Tip 2 Diabetes Mellitusta Cinsiyetlere Göre Hipotiroidi ile Vücut Yağ Kitlesi ve Metabolik Parametreler İlişkisi

Amaç: Tiroid hormonu vücut metabolizmasının düzenlenmesinde önemli rol oynamakta ve tiroid bezi disfonksiyonu diabetes mellitus (DM) olan bireylerde sık gözlenmektedir. Bu çalışmada DM hastalarında hipotiroidi ile vücut yağ kitlesi ve metabolik parametreler arasındaki ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Materyal ve Metot: Çalışmaya hastanemiz Diyabet Ünitesi’ne Aralık 2017-Mayıs 2018 tarihleri arasında başvuran, 18 yaş ve üzeri DM hastaları kabul edilmiştir. Tüm katılımcıların dosyaları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Tüm katılımcılar hipotiroidi varlığına göre iki gruba ayrılmıştır. Tüm katılımcıların biyoempedans analiz yöntemi ile vücut yağ kitlesi ölçümleri olarak vücut kitle indeksi (VKİ), toplam ekstremite yağ kitlesi (TEYK), toplam yağ kitlesi (TYK), gövde yağ kitlesi (GYK) ve vücut yağ yüzdesi (VYY) ölçülmüştür. Ayrıca katılımcıların metabolik parametrelerinden HbA1c, trigliserid, LDL-kolesterol, HDL-kolesterol ve Cpeptit düzeyleri de değerlendirilmiştir. Hipotiroidi tedavisindeki hedef TSH düzeyleri genç ve orta yaşlı bireylerde 0,4-2,5 mU/mL, 65-80 yaş arası bireylerde 3-6 mU/mL ve 80 yaş üzeri bireylerde ≤10 mU/mL olarak belirlenmiştir. Bulgular: Çalışmaya toplam 620 DM hastası dahil edilmiş ve katılımcıların 141 (%22,74)’de hipotiroidi bulunmuştur. Hipotiroidi olan katılımcıların 55 (%39,01)’de de tiroid regülasyonu saptanmıştır. Hipotirodi olan kadınlarda VKİ 35,18±6,03 kg/m2 iken, olmayanlarda 33,79±6,19 kg/m2 olarak saptanmıştır (p=0.035). Erkeklerde ise hipotiroidi olanlarda VKİ 30,58±3,85 kg/m2 ve olmayanlarda 30,75±4,80 kg/m2 olarak gözlenmiştir (p=0,865). Hipotiroidi olan kadınlarda HbA1c %7,51±1,91; olmayanlarda %8,12±2,02 olarak saptanmıştır (p=0,004). Bununla beraber tiroid regülasyonu olan kadınlarda HbA1c %6,73±1.21 ve olmayanlarda %7,95±2,10 olarak tespit edilmiştir (p=0,001). Sonuç:Hipotiroidi olan kadınlarda VKİ ve toplam ekstremite yağ kitlesi anlamlı yüksek iken, erkeklerde benzer farklılık saptanmamıştır. Ayrıca hipotiroidi olmayan kadınlarda HbA1c yüksek saptanmakla beraber, tiroid regülasyonu olanlarda HbA1c düşük bulunmuştur. Bununla beraber erkeklerde ise, hipotiroidi varlığı ve tiroid regülasyonu açısından HbA1c düzeyinde fark tespit edilmemiştir.

The Relationship Between Hypothyroidism and Body Fat Mass and Metabolic Parameters by Gender in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus

