Naci Tolga SARUÇ, Şennur SEZGİN, Selami SEZGİN

Türk Hava Savunma Sanayinin Ekonomisi

Bu makalede Türkiye’nin en büyük savunma ve havacılık firması olan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) kapsamlı olarak incelenmektedir. Çalışmada TAI’nin tarihçesi, kuruluşu ve performans göstergeleri incelenmektedir. Sektördeki ve firma düzeyindeki yayınlanan verilere dayanılarak, TAI›nin ve sektördeki diğer kuruluşların istatistiksel göstergeleri kullanılarak rekabet edebilirlik, verimlilik, çıktı düzeyi, firma büyüklüğü, iş yaratma kapasitesi, ihracat ve karlılığı ölçülmiştür. Bu çalışma ortaya koymaktadır ki, TAI gelişen hava savunma şirketidir ve firmanın üretkenliği zamanla artmakla beraber k karlılık oranları istikrarsızdır. Firmanın ihracat seviyesi artarken, toplam satışlardaki payı önemsizdir. TAI’nın en önemli pazarı payı iç pazardır ve çoğunlukla yerli talepleri karşılamaktadır.

Economics of Turkish Aerospace Industry

This paper provides a company survey of the Turkish Aerospace Industry (TAI) which is Turkey’s largest defense and aerospace firm. The paper explains and describes the history of the company, its organization and performance. Various statistical indicators of TAI are used to measure competitiveness and efficiency, based on published data at the industry and firm level. The indicators include productivity, output, firm size, development time-scales, job creation, exports and profitability. The study concludes that TAI is developing an air defense company and the firm’s productivity is increasing over time, but profitability rates are unstable. Although export level have been increasing their, share in total sales is insignificant and TAI usually meets the domestic demands where their most important customer is the Turkish government.

PDF

___

Çakmak, M. A. (2003). “Teknoloji Aktarımı ve Türk Havacılık Sanayine Getirdikleri”, [Technology Transfers and Turkish Aerospace Industries] TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2. Ulusal Uçak, Havacılık ve Uzay Mühendisliği Kurultayı, 10 Mayıs 2003 Eskişehir-Türkiye
Daily Akşam Newspaper, 23.11.2010.
Defence News (2015). Top 100 for 2015, A Tegna Company, USA.
Ertuna, Ö. (2005) Türkiye›nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun Yirmi Yılı (1983-2004), [Turkey’s Top 500 Industrial Enterprises (1983-2004)] İs-tanbul Sanayi Odası Yayınları No: 2005/12, ISBN 9944-60-0-16-4
Evirgen, Y. (2011). Kur Kapanmasın, [The hidden and unknown of Turkish Defence Industry], Çıra Ya-yınları, İstanbul.
Hürriyet daily news, 29.09.2005
Halka ve Olaylara Tercüman daily news, 19.01.2005
İSO (İstanbul Sanayi Odası) (Various Years) Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu, [500 Lar-ge Industrial Organizations of Turkey, Istanbul Chamber of Industry] İstanbul Sanayi Odası Ya-yınları, İstanbul
İSO (İstanbul Sanayi Odası) (2010) 500 Büyük Sanayi Kuruluşunda 10 Yıllık Gelişim Trendleri (1999-2008), [500 Industrial Enterprises in 10 Years De-velopment Trends (1999-2008)] İstanbul Sanayi Odası Yayınları, No; 2010/7, Ömür Matbaacılık, ISBN: 978-9944-60-763-6
Milliyet daily newspaper, 15.09.2015
Radikal daily newspaper, 13.01.2005
SASAD (Savunma Sanayi İmalatçılar Derneği), Türk Savunma Sanayi Tarihçesi, [History of Turkish Defense Industry, Defence Industry Manufactu-rers Association] http://www.sasad.org.tr/tarihce-miz,15.15.2011.
Savunma Sanayi Gündemi [Defense Industry Agenda] (2010) sayı 13 cilt no 3, 1307-8380
SIPRI Yearbook (2011). Armaments, Disarmament and International Security Stockholm Internati-onal Peace Research Institute, Oxford University Press
SIPRI Yearbook (2014). Armaments, Disarmament and International Security Stockholm Internati-onal Peace Research Institute, Oxford University Press
SIPRI Yearbook (2015). Armaments, Disarmament and International Security Stockholm Internati-onal Peace Research Institute, Oxford University Press
SSM (Savunma Sanayi Müsteşarlığı), (2009). Tarihçe, [Under secretariat for Defence Industries: History] http://www.ssm.gov.tr/anasayfa/savunmaSanayii-miz/Sayfalar/tarihce2.aspx (09.09.2011)
TAI (TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş) (2011, 2015). Turkish Aerospace Industries, Inc, www.tai.com.tr
TGRT Haber 2011, Turkish Newspaper 5 Mayıs 2011
Trdefence (Turkish Military and Geopolitics Portal) http://www.trdefence.com/2010/11/12/turkish-defence-industry-grows-past-51/
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (2009). Türk Savun-ma Sanayi Sektör Raporu, TOBB [Turkish Defense Industry Sector Report] Yayın Sıra No: 2009/95, ISBN: 978-9944-60-509-0
Weidenbaum, M. L. (1963). The U.S Aircraft Industry, Financial Analysts Journal, 19(2), pp 49-53
World Military Expenditures and Arms Transfers (WMEAT 2015)
Yalçın, O. (2011) Türk Tarihi Bakımından 20. Yüzyıl-da İki Önemli Gelişme: Havacılığın ve Bir Liderin Doğuşu, [Two Important Development Through the Turkish History in the 20th Century: The Ri-sing of Aviation and a Leader], Turkish Studies - International Periodical for The Languages, Litera-ture and History of Turkish or Turkic, 6(2), Spring 2011, p. 1033-1062,
Yazgan, K. M. (2011). 2009 Yılı Sayılarıyla Savunma Sanayimiz, [Turkish Defense Industry, Facts and Figures 2009], http://www.sasad.org.tr/images/ DergiYazisi_2.pdf (12.07.2011)