Büyük Menderes Havzası’nın Batı Kesiminde Ana Materyal, Bitki Örtüsü, Arazi Kabiliyet Sınıfları ve Arazi Kullanım Biçimleri Arasındaki İlişkiler

TOPRAK-SU teşkilatının yaptığı arazi sınıflandırma sisteminde iklim, ana materyal, jeomorfolojik birimler ve bitki örtüsü gibi doğal ortam koşullarının etkileri yeterince dikkate alınmadığı için ülkemizin arazi koşullarına göre yetersiz kalmaktadır. Bu çalışmanın amacı Büyük Menderes havzasının batı kesiminde ana materyal ve bitki örtüsünün arazi kabiliyet sınıflarına ve kullanım biçimlerine etkilerini açıklamaktır. Bunun için arazi gözlemleri ve literatür çalışmalarından yararlanılmıştır. Araştırma sahasında gnays, mika şist, kuvarsit ve granit ana kayaları üzerinde kumlu bünyede kireçsiz kahverengi orman toprakları, kireçtaşı ve mermerler üzerinde Kırmızı Akdeniz toprakları oluşmuştur. Yamaç eteklerinde kolüvyal topraklar, ovalarda alüvyal topraklar yer alır. Ovalarda genelikle I-IV. sınıf, eğimli alanlarda ise V-VIII. sınıf araziler yer alır. Ovalarda Islaklık, tuzluluk, alkalilik sorunlarının yaşandığı arazilerde drenaj yeterli hale getirilmeli, eğimli arazilerde bitki örtüsü korunmalı, teraslar oluşturulmalıdır.

The Relationships Between the Main Material, Vegetation, Land Capability Classifications and Methods of Land Use in the West Part of ‘Büyük Menderes Basin’

As the effects of natural conditions, such as climate, main material, geomorphological units and vegetation, are not taken into account adequately in the land classification system applied by the EARTH-WATER organization, it is not applicable for the field conditions in Turkey. The aim of this study is to explain the effects of main material and vegetation in the west of Büyük Menderes River basin on land capability classification and land uses. For this aim, land observations and literature researches have been utilised from. In the research area, non-calcareous brown forest soil have formed on sandy body on gneiss, mica schist, quartzite and granite rocks, and red Mediterranean soil have formed on limestone and marble . There are colluvial soil on the slopes, and alluvial soil on the lowlands. On the lowlands, there are generally class I-IV lands and on the sloping lands, there are generally class V-VIII lands. In the lowlands with dewiness, salinity and alkalinity problems, drainage should be adequately improved and in the sloping lands, vegetation should be protected and terraces should be formed.

PDF

___

Altınbaş, Ü. (2000). Toprak Genetiği ve Sınıflaması. İzmir. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 540
Altınbaş, Ü., Seçmen, Ö,. Bolca, M., Çokuysal, B., Türk, N., Kurucu, Y.,… Türk, T. (1999). Ege Bölgesi Örneğinde Büyük menderes Havzası Batı Bölümü Arazilerinin Uzaktan Algılama Tekniği Kullanılarak Toprak taksonomisi İle arazi kullanım Haritalarının Yapılabilirliliği üzerine Araştırmalar. İzmir. Ege Üniversitesi Araştırma Fon saymanlığı Proje No: 96DPT-01
Altınbaş, Ü., Çengel, M., Uysal, H., Okur, B., Okur, N., Kurucu, Y. ve Delibacak, S. (2013). Toprak Bilimi. İzmir. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 557
Atalay, İ. (1989). Toprak Coğrafyası. İzmir. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. No: 8
Atalay, İ. (1994). Türkiye Vejetasyon Coğrafyası. İzmir. Ege Üniversitesi Basımevi
Atalay, İ. (2006). Resimli ve Haritalı Türkiye Bölgesel Coğrafyası. İstanbul. İnkılap Kitapevi
Atalay, İ. (2011).Toprak Oluşumu, Sınıflandırılması ve Coğrafyası. İzmir. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri
Atalay, İ., Çukur, H., Semenderoğlu, A. ve Gümüş, N. (1993). Aydın İlinin Doğal Ortam Koşulları ve Ekosistemleri. İzmir. Eğitim Bilimleri Dergisi, Buca Eğitim fakültesi Yayını, Sayı: 4
Atalay, İ. ve Gökçe Gündüzoğlu, H. A. (2015). Türkiye’nin Ekolojik Koşullarına Göre Arazi Kabiliyet Sınıflandırılması. İzmir. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri
Atalay, İ., Sezer, İ., Temuçin, E., Işık, Ş., Mutluer, M. ve Koçman, A. (1990). Ege Bölümü’nde Toprak Oluşumunu Etkileyen Faktörler. İzmir. Ege Coğrafya Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Sayı: 5
Aydınözü, D. (2007). Türkiye’de Gerçek Sıcaklıkların Dağılışı İle Bitki Örtüsü Arasındaki İlişkiler. Kastamonu. Kastamonu Eğitim dergisi. Cilt: 15, No:1
Bursa Orman Bölge Müdürlüğü. (2012). Fıstık çamı 2012- 2016 Eylem planı.
Dönmez, Y. ve Aydınözü, D. (2013). Bitki Özellikleri Açısından Türkiye. İstanbul. Coğrafya Dergisi, Sayı: 24
Ercan, T., Akat, U., Günay, E. ve Savaşçın, Y. (1986). Söke- Selçuk-Kuşadası Dolaylarının Jeolojisi ve Volkanik Kayaçların Petrokimyasal Özellikleri. Ankara. Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü
Göney, S. (1975). Büyük Menderes Bölgesi. İstanbul. İstanbul Üniversitesi Yayınları. No: 1895
Günal, N. (2013), Türkiye’de İklimin Doğal Bitki Örtüsü Üzerine Etkileri, Acta Turcica, Sayı: 1
Jenny, H. (1941). Factores of Soil Formation: A System of Quantitative Pedology. New York. McGraw-Hill
T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (1998). Muğla İli Arazi Varlığı. Ankara. İl Rapor No: 48
T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2001). Aydın İli Arazi Varlığı. Ankara. İl Rapor No: 9