Kadının Beyanı Esastır İlkesi ve Bağlamsallık

Kadının beyanı esastır ilkesi cinsel suçların soruşturulması ve kovuşturulması aşamalarından itibaren yargılama süreçlerinde kadınların söylediklerinin ciddiye alınıp onlara özen gösterilmesini şart koşmaktadır. Hatta kimi durumlarda bu ilkeden hareketle cinsel suçlarla ilgili hüküm verilirken kadının beyanının tek başına kanıt olarak kabul edilmesi de talep edilmektedir. Yargıtay da dâhil olmak üzere mahkemeler olayın bağlamına bakarak şüpheden sanık yararlanır ilkesine rağmen bazı ölçütlerden hareketle kadının beyanının tek başına kanıt olarak kabul edebilmektedir. Ancak Yargıtay tarafından getirilen bu ölçütler toplumca makbul kabul edilen kadınların beyanlarının ciddiye alınmasına dayalı olduğu için cinsel suçlar bakından kadınlar arasında iffetli iffetsiz ayrımı başta olmak üzere bazı ayrımların yapılmasına zemin hazırlamaktadır. Oysa hukuki akıl yürütmede bağlama duyarlı yaklaşım ister toplumca makbul kabul edilen ister edilmeyen kadınlarla ilgili olsun, her tek durumun cinsiyetçi önyargıların ve kişisel tutumları bir yana bırakmayı gerektirdiği kadar her tek durumun kadının beyanı esastır, şüpheden sanık yararlanır gibi ilkeleri de gözeterek değerlendirmeyi gerektirir. Zaten ilkeler değerlendirme yaparken bağlamın dikkate almasının engellenmesi için oluşturulmuş değildir. Aksine İlkeler ilgilenilen durumun özellikleri değerlendirirken nelerin dikkate değer kabul edileceği, nelere odaklanılacağı hususunda yol göstermektedirler. Dolayısıyla cinsel suçlar bakımından kadının beyanı esastır ilkesi bağlamın değerlendirilmesinde kadınlara yargılama süreçleri boyunca özen gösterilmesini gerektirse de kadının beyanının tek başına kanıt olarak kabul edilip faile ceza verilmesini zorunlu kılmamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

kadının beyanı esastır, bağlam, ilke, cinsel suçlar

Principle of Women’s Statement is Essential and the Contextuality

With the principle that woman’s statement is essential, it is requestedthat what women say should be taken seriously and cared during the judicial processes, starting from the stages of investigation and prosecution of sexualcrimes. Even in some cases, based on this principle, it is sometimesrequested that the woman's statement be accepted as evidence alone, whilemaking judgments about sexual crimes. Courts, including the Court ofCassation, consider woman's statement as a stand-alone evidence, based onsome criteria, despite the principle that the accused benefits from doubtbased on the context of the event. However, these criteria brought by theCourt of Cassation are based on taking the statements of women who areaccepted socially. For this reason, it paves the way for some distinctions tobe made, especially the honourable-dishonourable distinction among womenin terms of sexual crimes. However, the context-sensitive approach alsorequires consideration of other principles. In this study, although theprinciple that the woman's statement is essential in terms of sexual crimesrequires attention to women and the context, it is discussed whether woman'sstatement can be considered as evidence alone to punish the perpetrator.

Keywords:

