Proje Temelli Kalkınmaya Eleştirel Yaklaşım: Muş İli Örneği

Bu çalışmada, Muş ili örneğinde Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen projelerin, temel toplumsal sorunların giderilmesindeki rolü değerlendirilmiştir. Muş ilinin seçilmesinin nedeni, Kalkınma Bakanlığı ve TÜİK tarafından hazırlanan sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması endeksi verilerine göre, ilin Türkiye’de 81 il arasında son sıralarda yer alıyor olmasıdır. Bu çerçevede, proje uygulayıcısı ve proje yararlanıcısı konumunda olan kişilerle görüşülmüştür. Kalkınma projelerini uygulayan kurum çalışanları ile proje yararlanıcılarının, uygulanmakta olan kalkınma projeleriyle ilgili görüşleri değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilerden hareketle, SODES ve DAKA tarafından yürütülen kalkınma projelerinin ilin ve bölgenin yapısal sorunlarının çözülmesindeki katkısının oldukça düşük olduğu görülmüştür. Araştırma sürecinde görüşülen bireylerin çoğunluğunun kalkınma politikaları ve projeleri konusunda olumsuz birtakım tutumlara sahip oldukları gözlemlenmiştir. Bu bağlamda, kalkınmayla ilgili politika ve kurumların yeniden düzenlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

A Critical Approach to Project-based Development: Sample of Mus Province

The role in alleviating fundamental social problems of the projects, based on Mus province example, supported by Ministry of Development has been evaluated in this study. The reason for selecting of Mus province is that according to data of socio-economic development index retrieved from The Ministry of Development and TUIK, the province has been ranked near the end of 81 provinces in Turkey. In this context, project implementers and people in the position of project beneficiaries were interviewed. Furthermore, employee of the institution implementing the development projects and opinions of the beneficiaries’ about the development projects being applied are evaluated. Based on the data obtained from the research, the development projects being implemented by SODES and DAKA are not sufficient to contribute to solving the basic problems of the province and the region in general. During the research period, it has been observed that the majority of individuals interviewed have some negative attitudes towards the development policies and projects. Therefore, the development policies and institutions related to development should be reorganized.

