18-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Üreme Sağlığı ve Kontrasepsiyon Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışları

Amaç: Bu çalışma ile Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi semt poliklinikleri ile Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniklerine başvuran 18-49 yaş grubu evli kadınların, aile planlaması ve doğum-kontrol yöntemleri hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Materyal ve Metot: Çalışmada Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi semt poliklinikleri ile Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniklerine başvuran 18-49 yaş grubu 264 evli kadına yüz yüze görüşme tekniğiyle 37 soruluk çoktan seçmeli yapılandırılmış anket uygulanmıştır. Anketlere verilen cevaplar SPSS 15.0 programı aracılığıyla analiz edildi. Bulgular: Kadınların %65,2'si herhangi bir korunma yöntemi kullanmaktaydı. Doğum kontrol yöntemleri içerisinde en çok bilinenleri sırasıyla; oral kontraseptif (OKS), rahim içi araç (RIA), kondom (prezervatif) idi. Geleneksel yöntemlerden en çok bilineni ise geri çekme yöntemi olarak saptandı. En az bilinen yöntemler ise, kadın kondomu, vajinal halka ve spermisit tablet, jel ve köpüklerdi. En çok kullanılan yöntem, % 28,5 oranında geri çekme idi. Yaş grupları ile yöntem tercihi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı. Sağlık personelinin (doktor-ebe hemşire) önerisiyle yöntem kullanım oranı %64,7 idi. Katılımcılardan %79,9u aile planlamasının ne olduğunu bilmekte ve doğru tanımlayabilmekteydi. Eğitim ve gelir düzeyi arttıkça, aile planlamasını bilme durumu da artmaktaydı. Kadınların %26,1'inin plansız gebeliği olmuştu. Toplam kadınların istemli düşük (küretaj) yapma oranı %17,4 idi. Sonuç: Üreme sağlığı ve kontrasepsiyon yöntemleri konusunda bilgi düzeyi hala istenilen seviyede değildir. Aile planlaması kavramı yeterince bilinmemekte ve hala geleneksel yöntemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Plansız gebeliklerin ve küretaj oranlarının yüksek olması, karşılanmayan aile planlaması ihtiyacının da yüksek olduğunu göstermektedir. Günümüzde çok çeşitli etkin ve modern yöntemler mevcut olmasına rağmen, geleneksel yöntemler, hala yüksek oranda kullanılmaktadır. Aile planlaması eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin artırılması, yaygınlaştırılması ve sürekliliğin sağlanması ile bu konudaki bilgi eksikliği büyük oranda giderilecek ve yanlış uygulamaların önüne geçilebilecektir. Böylece; kadın sağlığı, üreme sağlığı ve toplum sağlığı daha ileri seviyelere taşınabilecektir.

Knowledge, Attitude and Behaviour of Married Women of 18-49 Age Group About Reproductive Health and Contraception

Objectives: In this study, it was aimed to analyze married women's knowledge levels about reproductive health and contraception, their choice of methods, their socio-demographic characteristics and the impact of these parameters on their knowledge, attitude and behaviours. Materials and Methods: In this study, multiple-choice structured questionnaires with 37 questions were administered to 264 married women of 18-49 age group who apply to Ankara Atatürk Training and Research Hospital District Polyclinics and Gynecology-Obstetrics polyclinics with face to face meeting technique. Results: 65,2% of women use a birth control method. The most well known in birth control methods were respectively; oral contraceptives (OC), intrauterine device (IUD) and condoms. The most well known of the traditional methods was found to be the withdrawal method. The least known of the methods were female condoms, vaginal rings and spermicide tablets, gels and foams. The most commonly used method was the withdrawal with a rate of 28,5%. There was a statistically significant relationship between the choice of method and age groups. The rate of the use of the methods with health personnel's (doctor-nurse midwives) suggestion was 64,7%. The 79,9% of participants knew what family planning was and defined correctly. When education and income levels increased, the rate of knowing status about family planning also increased. 26,1% of women have had an unplanned pregnancy. Total women's voluntary abortion (curettage) rate was 17,4%. Conclusion: The level of knowledge about reproductive health and contraception methods is still not at the desired level. The high ratios of unplanned pregnancies and abortions show that the unmet needs for family planning is also high. Although there are a wide variety of efficient and modern methods nowadays, traditional methods are still used at high rates. With increasing, disseminating and ensuring continuity of family planning education and counseling services, the lack of knowledge on this subject will be largely eliminated and misapplication can be prevented. In that way women's health, reproductive and population health can be moved to a more advanced level.