woman, context, principle, sexual crimes.,

PDF

___

Alexy Robert, “On the Structure of Legal Principles”, Ratio Juris, Vol. 13, No.3, 2000, ss. 294-304.
Bacaksız Pınar/ Bayezit Tuğba, “Yargıtay’ın Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda İspat Yaklaşımı”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi: Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan, C.21, Özel S., 2019, ss. 379-414.
Demir Gürsel Esra, “N.Ç Davası: Tecavüze Razı Olmak ve Kadınların Ahlakı”, Sınır Bilgisi: Siyasal İktidar, Toplumsal Mekan ve Kadına Yönelik Şiddet, (Derleyen: Elif Çelebi/ Didem Havlioğlu/ Ebru Kayaalp), Ayizi Kitap, Ankara 2014, ss. 137-161.
Dworkin Ronald, Hakları Ciddiye Almak, Dost Kitabevi Yayınları (Çev. Ahmet Ulvi Türkbağ), 2007.
Engster Daniel, The Heart of Justice: Care Ethics and Political Theory, Oxford Scholarship Online, 2007.
Fricker Miranda, Epistemic Injustice: Power the Ethics of Knowing, Oxford University Press, 2007.
Göndermez Göksun Gökçe, “Hangi Kadının Beyanı Esastır?”, https://birikimdergisi.com/guncel/10092/hangi-kadinin-beyani, E.T: 23 Mart, 2021.
Hafızoğulları Zeki, “Beşeri Cinsellik ve Yeni Türk Ceza Kanunu” http://www.baskent.edu.tr/~zekih/uygulamaci/cinselsuclar.doc (E.T. 27.10.2021).
https://www.gazetevatan.com/yasam/komisere-karakolda-tecavuz-den-kadin-hakimlerin-riza-siyla-beraat-868035 (E.T :21 Mart 2021).
https://www.gazetevatan.com/yasam/komisere-karakolda-tecavuz-den-kadin-hakimlerin-riza-siyla-beraat-868035 (E.T :21 Mart 2021).
Jackson Debra L., “Me Too: Epistemic Injustice and the Struggle for Recognition”, Feminist Philosophy Quarterly, Volume 4, Issue 4, Article 7, ss. 1-19.
Kırbaş Canikoğlu Seher, “Kadının Beyanı Esastır: Çok Bilinmeyenli Denklem”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 2015/4, 2015, ss. 229-253.
Kuçuradi İoanna, Uludağ Konuşmaları: Özgürlük, Ahlak ve Kültür Kavramları, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2014.
Özdemir Nadire, Kültürel Savunma: Dönüştürücü Adalet Yaklaşımıyla Bir Değerlendirme, Turhan Kitabevi, Ankara 2021.
Şahin Fatma Süzgün /Ağaoğlu Canay Dilara, “Suç İşlemiş Kadının Failliği Üzerine Çocuk Öldürme Suçu Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme”, Hukuk ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, Seçkin Yayıncılık, 2021, s. 277-301.
Taner Fahri Gökçen, “Kadının Cinsel Eşitlik Mücadelesi ve Cinsel Suçlarda Dönüşüm”, Hukuk ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, (Ed, Gülriz Uygur/Nadire Özdemir) Seçkin Yayınevi, 2. baskı, Ankara 2019, s. 243-275.
Uygur Gülriz / Özdemir Nadire, Kadınların Adalete Erişimi Haritalama ve İzleme Çalışması, Ceid Yayınları, 2021.
Uygur Gülriz, “Yargılamada Karşılığı Bulmayan Anlatılar-Karşılığı Bulunamayan Anlatılar”, Hukukta Anlatı Hukukun Anlatısı, (Ed, Gülriz Uygur/ Nadire Özdemir), Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021, ss. 41-69.
Uygur Gülriz, Hukuk Etik ve İlkeler, Ronald Dworkin ve Robert Alexy’nin Görüşleri Çerçevesinde Bir İnceleme, Siyasal Kitabevi, Ankara 2006.
Uygur Gülriz, Hukukta Adaletsizliği Görmek, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2013.
Yalçın Türkân, Türk Ceza Hukukunda Kadın, Savaş Yayınevi, Ankara 2019.
Yargıtay 5. Ceza Dairesi E: 2003/4048 K:2004/2528.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, E 2008/5-187, 2009/128 T: 26.05. 2009.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, E: 2019/481 K:.2019/652, Tarih 7. 11.2019.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, E: 2019/481, K: 2019/652, Tarih 7.11.2019.