Objectives: The thyroid hormone plays a significant role in the regulation of body metabolism and thyroidgland dysfunction is commonly seen in individuals with diabetes mellitus (DM). This study aims to evaluate therelationship between hypothyroidism, body fat mass (BFM) and metabolic parameters in patients with DM.Materials and Methods: The study included patients with DM aged 18 years and above, who admitted to theDiabetes Unit of our hospital between December 2017 and May 2018. The files of all participants werereviewed retrospectively. All participants included in the study were divided into two groups according to thepresence of hypothyroidism. Body mass index (BMI), total extremity fat mass (TEFM), total body fat mass(TBFM), trunk fat mass (TFM) and body fat percentage (BFP) of all participants were measured by bioelectricalimpedance analysis. Hemoglobin A1c (HbA1c), triglyceride, low-density lipoprotein (LDL) cholesterol, highdensity lipoprotein (HDL) cholesterol and C-peptide levels of the patients were evaluated. Targeted TSH levelsin the treatment of hypothyroidism were defined 0.4-2.5 mU/mL in young and middle-aged individuals, 3-6mU/mL in the 65-80 years of age, and ≤10 mU/mL in individuals older than 80 years of age.Results: A total of 620 patients with DM were included in the study and 141 (22.74%) of them hadhypothyroidism. Thyroid regulation was achieved in 55 (39.01%) of the participants with hypothyroidism. Offemale patients with hypothyroidism, BMI was 35.18±6.03 kg/m2, while it was 33.79±6.19 kg/m2 in patientswithout hypothyroidism (p=0.035). In male patients with hypothyroidism, BMI was 30.58±3.85 kg/m2, whileit was 30.75±4.80 kg/m2 in patients without hypothyroidism (p=0.865). In female patients with and withouthypothyroidism, HbA1c was 7.51±1.91% and 8.12±2.02%, respectively (p=0.004). However, in female patientswith and without thyroid regulation, HbA1c was 6.73±1.21% and 7.95±2.10%, respectively (p=0.001).Conclusion: In females with hypothyroidism, BMI and TEFM were significantly higher, while there was no suchdifference in males. Furthermore, HbA1c levels were higher in females without hypothyroidism and HbA1cwas lower in those with thyroid regulation. No significant difference was observed in terms of HbA1c levels inmales with hypothyroidism.

___

  • 1. Mullur R, Liu YY, Brent GA. Thyroid hormone regulation of metabolism. Physiol Rev 2014;94:35-82.
  • 2. Sabuncu T, Eren MA, Torun AN, Ulaş T,Kök EK. Yeni Tanı Almış Tip 2 Diyabetiklerde TSH ile Vücut Kompozisyonu ve Metabolik Belirteçler Arasındaki İlişki. Turkiye Klinikleri J Endocrin 2011;6(2):55- 9.
  • 3. Tiroid Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu 2017. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ. Baskı 1. Ankara, Türkiye. 2017;48.
  • 4. Popławska-Kita A, Siewko K, Telejko B, et al. Body mass analysis in patients with Hashimoto thyroiditis. Prog Health Sci 2014;4:1:18-23.
  • 5. Wolffenbuttel BHR, Wouters HJCM, Slagter SN, et al. Thyroid function and metabolic syndrome in the population-based Life Lines cohort study. BMC Endocr Disord 2017;17(1):65.
  • 6. Oh JY, Sung YA, Lee HJ. Elevated thyroid stimulating hormone levels are associated with metabolic syndrome in euthyroid young women. Korean J Intern Med 2013;28(2):180-6.
  • 7. Mukherjee S, Mukhopadhyay D, Chakraborty P. Relationship between Body Mass Index (BMI), Body Fat Percent and Serum TSH Level in Euthyroid Female Subjects. Int J SciRes 2015;4:6:1697-1700.
  • 8. Knudsen N, Laurberg P, Rasmussen LB, et al. Small differences in thyroid function may be important for body mass index and the occurrence of obesity in the population. J Clin Endocrinol Metab 2005;90:4019–24.
  • 9. Kim HJ, Bae JC, Park HK, et al. Triiodothyronine levels are independently associated with metabolic syndrome in Euthyroid middle-aged subjects. Endocrinol Metab (Seoul) 2016;31:311–9.
  • 10. Park HT, Cho GJ, Ahn KH, et al. Thyroid stimulating hormone is associated with metabolic syndrome in euthyroid postmenopausal women. Maturitas 2009;62:301–5.
  • 11. Waring AC, Rodondi N, Harrison S, et al.Thyroid function and prevalent and incident metabolic syndrome in older adults: the health, ageing and body composition study. Clin Endocrinol 2012;76:911–8.
  • 12. Rotondi M, Leporati P, La Manna A, et al. Raised serum TSH levels in patients with morbid obesity: is it enough to diagnose subclinical hypothyroidism? Eur J Endocrinol 2009;160:403–8.
  • 13. Kaur G, Kalsotra L, Sadhoo AK. Age and Sex Related Changes in Thyroid Functions in Normal Healthy Subjects of Jammu Region. JK SCIENCE 2007;9:3:132-6.
  • 14. Lai Y, Wang J, Jiang F, Wang B, Chen Y, Li M. The relationship between serum thyrotropin and components of metabolic syndrome. Endocrine Journal 2011;58(1): 23-30.
  • 15. Bakiner O, Bozkirli E, Ersozlu Bozkirli ED, Ozsahin K. Correction of Hypothyroidism Seems to Have No Effect on Body Fat. Int J Endocrinol 2013;2013:576794.
  • 16. Ruhla S, Arafat AM, Osterhoff M, et al. Levothyroxine medication is associated with adiposity independent of TSH. Exp Clin Endocrinol Diabetes 2012;120(6):351-4.
  • 17. Krotkiewski M. Thyroid hormones in the pathogenesis and treatment of obesity.Eur J Pharmacol 2002;440(2-3):85-98.
  • 18. Karakoc A, Ayvaz G, Taneri F, et al. The effects of hypothyroidism in rats on serum leptin concentrations and leptin mRNA levels in adipose tissue and relationship with body fat composition. Endocr Res 2004;30(2):247-55.
  • 19. Garduño-GarciaJde J, Alvirde-Garcia U, López-Carrasco G, et al. TSH and freethyroxine concentrations are associated with differing metabolic markers in euthyroidsubjects. Eur J Endocrinol 2010;163:273–8.
  • 20. Park SB, Choi HC, Joo NS. The relation of thyroid function to components of the metabolic syndrome in Korean men and women. J Korean Med Sci 2011;26:540–5.
  • 21. Iqbal A, Jorde R, Figenschau Y. Serum lipidlevels in relationto serum thyroid stimulating hormone and the effect of thyroxine treatment on serum lipid levels in subjects with subclinical hypothyroidism: theTromso Study. J Intern Med 2006;260:53–61.
Ankara Medical Journal-Cover
  • Yayın Aralığı: 4
  • Başlangıç: 2014
  • Yayıncı: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Tip 2 Diabetes Mellitusta Cinsiyetlere Göre Hipotiroidi ile Vücut Yağ Kitlesi ve Metabolik Parametreler İlişkisi