___

  • Wallerstein, I. (2010). Modern Dünya Sistemi. Cilt:1. (Çev: Latif Boyacı). İstanbul: Yarın Yayınları.
  • Wallerstein, I. (1994). Development, Lodester or Illusion?. Capitalism and Development. Haz: Leslie Sklair. London: Routledge.
  • Tüylüoğlu, Ş., & Çeştepe, Ç. (2008). Kalkınma Teorilerinin Temelleri ve Gelişimi. Kalkınma Ekonomisi. Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Tümertekin, E., & Özgüç, N. (2007). Ekonomik Coğrafya Küreselleşme ve Kalkınma. İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • Turner, B. S. (2006). The Cambridge Dictionary of Sociology. The United Kingdom: Cambridge University Press.
  • Thorbecke, E. (2009). Kalkınma Doktrini Evrimi. Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma. Haz: Fikret Şenses. (çev: Haki Pamuk). (s.123-175), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Tanilli, S. (2006). Uygarlık Tarihi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Sönmez, M. E. (2014). Muş Ovası’nın Tarımsal Potansiyeli ve Arazi Kullanımı Arasındaki İlişkiler. Makalelerle Muş. Haz: Ercan Çağlayan. Muş Alparslan Üniversitesi Yayınları.
  • Soyak, A. (2003). Türkiye’de İktisadi Planlama: DPT’ye İhtiyaç Var mı?. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 4 (2), 167-182.
  • Shepherd, A. (1998). Sustaniable Rural Development. London: Macmillan Press Ltd.
  • Sen, A. (2004). Özgürlükle Kalkınma. (çev: Yavuz Alogan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Selim, R., Günçavdı, Ö. & Baran, A. A. (2014). Türkiye’de Bireysel Gelir Dağılımı Eşitsizlikleri: Fonksiyonel Gelir Kaynakları Bölgesel Eşitsizlikler. İstanbul: TÜSİAD Yayınları. (Erişim:01.05.2015), http://www.tusiad.org.tr /rsc/shared/file/Bireysel-gelir-raporu.pdf
  • Savran, S. (2008). Kod Adı Küreselleşme 21.Yüzyılda Emperyalizm. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Saltık, A., & Açıkalın, O. (2008). Kalkınmada Yeni Kavram ve Stratejiler. Kırsal Kalkınmanın Önderlerinden Dr. Ahmet Saltık’a Armağan. (s. 149-160). Ankara: Sürkal.
  • Sallie, S. S. (2006). Development, Measures Of. Encyclopedia of the Developing World. Haz: Thomas M. Leonard. New York: Routledge.
  • Rostow, W. W. (1971). Politics and the Stages of Growth. New York: Cambridge University Press.
  • Piketty, T. (2014). Yirmi Birinci Yüzyılda Kapital. (çev. Hande Koçak). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Pike, A., Pose, A. R., & Tomaney, J. (2008). Local and Regional Develpment. New York: Routledge.
  • O’brien, P. J. (1992). Latin Amerikan Bağımlılık Kuramlarına Bir Eleştiri. Emperyalizm Gelişme ve Bağımlılık Üzerine. Haz. Melih Ersoy, Ankara: Verso Yayınları.
  • Nussbaum, M. C. (2011). Creating Capabilities the Human Development Approach. USA: The Belknap Press of Harvard University Press.
  • Nussbaum, M. C. (2000). Women and Human Development. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Merquior, J. G. (2008). Kalkınma. Modern Toplumsal Düşünce Sözlüğü. Haz. William Outhwaite. (çev: Melih Pekdemir). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Meier, G. M. (1989). Leading Issues in Economic Development. New York: Oxford University Press.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (çev: Osman Akınhay ve Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Mair, L. (1987). Anthropology and Development. Hong Kong: Macmillan Education.
  • Lipset, S. M. (1963). Political Man. London: Mercury.
  • Kutlu, E. (2004). İktisadi Kalkınma ve Büyüme. (Yayın No: 1575). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
  • Kline, W. G. (2006). Development History and Theory. Encyclopedia of the Developing World. Haz. Thomas M. Leonard. New York: Routledge.
  • Kırmızıaltın, E. (2008). Sürdürülebilir Kalkınma. Ekonomik Kurumlar ve Kavramlar Sözlüğü. Haz. Fikret Başkaya ve Aydın Ördek, Ankara: Maki Basın Yayın.
  • Keyder, Ç. (1999). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kaynak, M. (2007). Kalkınma İktisadı. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • İslamoğlu, H. (2010). Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Köylü. Haz. Ayşe Çavdar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • İnsel, A. (2006). İktisat İdeolojisinin Eleştirisi. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Hirschman, A. O. (2007). Kalkınma İktisadi Yükselişi ve Gerilemesi. Haz. Fikret Şenses. (çev: Sedef Öztürk). İstanbul: İletişim Yayınları, 23-63.
  • Heywood, A. (2011). Global Politics. New York: Palgrave Macmillan.
  • Harrison, D. (1988). The Sociology of Modernization and Development. London: Unwin Hymin Ltd.
  • Gülalp, H. (1983). Gelişme Stratejileri ve Gelişme İdeolojileri. Ankara: Yurt Yayınları.
  • Göymen, K. (2010). Türkiye’de Yerel Yönetişim ve Yerel Kalkınma. İstanbul: Boyut Yayın Grubu.
  • Giddens, A. (2008). Sosyoloji. (çev. Cemal Güzel). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • Freyssinet, J. (1985). Azgelişmişlik İktisadı. (çev. Mehmet Ali Kılıçbay ve Tezer Öçal). (No:73). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
  • Ertugal, E. (2005). Strategies for Regional Development: Challenges Facing Turkey on the Road to EU Membership. Turkish Policy Quarterly, 4(3), 63-86.
  • Ercan, F. (1996). Gelişme Yazını Açısından Modernizm, Kapitalizm ve Azgelişmişlik. İstanbul: Sarmal Yayınevi.
  • Dobbin, F. (2013). İktisat Sosyolojisinde Karşılaştırmalı ve Tarihsel Yaklaşımlar. İktisat Sosyolojisi, Haz. Neil J. Smelser ve Richard Swedberg. (çev. Umut Omay). Bursa: Sentez Yayıncılık.
  • Demir Şeker, S. (2011). Türkiye’nin İnsani Gelişme Endeksi ve Endeks Sıralamasının Analizi. (Yayın No:2828). Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı Yayınları.
  • DDK (2014). Türkiye’nin Kalkınma Ajansları Uygulamasının Değerlendirilmesi Araştırma ve İnceleme Raporu. (Sayı: 2014/3). (Erişim: 05.07.2014), http://www.tccb.gov.tr/ddk/20140130-2014-03.pdf.
  • DÇKK (1991). Ortak Geleceğimiz. (çev: Belkıs Çorakçı). Ankara: Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını.
  • Çarkçı, A. (2008). Ulusal Kalkınma İçin Yerel Teklifler. İstanbul: Şehir Yayınları.
  • Cirhinlioğlu, Z. (1999). Azgelişmişliğin Toplumsal Boyutu. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Bernstein, H. (2008). Kalkınma ve Azgelişmişlik. Modern Toplumsal Düşünce Sözlüğü. Haz. William Outhwaite. (çev. Melih Pekdemir). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Barnet, O. E. (2008). Bölgesel Kalkınma Kurumlarına Yerelden Bir Bakış: İspanya Deneyimi Hakkında On Ders. Bölgesel Kalkınma Ajansları. İstanbul: Günaydın Ofset, 220-242.
  • Bansal, P. (2005). Evolving Sustainably: A Longitudinal Study of Corporate Sustainable Development. Strategic Management Journal, 26(3), 197-218.
  • Akın, N. (2007). Bölgesel Kalkınma Araçları ile Kalkınma Ajanslarının Uyum, İşbirliği ve Koordinasyonu, Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu Bildiri Kitabı. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği.