Askerî Ceza Hukukunda Amire Veya Üste Hakaret Suçu (ASCK m. 85)

Silahlı kuvvetler her zaman göreve hazır bulunmak zorundadır. Bunun için emirlere itaatin sağlanması ve mutlak bir disiplinin tesisi gerekir. 1930 tarihli Askerî Ceza Kanunu’nun 85’inci maddesinde düzenlenen amire veya üste hakaret suçu, disiplinin tesisine hizmet etmektedir. Söz konusu maddede amire veya üste onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya söven ast cezalandırılmıştır. Maddede aynı zamanda hakaret suçunun nitelikli halleri düzenlenmiştir. Suç ile korunan hukuki yarar askerî disiplin ve itaatin yanı sıra amir veya üstün şerefidir. Söz konusu suçta fail ve mağdur özellik göstermektedir. Mağdur, amir veya üst olan bir kişi iken; fail ast veya maiyettir. Amire veya üste hakaret suçu askerî yargının görev alanına giren bir suçtur. Söz konusu suçun, siviller tarafından iştirak halinde işlenmesi durumunda siviller için adlîye mahkemeleri görevli olacaktır

Anahtar Kelimeler:

Askerî suç, askerî cürüm, sövme, hakaret, amir ve üste hakaret

THE OFFENCE OF DEFAMATION TO COMMANDER OR SUPERIOR IN MILITARY CRIMINAL LAW (MCC s. 85)

The armed forces have to be ready for service at any time. The discipline and obedience of orders are essential in order to execute the mission. The offence of defamation to commander or superior that is arranged in section 85 th of the military criminal code dated 1930 is to serve the establishment of discipline. According to the aforementioned section, any subordinate who acts with the intention to harm the honor, reputation or dignity of commander or superior through concrete performance or giving impression of intent is punished. At the same time, the qualified of defamation is arranged in the section. The legally protected interests are military discipline, obedience as well as the honor of commander or superior. In this crime, the perpetrator and victim has a distinctive feature. The victim must be a superior or commander and also the perpetrator must be subordinate of the victim. The offence of defamation to commander or superior is under military jurisdiction. Civil courts have the power to trial civilians who are accessory of this crime

Keywords:

Military crime, military offence, libel, defamation, defamation to commander or superior,

