Bireysel Başvuru Kanun Yolu İçin Dava Vekâletnamesinde Özel Yetkinin Yer Alması Zorunluluğu

İnsan haklarına saygı ilkesinin öneminin gün geçtikçe artması ile temel hak ve özgürlükler birçok ülkede anayasa yargısı ile güvence altına alınmıştır. Bireysel başvuru ya da bir diğer adıyla anayasa şikâyeti yoluyla bireyler Anayasa Mahkemeleri ya da eşdeğer kurumlara başvurarak kamu gücü işlemlerine karşı temel hak ve özgürlüklerini savunma imkânı elde etmektedirler. Ayrıca bu hukukî çare yolu insan haklarını uluslararası koruma mekanizmalarına başvurmadan önce davalar için filtre olarak görülmektedir. Bu amaçlarla ülkemizde de Anayasa’nın 148. maddesinde 07. 05. 2010 tarihli ve 5982 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruları inceleme yetkisi verilmiştir. 30. 03. 2011 tarihli 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ve Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü ile bireysel başvuru yolunun ayrıntıları düzenlenmiştir. 23 Eylül 2012 tarihinden bu yana bireysel başvuru Türk hukuk sisteminde uygulanmaktadır. Bu çalışmada vekâlet sözleşmesi terimi ve davaya vekâletin kapsamının araştırılmasının ardından bireysel başvuruda bulunabilmek için dava vekâletnamesinde özel yetkinin yer alması zorunluluğu incelenmiştir

OBLIGATION OF SPECIFIC AUTHORIZATION IN THE CASE’S POWER OF ATTORNEY FOR INDIVIDUAL APPLICATION WHICH IS JUDICIAL REMEDY

As the importance of respect for human rights principle is on increase, fundamental rights and freedoms are guaranteed by Constitutional Justice in several countries. Individuals are getting the opportunity to defense their fundamental rights and freedoms against public power acts via individual application or alias constitutional complaint by applying to the constitutional court or equivalent body. In addition, this judicial remedy can thus be seen as a fi lter for cases before they come to the international mechanisms for human rights protection. For these purposes, Constitutional Court is empowered to examine individual petitions via amendment on Article 148 of the Constitution which are amended by the Law dated 07. 05. 2010 and numbered 5982 in our country. Details of individual application were enacted by the Law on Establishment and Rules of Procedures of the Constitutional Court, dated 30. 03. 2011 and numbered 6216 and the Rules of Procedure of Constitutional Court. Individual application has been carried into effect in the Turkish legal system since 23rd September 2012. This article aims to study attorney agreement and scope of substitute to a case, and then aims to examine obligation of specifi c authorization in the case’s power of attorney

