Elif ÖZTEKİN, Sinem ÇOLAK

4030

Sürdürülebilir ve Düşük Karbon Emisyonlu Kentsel Alanlar için Eko Şehir Kavramı; Zonguldak İli için Öneriler

Geçmişten günümüze insanlar için bir yaşam alanı olan kent, taşıdığı özellikler nedeni ile önemli bir insan ekosistemidir. Son yıllarda yaşanan ekonomik ve teknolojik gelişmeler kentlere olan göçü daha da hızlandırmış ve bu durum kentsel ekosistemlerin bozulmasına yol açmıştır. Bu bozulmalar; doğal kaynakların azalması ve tükenmesi, çevre kirliliği, karbon ayak izinde artış ve iklim değişikliği gibi ciddi problemleri beraberinde getirmektedir. Bu problemlerin çözümü ve yaşanabilir, sürdürülebilir kentler için “eko şehir” modeli ön plana çıkmaktadır. Modern kentlerin karşısında insan, doğa ve kent arasında ilişki kurmayı hedefleyen ve gelecek nesillere sağlıklı, temiz ve sürdürülebilir bir kent bırakmayı öngören bu model günümüzde önemini arttırmaktadır. Bu çalışmada, eko şehir modelinin dünyada uygulanan örneklerinden yola çıkarak, Türkiye’de Zonguldak ili özelinde uygulanabilirliğini araştırılmıştır. En önemli geçim kaynağı madencilik olan, bu yüzden de maden sektöründen kaynaklanan çevre tahribatını yoğun bir şekilde yaşayan Zonguldak ilinin eko şehir modeli ile yaşanabilir ve sürdürülebilir bir kent olma potansiyeli üzerinde durulmuştur. Bu noktada; dünyadaki bazı eko şehir modelleri ve projeleri incelenerek, Zonguldak ili için eko şehir olma yolunda birtakım hedefler belirlenmiştir. Bu hedeflere ulaşıldığı takdirde Zonguldak’ta eko şehir modelinin başarı ile uygulanabileceği ve bu modelin benzer özelliklerdeki iller için de örnek bir model olabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Eko şehir, sürdürülebilir kentleşme, kentleşme, çevre, Zonguldak., sustainable urbanization, urbanization, environment, Zongulda

Eco City Concept for Sustainable and Low Carbon Emission Urban Areas; Suggestions for Zonguldak Province

The city, which has been a living space for people from the past to the present, is an important human ecosystem due to its characteristics. Economic and technological developments in recent years have accelerated the migration to cities and this has led to the deterioration of urban ecosystems. These distortions; It brings with it serious problems such as decrease and depletion of natural resources, environmental pollution, increase in carbon footprint and climate change. For the solution of these problems and for livable and sustainable cities, the "eco city" model comes into prominence. The importance of this model, which aims to establish a relationship between people, nature and the city in the face of modern cities, and which envisages to leave a healthy, clean and sustainable city to future generations, is increasing today. In this study, the applicability of the eco-city model in the province of Zonguldak in Turkey was investigated based on the examples applied in the world. The potential of being a livable and sustainable city with the eco-city model of Zonguldak province, which is the most important livelihood area of mining and therefore the environmental destruction caused by the mining sector, has been emphasized. At this point; by examining some eco-city models and projects in the world, some targets have been determined for Zonguldak to become an eco-city. If these goals are achieved, it is thought that the eco-city model can be successfully implemented in Zonguldak and this model can be an exemplary model for provinces with similar characteristics.
Keywords:

