İRONİ VE FARKINDALIKLA DİNO BUZZATİ

Dino Buzzati (16 Ekim 1906, Belluno, İtalya - 28 Ocak 1972, Roma), oyun yazarı, kısa öykü yazarı ve romancı, kurgusu ve oyunlarıyla uluslararası üne sahip bir İtalyan gazeteci olarak, kariyerine 1928'de Milano'da günlük Corriere della Sera'da başlamış olmasıyla, “geleneksel gerçekçilik” tarzında yazılmış iki romanı ile (Barnabò delle montagne (1933; “Dağların Barnabosu”) ve Il segreto del bosco vecchio (1935); “Antik Ormanın Sırrı”), gerçek üstücülüğü ve sembolizmi işleyen ilk ve alanındaki tek yazardır. Her ne kadar Buzzati'nin en iyi romanı Il deserto dei Tartari (1940; Tatar Çölü) ise de sınırdaki bir askeri karakoldaki garnizon birliklerinin, asla gelmeyen ve ileri gidemeyen veya geri çekilemeyen bir düşman beklentisiyle hazırlandığı güçlü ve ironik bir hikâyeyi işlemesi, kendi tarzına ayrı bir dokunuşu ifade etmekte, tüm diğer dünya yazarlarından onu farklı kılmaktadır. Yine, yazarı olması ile değişik kategorilerden kabul edilecek olan masal alanında da koleksiyonları mevcut olan Buzzati, daha önce yayınlanmış I sette messageri (1942; Yedi Haberci) ve Paura alla scala (1949; Merdivendeki Terör) adlı romanları içeren Sessanta racconti (1958; Altmış Öykü) ayrı bir değerlendirme ve literatür açısından incelenmeye muhtaçtır. Diğer birçok çalışmasının isimleri ve detaylarından ziyade bu makale, Buzzati 'nin bahsettiğimiz ilk ve tek olmasının sebep ve özelliklerini irdelemeye yöneliktir. Yine Buzzati'nin Kafka'dan etkilenmesine rağmen, ayrı bir yeteneğe ve kendine özgü bir ironi ve mizaha sahip olması, bu irdeleme açısından anahtar niteliğinde olabilir. Buzzati'nin çalışmasını kesin bir tarihsel çerçeveye yerleştirerek ve onun "oryantalizmi" sorununu tartışmak ayrı bir çalışma konusu olsa da Buzzati'nin Afrika'daki çalışmasının İtalyan sömürgeciliğinin bir belgesi olarak okunabileceğini ve klişeler açısından doğrulandığını göstermek, işte o zekâ ve ironi için örnek teşkil edebilmektedir.

___

  • Akova, Murat. "Biyoterörizm: Dünü ve bugünü" Ankem Dergisi (2002): 250-253.
  • Buzzati, Dino. Tatar Çölü. Çev. Nihal Önol. İstanbul: Can Yayınları, 1996.
  • Buzzati, Dino. Sessanta Racconti. Mondadori, 1994.
  • Bozkurt, Nejat. Sanat ve Estetik Kuramları. İstanbul: Sarmal Yayınevi, 1992.
  • Bauhet, Delphine. Dino Buzzati d'hier et d'aujourd'hui: à la mémoire de Nella Giannetto. Actes du colloque international, Besançon, Presses universitaires de Franche-Comté, 2009.
  • Panafieu, Yves, Janus. "Propositions Pour Un Décryptage Sociologique Et İdéologique De L’oevrue De Dino Buzzati" Laffont. Paris,1989.
  • Sbacchi, Alberto. "I Rapporti italo-etiopici tra il 1935 E il 1941, Le Guerre Coloniali Del Fascismo" Ed. Angelo Del Boca, Bari, Laterza, 1991: 469-500.
  • Todorov, Tzvetan. The Fantastic: A Structural Approach to A Literary Genre. Ithaca, Ny: Cornell Univ. Press, 1975.
  • Vattimo, Gianni. The End of Modernity. Çev. By J. S. Snyder. Cambridge: Polity Press, 1988.
  • Venuti, Lawrence. Restless Nights: Selected Stories of Dino Buzzati. North Point Press, 1984.