PDF

___

ARISOY, Mine, Hakaret, TBB Dergisi, Sa. 72, 2007.
ARTUK, Mehmet Emin – GÖKCEN, Ahmet – YENİDÜNYA, Ahmet Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2009.
ARTUK, Mehmet Emin – GÖKCEN, Ahmet – YENİDÜNYA, Ahmet Caner, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 10. Baskı. Ankara 2010.
ARTUK, Mehmet Emin – GÖKCEN, Ahmet – YENİDÜNYA, Ahmet Caner, Gerekçeli Ceza Kanunları, 10. Baskı. Ankara 2010.
ARTUK, Mehmet Emin – GÖKCEN, Ahmet – YENİDÜNYA, Ahmet Caner, TCK Şerhi, C. 3, Ankara 2009.
BRÖCKLİNG, Ulrich, Disiplin. Askerî İtaat Üretiminin Sosyolojisi ve Tarihi (Çev.:Veysel Atayman), İstanbul 2001.
CENTEL, Nur – HAMİDE, Zafer – ÇAKMUT, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, 4. Bası. İstanbul 2006.
ÇELEN, Orhan, Askerî Ceza Kanunu, Ankara 1999.
ÇETİN, Erol, Yeni Türk Ceza Yasasındaki Hakaret Suçları, Ankara 2005.
DEGİRMENCİ, Olgun, Adil Yargılanma Hakkı Bakımından Disiplin Mahkemeleri (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Madde 6), KHO Bilim Dergisi, C. 20, Sa. 1, 2009.
DEGİRMENCİ, Olgun, Askerî Ceza Hukukunda Emre İtaatsizlikte Israr Suçu, KHO Bilim Dergisi, C. 18, Sa. 2, 2008.
DEMİRBAŞ, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş 5. Baskı, Ankara 2007.
DEMİRAĞ, Fahrettin, Askerî Yargı, ‘Adalet Bakanlığı Yargı Reformu Stratejisi’ Belgesi Gölgesinde Yargı Reformu, Sempozyum Ankara 18-20 Haziran 2008, TBB Yayınları: 51.
DONAY, Süheyl, Türk Ceza Kanunu Şerhi, İstanbul 2007.
DÖNMEZER, Sulhi – ERMAN, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. 1, 14. Bası. İstanbul 1997.
DÖNMEZER, Sulhi – ERMAN, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. 2, 14. Bası. İstanbul 1997.
DÖNMEZER, Sulhi, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, İstanbul 1988.
DÜLGER, İbrahim, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 127. Maddesinin Anayasaya Uygunluğu Sorunu (İspat Hakkı), 3.Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi, Hukuk Devletinde Suç Yaratılmasının ve Suçun Aydınlatılmasının Sınırları Sempozyumu, 1-3 Haziran 2008 İstanbul.
EREM, Faruk, Ceza Hukukunda “Hakkın Kullanılması”, AÜHFD, C. 41, Sa. 1-4, 1989.
ERMAN, Sahir, Askerî Ceza Hukuku, 7. Bası. İstanbul 1983.
ERMAN, Sahir, Hakaret ve Sövme Suçları, 2. Baskı. İstanbul 1989.
HAFIZOĞULLARI, Zeki – KURŞUN, Günal, Türk Ceza Hukukunda Şerefe Karşı Suçlar, Polis Dergisi, Sa. 48, Nisan – Mayıs – Haziran 2006.
HAFIZOĞULLARI, Zeki, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2008.
HAFIZOĞULLARI, Zeki, Türk Ceza Hukukunda Şerefe Karşı Suçlar, (http://www.baskent.edu.tr/zekih/uygulamaci/hakaret.doc, erişim tarihi: 10 Şubat 2010).
HAKERİ, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, Ankara 2009.
IŞIKLAR, Celal, Türk Silahlı Kuvvetlerinde Nöbet, Ankara 2006.
İPEKSÜMEROĞLU, Niyazi, Askerî Kaza Sistemine Bir Bakış, AÜHFD, C. 8, Sa. 1-4.
KANGAL, Zeynel T., Askerî Ceza Hukuku, Ankara 2010.
KARAKURT, Ahu, Türk Ceza Kanunu’nda Hata, Ceza Hukuku Dergisi, Y. 4. Sa. 10. Ağustos 2009.
KARAMUSTAFAOĞLU, Tunçer – TURHAN, Mehmet, 1961-1982 T.C. Anayasaları Karşılıklı Metinler ve 1876, 1921 ve 1924 Anayasa Metinleri, Gözden Geçirilmiş Üçüncü Baskı. Ankara 1993.
KARDAŞ, Ümit – ÇINGI, Mehmet, Askerî Ceza ve Ceza Yargısı, İstanbul 2001.
KAYANÇİÇEK, Murat, Şerefe Karşı Suçlar, Ankara 2008.
KOCA, Mahmut – ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 3. Baskı. Ankara 2010.
KOÇ, Cihan, Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği, Askerî Ceza Kanunu, Disiplin Mahkemeleri Kanunu Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve İlgili Mevzuat, Gözden Geçirilmiş 11. Baskı. Ankara, 2009.
ÖNDER, Ayhan, Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında Suçlar, İstanbul 1994.
ÖZBEK, Veli Özer, Şerefe Karşı Suçlar, Hukuk ve Adalet Eleştirel Hukuk Dergisi, Y. 2, Sa. 5, Nisan 2005.
ÖZEN, Muharrem, Hakaret Suçlarında Haber Verme ve Eleştiri Hakkı, in: 3.Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi, Hukuk Devletinde Suç Yaratılmasının ve Suçun Aydınlatılmasının Sınırları Sempozyumu, 1-3 Haziran 2008 İstanbul.
ÖZEN, Mustafa, Hakaret Suçu ve İnternet Yoluyla İşlenmesi, TBB Dergisi, Sa. 75, 2008.
ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 3. Bası. Ankara 2008.
PERİNÇEK, Sadık – ÖZDEN, Cahit, Türk Ceza Kanunu ve Buna Ait Seçilmiş Temyiz Mahkemesi Kararları, Ankara 1953.
SAVAŞ, Vural – MOLLAMAHMUTOĞLU, Sadık, Türk Ceza Kanununun Yorumu, C. 4, 3. Baskı. Ankara 1999.
SEVİG, Vasfi Raşid, Askerî Adalet, AÜHFD, C. 9, Sa. 1-2, 1952.
SEVİG, Vasfi Raşid, Askerî Ceza Kanunu, AÜHFD, C.10, Sa. 1-4, 1953.
SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 5.Baskı. Ankara 2005.
TARHAN, Emine Ülker, Yeni Türk Ceza Yasasında Tehdit ve Hakaret Suçları, Ankara 2007.
TEZCAN, Durmuş – ERDEM, Mustafa Ruhan – ÖNOK, R. Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 6. Baskı. Ankara 2008.
TİFTİK, Cem – İNCİRCİOĞLU, Erkan – DEGİRMENCİ, Olgun, Askerî Ceza Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2009.
TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Özel Kısım, Ankara 2009.
ÜNVER, Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Ankara 2003.
YENİDÜNYA, Ahmet CANER – ALŞAHİN, Mehmet Emin, Bireyin Şerefine Karşı Suçlar, TBB Dergisi, Sa.68, 2007.
YILMAZ, Ejder, Hukuk Sözlüğü, Genişletilmiş 5. Baskı. Ankara 1996.
YURTCAN, Erdener, Yeni Türk Ceza Kanunu ve Yorumu, İstanbul 2004.