___

  • ALANGOYA, Yavuz, YILDIRIM, Kamil, DEREN YILDIRIM, Nevhis, Medeni Usul Hukuk Esasları, İstanbul, Beta Yayınları, 8. Baskı, 2011.
  • ANAYURT, Ömer, Avrupa İnsan Hakları Hukukunda Kişisel Başvuru Yolu, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, 2004.
  • Ankara Barosu İnsan Hakları Hukuku Araştırma Danışma ve Danışma Merkezi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı ve Mevzuatı, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 3. Baskı, 2008.
  • AYDIN, Öykü Didem, “Türk Anayasa Yargısında Yeni Bir Mekanizma: Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 15, 2011, Sayı 4, s. 121- 170. 76
  • CİHAN, Ali Hulki, Temsil Yetkisinin Verilmesi ve Kapsamının Belirlenmesi, (Danışman:Doç.Dr. Burak ÖZEN), İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2010.
  • ÇELİK, M. Lamih, TBB Disiplin Kurulu Kararları Işığında Avukatlık Meslek Kuralları, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, 2011.
  • DEMİR YÜCE, Özlem, Vekâlet Sözleşmesinde Tarafl arın Borçları, (Danışman: Doç.Dr. Cemal OĞUZ), Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2009.
  • ESEN ARNWINE, Selin, “İspanya’da Bireysel Başvuru Yolu”, AÜHFD, Cilt 52, 2003, Sayı 4, s. 249- 271.
  • GÖREN, Zafer, “Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof.Dr. Şakir Berki’ ye Armağan, Cilt 5, 1996, Sayı 1- 2, s. 299- 340.
  • GÖREN, Zafer, “Anayasa Şikayeti: Külfetsiz, Masrafsız ve Sonuçsuz?”, Prof. Dr. Ergun Özbudun’ a Armağan, Anayasa Hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları, Cilt 2, 2008, s. 293- 337, (Anayasa Hukuku).
  • GÖZTEPE, Ece, “Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Hakkının (Anayasa Şikayeti) 6216 Sayılı Kanun Kapsamında Değerlendirilmesi”, TBB Dergisi, 2011, Sayı 95, s. 13- 40.
  • GÖZTEPE, Ece, Anayasa Şikayeti, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1998.
  • GÖZÜBÜYÜK, Şeref, GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ve Uygulaması Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme Ve Yargılama Yöntemi, Ankara, Turhan Kitabevi, 8. Baskı, 2009.
  • HARUTYUNYAN Gagik; NUSSBERGER Angelika; PACZOLAY Peter, Study On Induvidual Access To Constitutional Justice, Europen Commission For Democracy Through Law (Venice Commission), CDL- AD(2010)039rev. , Study No 538/ 2009, Strasbourg, 27 January 2011 [Adopted by the Venice Commission at its 85th Plenary Session (Venice, 17- 18 December 2010)].
  • HASSEMER, Winfried, “Anayasa Şikayetleri ve Buna İlişkin Sorunlar (Almanya’ da Temel Hak Şikayeti Hakkında Rapor)”, Anayasa Yargısı, Sayı 21, s.164- 178.
  • İYİMAYA, Ahmet, “Temsil Yoluyla Bağıtlanan Avukatlık Sözleşmesi İçin Özel Yetkinin Varlığı Zorunlu Mudur?”, TBB Dergisi, 1993, Sayı 3-4, s. 362-384.
  • KARATAŞ KAYHAN, Eda, Medeni Usul Hukukunda Davaya Vekâlet, (Danışman: Prof. Dr. Süha TANRIVER), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2005.
  • KILINÇ, Bahadır, “Karşılaştırmalı Anayasa Yargısında Bireysel Başvuru (Anayasa Şikayeti) Kurumu ve Türkiye Açısından Uygulanabilirliği” , Anayasa Yargısı, Sayı 25, 2008, s. 19- 59.
  • KILINÇ, Halil, Açıklamalı İçtihatlı 6100 Sayılı HMK (Hukuk Muhakemeleri Kanun), Cilt I, Ankara, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, 2011.
  • KUNIG, Philip, “Türkiye İçin Bir Örnek: Federal Almanya’da Bireysel Başvuru”, in Bireysel Başvuru “Anayasa Şikayeti”, Ankara, HUKAB Yayınları, 2011, s. 37- 52.
  • PEKCANITEZ, Hakan, ATALAY, Oğuz, ÖZEKES, Muhammet, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümlerine Göre Medenî Usûl Hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları, 12. Baskı, 2011.
  • PEKCANITEZ, Hakan, TAŞ KORKMAZ, Hülya, MERİÇ, Nedim, Gerekçeli Hukuk Muhakemeleri Kanunu İlgili Mevzuat İçtihadı Birleştirme Kararları Anayasa Mahkemesi Kararları, Ankara, Yetkin Yayınları, 2. Baskı, 2011.
  • PIMENTEL, David, “Dünyada Anayasa Şikayeti Uygulamaları” , in Bireysel Başvuru “Anayasa Şikayeti”, Ankara, HUKAB Yayınları, 2011, s. 53- 76.
  • RÜSTEMZADE, Hankişi oğlu Ayhan, “Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesinde; Anayasa Şikayeti ve İncelemesi”, in Bireysel Başvuru “Anayasa Şikayeti”, Ankara, HUKAB Yayınları, 2011, s. 202- 228.
  • SABUNCU, Yavuz, ESEN ARNWINE Selin, “Türkiye İçin Anayasa Şikayeti Modeli Türkiye’de Bireysel Başvuru Yolu” , Anayasa Yargısı, Sayı 21, 2004, s. 229- 246.
  • SAV, Atilâ, “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Savunma Ve Avukatlık Mesleği (Türkiye Barolar Birliğinin Anayasa Mahkemesine Sunduğu Görüş İle Birlikte)”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 3, 2008, s. 169- 201.
  • SELÇUK, Seyhan, Medenî Usul Hukukunda Dava Vekâletnameleri, Ankara, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, 2011.
  • TUTUMLU, Mehmet Akif, Karşılaştırmalı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Ve İlgili Mevzuat, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, 2011.
  • UYGUR, Turgut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Cilt I, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, 2012.
  • UYGUR, Turgut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Cilt II, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, 2012.
  • YILMAZ, Ejder, Hukuk Sözlüğü, Ankara, Yetkin Yayınları, 3. Baskı, 2005.
  • YILMAZ, Zekeriya, Açıklamalı İçtihatlı 6100 Sayılı HMK (Hukuk Muhakemeleri Kanunu) ve Getirdiği Yeni Hükümler, Ankara, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, 2012, s. 219.
  • ZORKİN, Valery, “Rusya Federasyonu Anayasa Mahkemesi Uygulamasında Bireysel Başvuru”, Anayasa Yargısı, Sayı 26, 2009, s. 283- 292.
  • http://www.anayasa.gov.tr
  • http://www.ankarabarosu.org.tr
  • http://auhf.ankara.edu.tr
  • http://www.barobirlik.org.tr
  • http://www.kararevi.com
  • http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr
  • http://pdf.gen.tr/ara/pdf
  • http://portal.ubap.org.tr
  • http://www.resmigazete.gov.tr
  • http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr
  • http://tez2.yok.gov.tr
  • http://www.tbmm.gov.tr
  • http://www.venice.coe.int