___

  • Dirican R, Bilgel N. Toplum Hekimliği. Bursa:Uludağ Üniversitesi Yayınları;1993:246-50.
  • Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü. Aile Planlamasında Temel Bilgiler. İstanbul: İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı; 1997:1-15.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı, Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Ulusal Aile Planlaması Hizmet Rehberi, Cilt I Aile Planlaması ve Üreme Sağlığı. Ankara:2000.
  • Bilgel N. Aile Hekimliği. 1.Baskı, Medikal Tıp; 2006:691.
  • Neyzi O, Ertuğrul T. Pediatri. Cilt 1. 3. Baskı, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2002:210-20.
  • Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Ulusal Stratejiler ve Eylem Planı 2005-2015. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı; 2010: 17.
  • Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Avrupa Birliği. Ankara 2004.
  • Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Ankara 2013 (TNSA 2013).
  • John Mao. Knowledge, Attitude and Practice of Family Planning : A Study of Tezu Village, Manipur (India). The Internet Journal of Biological Anthropology, 2006:1 (https://ispub.com/IJBA/1/1/3999#).
  • Şahin S, Kömürcü N. Postpartum dönemde anneye verilen aile planlaması danışmanlık eğitiminin etkin kontraseptif yöntem seçimi üzerine etkisi. Zonguldak Yüksekokulu Dergisi 2005;1:1-14.
  • Skouby SO. Contraceptive use and behavior in the 21st century: a comprehensive study across five European countries. Contrasept Reprod Health Care 2004;9:57-68.
  • Çakmak A, Ertem M. Aile planlaması eğitimi için önemli bir fırsat: Bir çocuk hastanesine yatan hastaların anneleri, Diyarbakır-2004. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Dicle Tıp Dergisi ;3:190-5.
  • Ünalan T, Yavuz S, Civelek Y, Eryurt MA., Doğurganlık Tercihleri, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Raporu, Ankara 2005:107-8.
Ankara Medical Journal-Cover
  • Başlangıç: 2014
  • Yayıncı: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Serebrovasküler Hastalıklarda Önlenebilen Risk Faktörlerinin Yönetimi

Yusuf ÜSTÜ, Ayşe Demirci ŞAHİN, Derya IŞIK

Epoksi Reçineleri ve Mesleki Dermatozlarla İlişkisi

Aslı AYTEKİN, Arzu Karataş TOĞRAL, Ömer HINÇ YILMAZ

Bitkisel Tedavi Neden Tercih Ediliyor?

Gökhan ÖZÇELİK, Dilek TOPRAK

18-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Üreme Sağlığı ve Kontrasepsiyon Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışları

Burcu Kayhan TETİK, Yusuf ÜSTÜ, Özlem ÖZTAŞ, Aylin Baydar ARTANTAŞ, Aynur YALÇINTAŞ, Mehmet UĞURLU

Aile Hekimliğinde Düşkünlük: Tanısı ve Yönetimi

Hakan YAMAN, Aylin YAMAN

Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarında Yeni Dönem

Dilek ÖZTAŞ, Salih MOLLAHALİLOĞLU, F GÜLÇİN UĞURLU, Mehmet Zafer KALAYCI

Bir Hastanenin Aile Hekimliği Polikliniklerine Başvuran Erişkinlerin Antibiyotik Kullanımı Konusundaki Bazı Alışkanlıkları, Görüşleri ve Bilgilerinin Değerlendirilmesi

Yusuf ÜSTÜ, Bahar GÜÇİZ DOĞAN, Sevim UZUN, Tuncer KILIÇ, Aylin ARTANTAŞ BAYDAR, İrep Karataş ERAY, Gökçen SALMANOĞLU, Esra YAVAŞBATMAZ, Mehmet UĞURLU

Mekanik Kalp Kapaklı Hastalarda Antikoagülan Kullanımı ve Warfarin Direnci

Kemal EŞREF ERDOĞAN, Muhammet Fethi SAĞLAM, Ergun SALMAN, Mete HIDIROĞLU

Diyabetik Erkeklerde Erektil Disfonksiyon Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi

Mehmet SARGIN, Sakin TEKİN, Şule TEMİZKAN, Buket Tekin VATANSEVER, Berfu ÇINKIT, Tülay KARABAYRAKTAR, Ekrem ORBAY

Birinci Basamakta Pruritusa Yaklaşım

Muhteşem YAYLA EROL