ERKEN DEVİR ANADOLU -TÜRK MİMARİSİNDE TÜRBE BİÇİMLERİ

Öz İslâm âleminde anıt kavramının en etkili şekilde gerçekleştiği yapılar türbelerdir diyebiliriz. Bununla beraber türbeler başlı başına bir konu olarak ele alınıp, doğru ve tam bir şekilde tahlil ve tasnif edilmemişlerdir^. Bu, muhakkak ki, uzun ve zahmetli bir iştir. Tür­ beler başka yapı türlerinden hem sayıca daha çok, hem de (şehir mezarlık, yol, köy, tepe., gibi) daha dağınık yerlerde yapılmışlardır. Ayrıca türbeler, lokal gelenek, istek ve zevkin âmil olduğu özel seçim ve eğilimlere daha çok açık kapı bırakan bir yapı türü sayılabilir. Belki de bu yüzden öbür yapılardan daha çok çeşitlilik gösteriyorlar. Biz burada Anadolu’daki “erken devir” türbelerini, sadece form yönünden ve genel olarak gözden geçireceğiz. “Erken devir” deyimi, kestirme bir ifadeyle, Anadolu - Türk mimarî tarihinde, XVI. yüzyıl ikinci yarısından itibaren billûrlaşan klâsik Osmanlı mimarîsine varana kad2irki süre anlanunda kullanılmıştır.
Anahtar Kelimeler:

ANADOLU, MİMARİ, TÜRBE

___

Ankara Üniversitesi - Ankara Anadolu (Anatolia) Dergisi