eco city, sustainable urbanization, urbanization, environment, Zonguldak,

PDF

___

  • Akıncı, İ. ve Pouya, S. 2019. The Eco-City Proposal as a Sustainable City Model. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, 2(2): 96-107.
  • Aliyeva, N. 2019. Eco-City Planning and Design Criteria – Assessment Of Kocakır, Eskişehir Project. İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı. (Yüksek Lisans Tezi).
  • Anonim 2020. www.ecocitybuilders.org (Erişim tarihi: 15.07.2022).
  • Anonim 2021. https://www.tuik.gov.tr/Home/Index (Erişim tarihi: 06.01.2021).
  • Anonim 2022. https://www.google.com.tr/maps/place/Zonguldak (Erişim tarihi: 20.07.2022).
  • Ayık, C. 2011. Sürdürülebilir Kentsel Tasarım Kriterleri Çerçevesinde Geleneksel ve Çağdaş Şehirlerde (eko-şehirler) Kamusal Mekânların Karşılaştırılması. İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Ensitüsü. (Yüksek Lisans Tezi).
  • Ba Alawi, M. 2016. Kent Sorunları Çözülebilen 'Eko-Kentler' kriterleri Ve Değerlendirme Yöntemleri. Bina Bilgisi Proje Araştırması. Uludağ Üniversitesi, Bina Bilgisi Anabilim Dalı. (Yüksek Lisans Araştırması).
  • Başar, Ö. 2019. Yaşanabilir Kente Katkısı Bağlamında Eko Kentler: Bursa/Nilüfer Belediyesi Eko-Kent Projesi Örneği. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı. (Yüksek Lisans Tezi).
  • Crane, M., Lloyd, S., Haines, A., Ding, D., Hutchinson, E., Belesova, K., Davies, M., Osrin, D., Zimmermann, N., Capon, A., Wilkinson, P. ve Turcu, C. 2021. Transforming Cities for Sustainability: A Health Perspective. Environment International, 147: 106366.
  • Çetinkaya, Z. ve Ciravoğlu, A. 2016. Sürdürülebilir Yerleşim Modellerinin Karşılaştırılması: Eko-Kent ve Yavaş Kent. İdealkent, 7 (18): 246-267.
  • Dorak, S., Aşık, B.B. ve Özsoy, G. 2019. Tarımda Su Kalitesi ve Su Kirliliğinin Önemi: Bursa Nilüfer Çayı Örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 155-166.
  • DESA 2019. Population Division, World Population Prospects 2019: Highlights. United Nations, Department of Economic and Social Affairs. New York, USA.
  • De Jong, M., Joss, S., Schraven, D., Zhan, C. ve Weijnen, M. 2015. Sustainable–Smart–Resilient–Low Carbon–Eco–Knowledge Cities; Making Sense of a Multitude of Concepts Promoting Sustainable Urbanization. Journal of Cleaner Production, 109: 25-38.
  • Işıldar, G.Y. 2012. Avrupa Yeşil Başkenti Hamburg: Eko-Kent Kriterleri Ve Performans Göstergeleri Açısından İncelenmesi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (23): 241-262.
  • Joss, S., Tomozeiu, D. ve Cowley, R. 2011. Eco-cities: A Global Survey 2011. The Sustainable City VI. Urban Regeneration and Sustainability. University of Westminster, London. Kabir, K. 2006. Planning Sustainable and Livable Cities in Nigeria. Research Journal of Social Sciences, 1(1): 40-50.
  • Kaptan, H. 2014. Nilüfer Eko Kent Projesi. Uygulama İmar Plan Raporu, Bursa Nilüfer Belediyesi, Türkiye. Karakurt, T.E. 2013. Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Sürecinde Kompakt Kent Analizinin Modeli. Şehircilik, 20(1): 31-46.
  • Kaya, H.E. ve Susan, A.T. 2020. Sürdürülebilir Bir Kentleşme Yaklaşımı Olarak, Ekolojik Planlama ve Eko-Kentler. İdealkent Kent Araştırmaları Dergisi, 11(30): 909-937.
  • Kumar, S., Dutta, V., Jain, S., Sharma, D. (2012), Planning Ecocities for Maintaining the Quality of Urban Ecosystems. Enwironews, 18(4).
