kamusal Yarar, XII Levha Yayıncılık, İstanbul 2015.
  • KARABAĞ BULUT, Nil: “Basın Özgürlüğü ile Özel Yaşama Saygı Gösterilmesi Hakkı Arasında Kurulacak Dengenin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin von Hannover v. Almanya Vakasına İlişkin 24 Haziran 2004 Tarihli Kararı Işığında Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. II, İstanbul 2010, s. 1055-1112.
  • KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Şeref Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sorumluluk, 5. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2016.
  • LÉVY, Vanessa: Le droit à l’image, Schulthess Verlag, Zurich 2002.
  • MORAND, Anne-Sophie: “Die Person der Zeitgeschichte”, Medialex 2015, s. 49-56.
  • NEUMANN-DUESBERG, Horst: “Bildberichterstattung über absolute und relative Personen der Zeitgeschichte”, JZ 1960, s. 114-118.
  • OĞUZMAN, M. Kemal/SELİÇİ, Özer/OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), 14. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2014.
  • ÖZEL, Sibel: Uluslar arası Alanda Medya ve İnternette Kişilik Hakkının Korunması, 2. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara 2004.
  • PARLAK-BÖRÜ, Şafak: Fotoğraf Üzerindeki Haklar, Turhan Kitabevi, Ankara 2013.
  • PONCET, Charles: “La presse sur le lit de Procuste des personnages publics”, Medialex 2005, s. 82-91.
  • REİSOĞLU, Safa: “Basın Özgürlüğü ve Kişilik Haklarının Korunması”, Prof. Dr. Turgut Akıntürk’e Armağan, Beta Yayınevi, İstanbul 2008, s. 295-318.
  • RİEBEN, Laurent: “La protection de la personnalité contre les atteintes par voie de presse au regard des dispositions du Code civil et de la loi contre la concurrence déloyale, jurisprudences choisies”, SJ 2007 II, s. 199-232.
  • RİEMER, Hans Michael: Personenrecht des ZGB – Studienbuch und Bundesgerichtspraxis, 2. Aufl., Stämpfli Verlag, Bern 2002.
  • SCHWEİZER, Rainer J.: “Privatsphärenschutz von Personen des öffentlichen Lebens”, AJP 1994 s. 1114-1120.
  • SEROZAN, Rona: Medenî Hukuk, Genel Bölüm/Kişiler Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2017.
  • ŞEN, Ersan: Devlet ve Kitle İletişim Araçları Karşısında Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul 1996.
  • TANDOĞAN, Haluk: “Şahsiyetin Akit Dışı İhlallere Karşı Korunmasının İşleyiş Tarzı ve Basın Yoluyla Olan İhlallere Karşı Özel Hayatın Korunması”, AÜHFD., Y.1963, C.XX, S.1-4, s. 1-36.
  • TEİTLER, Mirjam: Der rechtskräftig verurteilte Straftäter und seine Persönlichkeitsrechte im Spannungsfeld zwischen öffentlichem Informationsinteresse, Persönlichkeitsschutz und Kommerz, Schulthess Verlag, Zürich 2008.
  • WERLY, Stéphane: “Le droit à l’image des personnages publics”, Communication, Vol. 27/1 2009, s.198-219.
  • WERRO, Franz: “Chronique de la jurisprudence 2000 et 2001 – Le droit de la personnalité”, Medialex 2002, s. 51-54.
  • WERRO, Franz/SCHMİDLİN, Irène: “La protection de la personnalité et les médias: une illustration de la rencontre du droit civil et du droit constitutionnel”, Droit civil et Convention européenne des droits de l'homme, Zurich 2006, s. 161 vd.