Belgelerle Türk Turizm Tarihi/Adana Dârülmuallimîn Talebelerinin İstanbul Seyahati

İnsanların İstanbul şehrine seyahat etme arzusu oldukça eski zamanlara dayanır. Dünyanın diğer bölgelerinde yaşayan insanlar için İstanbul her zaman Doğu’nun mistik başşehri olmuştur. 19. yüzyıla gelindiğinde ulaşım araçlarının gelişmesi seyahat imkânlarının artmasına ve çeşitlenmesine sebep olmuştur. Klasik usul gemi, araba ve hayvanlarla yapılan ticaret ve turizm faaliyetleri şimendiferin (tren) ve buharlı gemilerin icadıyla konforlu ve değişik bir boyut kazanmıştır. Klasik dönemde hem zahmetli hem de tehlikeli olan yolculuklar daha kolay ve güvenli hale gelmiştir. Bu da insanların farklı yerleri görme arzu ve isteklerini arttırmıştır. Ayrıca modernleşme öncesi belli bir zenginliğe sahip insanların seyahat etmesi mümkün iken 19. yüzyılın ortalarından itibaren seyahat imkânlarının artması ve şehirlere yayılması halkın da bu seyahatlere iştirak etmesini sağlamıştır. Bu gezilerden birisi de Adana Darülmuallimin Mektebi öğrenci ve öğretmenlerinin 1914 yılı yaz aylarında yaptıkları İstanbul seyahatidir. Bu yazıda Osmanlı Arşivi’nden çevrimiçi tarama yoluyla temin edilen belgelerde geçen bu okulun öğrenci ve öğretmenlerinin İstanbul gezi programı tanıtılmıştır.

Turkish Tourism History with Documents/Istanbul Travel of the Students of Adana Darulmuallimin

People's desire to travel to Istanbul dates back to ancient times. For people living in other parts of the world, Istanbul has always been the mystical capital of the East. By the 19th century, the diversification of means of transportation led to an increase and diversification of travel opportunities. Trade and tourism activities carried out with classical ships, carriages and animals gained a comfortable and different dimension with the invention of the railway (train) and steamships. Journeys that were both laborious and dangerous in the classical period became easier and safer. This has increased people's desire and desire to see different places. In addition, while it was possible for people with a certain wealth to travel before modernization, the increase in travel opportunities and the spread of travel opportunities to cities since the mid-19th century enabled the public to participate in these travels. One of these trips was the trip to Istanbul made by the students and teachers of Adana Darülmuallimin School in the summer of 1914. In this article, the Istanbul travel program of the students and teachers of this school, which is mentioned in the documents obtained from the Ottoman Archives through online scanning, is introduced.

___

  • Adana Vilayet Salnamesi 10. (1894), http://ktp.isam.org.tr/pdfsal/D02453131200000010.pdf, Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023.
  • Başkanlık Osmanlı Arşivi, Maarif Nezareti Mektubi Kalemi (BOA, MF.MKT), nr. 171/44; 153/118; 155;97.
  • Başkanlık Osmanlı Arşivi, Maarif Nezareti Tedrisat-ı İbtidaiyye Kalemi (BOA, MF.İBT), nr. 507/43; 507/681.
  • Bayrak, T. (2010/1). İzciliğin Türkiye’ye Gelişi ve Günümüzdeki Görünümü, Sosyoloji Dergisi, 20 (3): 153-75.
  • İnalcık H. (2001). “Kalgay” (Cilt 24, 259). İstanbul. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Öztürk C. (1993). “Dârülmuallimîn” (Cilt 8, 551-552). İstanbul. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Yamak S. (2008/3). Meşrutiyet’in Bayramı: “10 Temmuz Îd-i