  • Li, Y., Commenges, H., Bordignon F., Bonhomme, C. ve Deroubaix J.F. 2019. The Tianjin Eco-City model in the academic literature on urban sustainability. Journal of Cleaner Production, 213: 59-74.
  • Lin, Z. 2018. Ecological Urbanism in East Asia: A Comparative Assessment of Two Eco-cities in Japan and China. Landscape and Urban Planning, 179: 90-102.
  • OSİB. 2012. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. 2012. Zonguldak Doğa Turizmi Master Planı 2013-2023. Sinop: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü.
  • Öztekin, E. 2021. Zonguldak İlinin Ekoturizm Potansiyeli ve SWOT analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 26(45): 171-182.
  • Register, R. 1987. Ecocity Berkeley: Building cities for a healthy future. North Atlantic Books, Berkeley, California.
  • Roseland, M. 1997. Dimensions of the Eco City. Cities, 14(4): 197-202.
  • Seçkin, G. 2018. Sürdürülebilir Kentleşme Bağlamında Eko-Kent Önerisi: Kayseri Gesi Örneği. Bartın Üniversitesi. Fen Bilimleri Ens. Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. (Yüksek Lisans Tezi).
  • Shwayri, T.A. 2013. A Model Korean Ubiquitous Eco-City? The Politics of Making Songdo. Journal of Urban Technology, 20 (1): 39-55.
  • Taşkın, D. 2015. Zonguldak İlinde Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı. Doğu Coğrafya Dergisi, 19 (32): 299-320.
  • Tosun, E.K. 2017. Sürdürülebilirlik Bağlamında Ekolojik Kent Söylemi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(4): 169-189.
  • Tsolakis, N. ve Anthopoulos, L. 2015. Eco-cities: An integrated system dynamics framework and a concise research taxonomy. Sustainable Cities and Society, 17: 1-14.
  • Wheeler, S. 2003. Planning Sustainable And Livable Cities. The City Reader, 3rd Edition. Routledge Urban Reader Series, New York, 487-496.
  • Yin L., Tao, F., Chen, Y. ve Wang, Y. 2022. Reducing agriculture irrigation water consumption through reshaping cropping systems across China. Agricultural and Forest Meteorology, 312: 108707.
  • Yu, L. 2014. Low carbon eco-city: New approach for Chinese urbanisation. Habitat International, 44: 102-110.
  • ZV ve ZİÖİ 2015. Zonguldak Turizm Master Planı. Zonguldak Valiliği ve Zonguldak İl Özel İdaresi, Ankara.
  • ZV ve ZİÖİ 2018. Zonguldak Turizm Kalkınma Projesi, 2023 Turizm Hedeflerine Doğru Zonguldak’ta Doğa ve Kültür Turizmi. Zonguldak Valiliği ve Zonguldak İl Özel İdaresi. Zonguldak.
  • Jiang, B. 2019. Hope for Chinese Ecocities. The Univesity of British Columbia. Interdisciplinary Studies. (Doktora Tezi).
Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Ankara Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Korunamayan Bir Kültür Varlığı: Mustafa Kemal Paşa’nın Erzurum’daki İlk Karargâhının Mevcut Durumu ve Korunması Üzerine Bir Değerlendirme

Alican BERBER

Güdül İlçesi’ndeki Kırsal Turizmin Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma Stratejisi Bağlamında Değerlendirilmesi

Sibel Can ÇETİNKAYA

İklim Değişikliği Sorununun Hukuki ve Toplumsal Boyutlarına Yönelik Farkındalığa İlişkin Ölçek Geliştirme Çalışması

Gülce Selin GEREK

Dağlık Alanlarda İklim Değişikliğine Bağlı Refah Göçü: Çamlıyayla

Merve ALTUNDAL ÖNCÜ, Mehmet SOMUNCU

Sürdürülebilir ve Düşük Karbon Emisyonlu Kentsel Alanlar için Eko Şehir Kavramı; Zonguldak İli için Öneriler

Elif ÖZTEKİN, Sinem ÇOLAK

Türkiye’de Otomobil ve Ticari Araçlardan Alınan Özel Tüketim Vergisi ve Motorlu Taşıtlar Vergisinin Çevresel Etki ve Vergi Adaleti Bakımından Değerlendirilmesi

Ahmet SOMUNCU