Müge ÇAKIRCA, Elmas YILMAZ, Fatoş KORKULU

Anestezi ve Reanimasyon Hekimleri ile Diğer Branş Hekimlerinin Beyin Ölümü ve Organ Bağışı Konularındaki Görüşlerinin Karşılaştırılması

GİRİŞ: Beyin ölümü, tıbbi ölüm halini ifade eden klinik bir tanıdır. Anesteziyoloji, tanı koyma sürecinde görevli olabilen dört branştan biridir. Bu anket çalışmasında anestezi hekimleri ile diğer branşlarda görev alan hekimlerin beyin ölümü ve organ bağışına yaklaşımlarını karşılaştırılmak amaçlandı. GEREÇ VE YÖNTEMLER: Bu anket çalışması 216 hekimin katılımıyla yapıldı. Cinsiyet, medeni hal, çocuk sahibi olma, branş, beyin ölümü eğitimi alma, yakın çevresinde donör/nakil hastası bulması ve organ bağışı yapma durumları soruldu. Bu konudaki bilgilerini değerlendirmeleri istendi ve sonrasında tetkik, test ve tanı kriterleri ile yasal düzenlemeleri yeterli bulup bulmadıkları sorgulandı. BULGULAR: Anestezist olan 105 hekim Grup 1’e diğer branş hekimleri Grup 2’ye dahil edildi. Organ bağışı yapan hekimlerin beyin ölümü eğitimini anlamlı şekilde fazla aldığı bulundu (p=0,003). İki grupda bilgi düzeylerini yeterli budu (p=0,531). Uygulanan tetkik, test ve tanı kriterlerini bilme konusunda gruplar arasında fark bulunmadı (p=0,464) ancak bunları anestezi hekimleri daha fazla oranda yeterli buldu (Grup1:%94,3 Grup2:%73; p=0,006). Yasal düzenlemeleri de Grup 1 daha fazla oranda yeterli buldu (sırasıyla %83,8 ve %62,2; p=0,012). SONUÇ: Beyin ölümü eğitimi hekim grubunda da organ bağışı sıklığını artırır. Anestezi hekimleri yoğun bakımda donör hazırlığı ve tanı sürecinde, ameliyathanede organ nakli sırasında deneyimli olduklarından süreçte uygulananları ve yasal düzenlemeleri daha yeterli bulmuştur. Bu uygulamalı eğitimler ile daha iyi sonuçlara ulaşılabileceğini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler:

organ bağışı, beyin ölümü, anket

Comparison of the Opinions of Anesthesiologists and Reanimation Physicians and Other Physicians on Brain Death and Organ Donation

INTRODUCTION: Brain death is a clinical diagnosis that expresses the state of medical death. Anesthesiology is one of the four branches that can be involved in the diagnosis process. In this survey study, it was aimed to compare the approaches of anesthesiologists and physicians working in other branches to brain death and organ donation. MATERIAL AND METHODS: This survey study was conducted with the participation of 216 physicians. Gender, marital status, having a child, branch, receiving brain death education, finding donor/transplant patients in the immediate vicinity, and organ donation were asked. They were asked to evaluate their knowledge on this subject, and then it was questioned whether they found the examination, test and diagnostic criteria and legal regulations sufficient. RESULTS: 105 physicians who were anesthesiologists were included in Group 1 and physicians from other branches were included in Group 2. Physicians who donated organs received significantly more brain death education (p=0.003). Knowledge levels were sufficient in both groups (p=0.531). There was no difference between the groups in knowing the examination, test and diagnostic criteria applied (p=0.464), but the anesthesiologists found these to be more satisfactory (Group1: 94.3%, Group2: 73%; p=0.006). Group 1 found the legal regulations more adequate (83.8% and 62.2%, respectively; p=0.012). CONCLUSION: Brain death education increases the frequency of organ donation in the physician group. Since the anesthesiologists are experienced in the donor preparation and diagnosis process in the intensive care unit, and during organ transplantation in the operating room, they found the procedures and legal regulations more adequate. This suggests that better results can be achieved with hands-on training.

Keywords:

organ donation, brain death, survey,

PDF

___

1.Türk Nöroloji Derneği Beyin Ölümü Kılavuzu, Turkish Neurological Society - Diagnostic Guidelines for Brain Death. 2014; 20(3):101-104.
2.Resmî Gazete (06.1979, Sayı: 16655) Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun. Url: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 1.5.2238.pdf
3.Türkiye organ nakli vakfı. Erişim linki: https://www.tonv.org.tr/tr/organ-bagisi/ istatistikler/# Erişim tarihi: 28.12.2021
4.Mekahli D, Liutkus A, Fargue S, Ranchin B, Cochat P. Survey of first-year medical students to assess their knowledge and attitudes toward organ transplantation and donation. Transplant Proc. 2009;41(2):634-638.
5.Keçecioğlu N, Tuncer M, Yücetin L, Akaydin M, Yakupoğlu G. Attitudes of religious people in Turkey regarding organ donation and transplantation. Transplant Proc. 2000; 32(3): 629-630.
6.İnternational registry in organ donation and transplantation (IRODAT) Resmi internet sitesi 2022. Erişim linki: https://www.irodat.org/img/database/grafics/ 2021_01_worldwide-actual-deceased-organ-donors.png Erişim tarihi: 19 Eylül 2022
7.Wakefield C, Watts K, Homewood J, et al. Attitu¬des toward organ donation and donor behavior: a re¬view of the international literature. Prog Transplant. 2010;20(4):380–91.
8.Gülsoy KY, Orhan S, Kutluhan S. Organ bağış ve nakline yönelik tutum ve davranışlar. Kocatepe Tıp Dergisi. 2021;22(6):479-87.
9.Ünal A, Dora B. Beyin Ölümü Tanısında Destekleyici Bir Test Olarak Transkranial Doppler Ultrasonografisi. Türk Beyin Damar Hast Derg. 2012;18(3):49-58.
10.Erbengi A. Beyin Ölümü. Türk Nöroşirürji Dergisi. 1989;1(1):3-8.
11.Guidelines for the diagnosis of brain death. Canadian Neurocritical Care Group. Can J Neurol Sci. 2000;26(1):64-66.
12.Resmî Gazete (02.01.2014, Sayı: 28886) Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Madde 40 Erişim linki: https:// www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/01/20140118-1.htm
13.Altınsoy S, Özdemir EŞ, Baran İ ve ark. Beyin ölümü tanısı alan hastaların değerlendirilmesi ve yeni yönetmeliğin tanı süresine etkisinin araştırılması. J Turk Soc Intens Care. 2020;18(1):21-27.