K AMUSAL İR ADE OLUŞUMU BAĞLAMINDA BASIN VE İLETİŞİM ÖZGÜRLÜĞÜTürkiye'de Yayın Yasaklarının Hukuki Temelleri Üzer ine Bir İnceleme

Düşünce ve ifade özgürlüğü demokratik toplum düzeninin ve hukuk devletinin yaşamsal önemde kavramlarındandır? İletişimsel haklarla pekiştirilen bu özgürlük, farklı kanaatlerin çekiştiği, düşüncelerin argümansal bir rekabete girdiği, lehte ve karşıt argümanların serbestçe çarpışabildiği bir kamusallık kavrayışının gelişmesinin de temelini hazırlamıştır? Bu temel toplumsal yapının düzeltilebileceği ve iyileştirilebileceği yönündeki umudu beslemektedir? Bununla birlikte günümüz modern demokrasilerinde basın ve iletişim özgürlüğüne yönelik çeşitli müdahaleler saptanmaktadır? Anayasaya, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ilgili maddelerine, Basın Kanunu, yerleşik içtihatlara rağmen iletişimsel haklar üzerindeki baskı ve denetleme çabaları sürmekte, özellikle sosyal medyanın yaygınlaşması ile birlikte daha da artmaktadır? Özgürlükçü-demokratik bir devlet düzeninin ve rasyonel kamusal alanın kuruluşu için iletişimin önemine ve anlamına vurgu yapan bu çalışma, ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat ve mahkeme kararları çerçevesinde Türkiye'de yayın yasaklarını incelemekte, bu yasakların hukuksal dayanaklarını sorgulamakta ve demokrasi kavrayışı açısından değerlendirmektedir.

FREEDOM OF PRESS AND COMMUNATION WITH REGARDS TO PUBLIC OINION FORMATIONAN ASSESMENT OF THE LEGAL BASES OF BROADCAST BANS IN TURKEY

Freedom of thought and expression is a fundamental aspect of democratic social orders and rule of law countries? This freedom which is reinforced by communicative rights; prepared the ground for the development of the comprehension of a public, where different opinions debate, where thoughts compete argumentally and where favorable and opposite arguments can clash freely? This ground, feeds the hope for the social structure could be rehabilitated and enhanced? Besides, in today's modern democracies, various interventions are determined through the freedom of media and communication? Pressures and supervision efforts continue on communicative rights although the Constution, related articles of the European Convention of Human Rights, Press Law, settled case-law, especially with the spread of social media, increases? This work which emphasis on importance and meaning of communitation for establishment of Liberal-democratic state orderand rational public sphere, investigates broadcast bans in Turkey with regards to the national codes, international convents and settled case-law, also questions legal bases of bans and evaluates in terms of conception of democracy.