Sabah TÜZÜN, Hüseyin ÇETİN, Engin Ersin ŞİMŞEK, Emrah TEKİN

NÖROFİBROMATOZİS TİP 1’DE KLİNİK VE RADYOLOJİK BULGULAR: TEK MERKEZ DENEYİMİ

Sonay İNCESOY ÖZDEMİR, Ayşegül Neşe ÇITAK KURT, Sare Gülfem ÖZLÜ

BİR TÜRK ÜNİVERSİTESİNDEKİ TIP VE FEN-EDEBİYAT FAKÜLTELERİ ÖĞRETİM ÜYELERİ VE ÖĞRENCİLERİNİN GÜNEŞTEN KORUNMA VE CİLT KANSERİNE KARŞI TUTUMLARI

Aynure ÖZTEKİN, Engin SENEL, Coşkun ÖZTEKİN

TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE DEPRESYON, ANKSİYETE VE STRES DÜZEYİ İLE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Naime MERİÇ KONAR

İNME GEÇİREN BİREYLERİN HASTALIKLA BAŞA ÇIKMA TUTUMLARININ YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ

Duygu KES

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE ÇALIŞAN SAĞLIK PERSONELLERİNDE SON 5 YILLIK KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Mehmet KAYHAN, Musa KAYA

ÜÇÜNCÜ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA MESLEKSEL RİNİT VE ASTIM SORGULAMASI

Kurtuluş AKSU, Adile Berna DURSUN, Funda AKSU, Hülya BAYİZ

TANI HATALARINI NASIL AZALTALIM?

Basri Furkan DAĞCIOĞLU, Yusuf ÜSTÜ

ÖĞRETİLEBİLİR ZİHİNSEL ENGELLİ KIZ ERGENLERE VERİLEN MENSTRUASYON HİJYEN EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

Nazan ÇAKIRER ÇALBAYRAM, İlknur Münevver GÖNENÇ, Sebahat ALTUNDAĞ, Ömür AKTAŞ

PRİMİPAR EMZİRME MOTİVASYON ÖLÇEĞİ'NİN TÜRKÇE'YE UYARLANMASI: GEÇERLİK-GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI

Meltem DEMİRGÖZ BAL, İmran AKÇAY