___

  • BIÇAK, V. (2002), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü, Liberal Düşünce Topluluğu Avrupa Komisyonu, Ankara.
  • ÇANKAYA, Ö., YAMANER, M. B. (2006), Kitle İletişim Özgürlüğü, Turhan Kitabevi, Ankara.
  • DEMIROVIC, A. (2013), Multiple Krise, Autoritare Demokratie und Radikaldemok- ratische Erneuerung, PROKLA, Verlag Westfalisches Dampfboot, 171/43, s. 193-2015.
  • DİNÇ, G. (2005), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne göre İnanç, Anlatım ve Örgütlenme Özgürlükleri, İzmir Barosu Yayınları, İzmir.
  • DÖNMEZER, S., BAYRAKTAR, K. (2013), Basın Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul.
  • ELSNER, L. (2014), Die Wurzeln der Rechtsphilosophie von Jürgen Haber- mas. Faktizitat und Geltung als Abschluss einer kritischen Gesellschaftstheorie, Helikon. A Multidisciplinary Online Journal, 3, s. 83-98.
  • ERDOĞAN, M. (2007), İfade Özgürlüğü İlkeler ve Türkiye, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • FRAENKEL, E. (1991), Deutschland und die westlichen Demokratien, Frankfurt/M.
  • FREYERMUTH, G. S. (1996), Cyberland, Rowohlt, Berlin.
  • HABERMAS, J. (2007), Kein Demokratie kann sich das leisten, Süddeutsche Zeitung.
  • HABERMAS, J. (1992), Faktizitat und Geltung, Frankfurt/M.
  • HABERMAS, J. (1992), Politische Öffentlichkeit und Zivilgesellschaft, Öffentlich- keit, Öffentliche Meinung und Demokratie, U. Sarcinelli (Hrsg.), Koblenz-Landau, 2001, HABERMAS, J. (2010), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, çev. Tanıl Bora ve Mithat Sancar, İletişim Yayıncılık, İstanbul.
  • HIRSCH, J. (1980), Der Sicherheitsstaat, Frankfurt/M.
  • HOFFMANN-RIEM, W. (2002), Medienregulierung als objektiv-rechtlicher Grund- rechtsauftrag, Medien&Kommunikationswissenschaft, Nomos Verlag, Baden-Baden.
  • HOROZGİL, D. (2012), İfade ve Basın Özgürlüğü Çerçevesinde Soruşturma Evresinde Yayın Yasakları Üzerine Bazı Tespit ve Değerlendirmeler, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 2(2) s. 150, 254.
  • İÇEL, K., ÜNVER, Y. (2007), Kitle Haberleşme Hukuku, Beta Kitabevi, İstanbul.
  • KEANE, J. (1999), Medya ve Demokrasi çev. Haluk Şahin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • KEANE, J.(1993), Medya ve Demokrasi, çev. Haluk Şahin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • KÖKER, E. (2007), Politikanın İletişimi İletişimin Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.
  • MACOVEİ, M. (2001), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 10.Maddesinin Uygulan- masına İlişkin Kılavuz, İnsan Hakları El Kitapları, No. 2.
  • METİN, Y. (2002), Ölçülülük İlkesi Karşılaştırmalı Bir Anayasa Hukuku İncelemesi, Seçkin Yayınevi, Ankara.
  • MILL, J. S. (1974), Über die Freiheit, Reclam, Stuttgart.
  • ÖZTÜREL, Ö. (2007), Basın Yasası üzerine- GSÜ Atölye Çalışmaları I: Basın Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul?
  • PETERS, B. (2007), Der Sinn von Öffentlichkeit, Suhrkamp, Frankfurt.
  • POULANTZAS, N. (2002), Staatstheorie, Hamburg.
  • SALİHPAŞAOĞLU, Y. (2007), Türkiye'de Basın Özgürlüğü, Seçkin Yayınevi, Ankara.
  • SCHMIDT, M. G. (1995), Demokratietheorien: Eine Einführung, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Opladen?
  • SINAR, H. (2007), Basın Kanunu'ndan Kaynaklanan Bazı Güncel Hukuksal Sorun- lara İlişkin Tespit ve Öneriler-GSÜ Atölye Çalışmaları I: Basın Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul?
  • ŞAHİN, A.(2005), Türkiye'de İnsan Hakları, Beta Yayınevi, İstanbul.
  • TEZCAN, D. (2002), Avrupa'da Düşünce Özgürlüğü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. Maddesine İlişkin İçtihat, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Genel Müdürlüğü, İzmir.
  • İnternet Kaynakları:
  • Anayasa Mahkemesi. Anayasa Mahkemesi Kararı [Online] http:// www?kararlaryeni?anayasa?gov?tr/Karar/Content/aa5c6497-0257-4b0a-a8ab- ca44ae5ae642?higllightText=d%C3%BC%C5%9F%C3%BCnce%20%C3%B6zg %C3%BCrl%C3%BC%C4%9F%C3%BC&excludeGerekce=False&wordsOnly= False adresinden erişilebilir? [Erişim tarihi:18?04?2016]
  • Anayasa Mahkemesi. (2012) Anayasa Mahkemesi Kararı [Online] http:// www?kararlaryeni?anayasa?gov?tr/Karar/Content/7953f237-26ba-4740-9906- 49324e3557af?higllightText=ge%C3%A7ici%20yay%C4%B1n%20yasa%C4%9F %C4%B1&excludeGerekce=False&wordsOnly=False adresinden erişilebilir? [Erişim tarihi:18?04?2016]
  • HUDOC (1976) Handyside/Birleşik Krallık Davası http://hudoc?echr?coe?int/ eng#{"dmdocnumber":["695376"],"itemid":["001-57499"]} adresinden erişilebilir? [Erişim Tarihi 23?03?2016]
  • RTÜK (2016) Yayın Yasağı Kararlarıı [Online] http://www?rtuk?org?tr/# adre- sinden erişilebilir? [Erişim Tarihi: 13?04?2016]